Reja: Elektron hujjatlar

Elektron jadvallar va ular bilan ishlash texnologiyalari. Electron jadval
deganda qogo’zdagi jadvalni eslatuvchi ikki o’lchovli massiv bilan turli hisob- kitoblarni amalga oshirishga mo’ljallangan kom’yuter dasturlar tushuniladi. Bunday dasturlarning eng keng tarqalgan vakili Microsoft Excel dasturidir. Quyidagi rasmda Microsoft Excel 2010 dasturining foydalanuvchi interfeysi keltirilgan.

Dasturning har bir sahifasi ustunlari lotin xarflafi kombinatsiasi (jami 16385 ta ustun), satrlari natural sonlar bilan belgilangan (jami 1048577 ta satr) jadvaldan iborat. Ustun va satrlarning kesishish joyi (jadval katagi) yacheyka deb ataladi. Har bir yacheyka o’zining formatiga ega.
Yacheykalarga ushbu formatlardagi ma’lumotlardan tashqari formula ham kiritish mumkin. Agar yacheykaga kiritilgan ma’lumotning 1-simvoli “=” yoki “+” bo’lsa u formula yacheykasi hisoblanadi. Masalan, C3 yacheykaga

5+10-120*80+833*20

ifodani kiritsak, u matn yacheykasi bo’ladi:

Agar unga

=5+10-120*80+833*20

ifodani kiritsak, u formula yacheykasi bo’ladi va ifodaning qiymati avtomati ravishda hisoblanadi.

Har bir yacheyka o’zining unikal adresiga ega, masalan A20, D50, AB144, DBC1250. Hisob-kitoblar vaqtida ushbu adreslarni o’zgaruvchi sifatida ishlatish mumkin. O’zgaruvchi shu yacheykaga kiritilgan qiymatni qabul qiladi. Masalan, A3 yacheykaga 125, B3 yacheykaga 20, C3 yacheykaga =A3*B3+5 formula kiritsak, formuladagi A3 va B3 lar o’rniga mos qiymatlarni qo’yib, natija hisoblanadi.

Excelda foydalanuvchining faoliyat turlariga ajratilgan standart funksiyalar mavjud.


Ulardan formulalar tarkibida foydalanish mumkin. Masalan, B1 dan C5 gacha bo’lgan dia’azonga sonlar kiritib, ularning eng kattasini aniqlash uchun MAKC
funksiyasidan foydalanish mumkin. Uni quyidagi ketma-ketlikda amalgaoshiramiz.

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Elektron hujjat nima?
   
2. 
   ASCII kodidagi xujjatlar qanday yaratiladi?
   
3. 
   Word dasturi qanday inkoniyatlarga ega?
   
4. 
   Latex singari maxsus dasturlar nimaga mo’ljallangan.
   
5. 
   Word dasturi qanday inkoniyatlarga ega?