Vodorod galogenidlarning qaytaruvchi xossalarini bir-biriga solishtirish Uchta probirka olib, har biriga 2-3 ml dan konsentrlangan sulfat kislota eritmasidan quying. Birinchi probirkaga kaliy xlorid, ikkinchi probirkaga kaliy bromid va uchinchi probirkaga kaliy yodid kristallaridan 05, g dan solib chayqating. Har uchala probirkada sodir bo‘ladigan reaksiyalarning alomatlarini bir-biri bilan taqqoslang. Ma’lumki, uchala probirkada vodorod galogenid hosil bo‘ladi. Ammo ulardan vodorod bromid va vodorod yodid kuchli oksidlovchi hisoblangan sulfat kislota ta’sirida oksidlanib, brom hamda yod bug‘larini hosil qiladi va sulfat kislotani (temperaturaga hamda galogenning kuchiga qarab) SO2, S va hatto H2S gacha qaytaradi.
Tajriba natijalarini sinchiklab kuzatib, har qaysi probirkada boradigan reaksiya tenglamasini yozing.
Br- va J- ionlariga xos reaksiyalar a) Uchta probirka olib, ularning biriga kaliy xlorid, ikkinchisiga kaliy bromid va uchinchisiga kaliy yodidlarning 0,5 n eritmasidan 3 ml dan solib, ustiga kumush nitrat eritmasidan 0,5 ml dan quying. Probirkalarda hosil bo‘lgan cho‘kmalarning rangini kuzating. Reaksiya tenglamalarini molekulyar va ionli shaklda yozing.
b) Boshqa uchta probirkaga o‘sha tuzlarning eritmalaridan 3 ml dan solib, har qaysisining ustiga 0,5 ml dan qo‘rg‘oshin nitrat eritmasidan quying va probirkalarni ichidagi eritma (cho‘kmalar bilan birga) qaynagunicha gaz alangasiga tuting. Probirkalardagi cho‘kmalar ustidagi eritmalarni boshqa probirkalarga quyib olib, suvda sovuting. Qo‘rg‘oshin galogenid tuzlarining rangi va suvda eruvchanligi haqidagi xulosalaringizni, reaksiya tenglamalarini yozing.
Xulosa Ushbu kurs ishi mavzusi Galogenvadarodlarning umumiy tavsifi, xossalari bo‘lib, bu elementlarning tabiatda tarqalishi, olinishi, xossalari va xususiy reaksiyalari haqida ko‘rsatildi.
Kurs ishini yozish davomida men Galogenvadarodlar mavzusiga oid ma’lumotlar to‘plash maqsadida bir qancha adabiyotlar bilan tanishib, kurs ishimning mazmunini kirish asosiy qism va xulosada bayon etdim. Galogenvadarodlarning fizik-kimyoviy xossalarini,ishlatilish sohalarini o‘rgandim.Mavzuda doir yangi-yangi ma’lumotlar to’plab tanishib chqdim.
Yuqoridagi elementlarga xos kimyoviy reaksiya tenglamalarini tuzish va tenglashtirish bo‘yicha bilimlarimni yanada oshirdim.Bu elementlarning tabiatda tarqalishi va olinish usullarini o‘qib o‘rgandim.
Kirish qismida davlatimizda amalga oshirilayotgan ilm –fan taraqqiyoti va rivojiga doir ishlar, Prezidentimiz tomonidan chiqarilgan qaror va farmoyishlar bayoni keltirilgan. Asosiy qismda mavzu to‘liq yoritib berilgan. Mavzu doirasidagi tegishli qo‘llanmalarni o‘rganib chiqdim.