Reja: Islom shakllanishidagi tarixiy sharoit, Islom dinining vujudga kelishi



Yüklə 0,72 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə15/24
tarix29.01.2022
ölçüsü0,72 Mb.
#51777
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   24
\'4-МАВЗУ маъруза .doc

Islom dini ta’limoti. 

Islom  falsafasi  musulmonlarning  muqaddas  kitobi  Qur’onda  bayon  etilgan. 

Qur’on  114  sura,  suralar  6226ta  oyatlardan  iboratdir.  Islom  falsafasi  markazida 

Yagona  Alloh  haqidagi  g‘oya  yotadi.  Qur’onda  Alloh  olam  va  undagi 

mavjudotlarni 6 kun mobaynida yaratganligi haqida aytiladi.  

A’rof surasi. “54. Darhaqiqat, rabbingiz osmonlaru erni olti kunda yaratgan, 

so‘ngra Arsh uzra “mustaviy” bo‘lgan, kunga tunni qoplaydigan-uni (ya’ni kunni 



 

20 


tun) shitob bilan quvadi-quyosh, oy, yulduzlarni O‘z amriga musaxxar (mute) qilib 

qo‘ygan Allohdir. Ogoh bo‘lingizki, yaratish va buyurish Unga xosdir.”

2

 

Osmon  etti  qavatdan  iborat  bo‘lib,  xudoning  taxti  arshi  a’loda  etmish  ming 



parda bilan o‘ralgan. Alloh jannat va do‘zah ham yaratgan deyiladi. 

Qur’on  yakka  xudolikni  targ‘ib  etadi.  Islom  ta’limoti  bo‘yicha,  inson  Xudo 

tomonidan  yaratilgan  va  uning  bandasidir.  Alloh  uni  tuproqdan  yaratgan.  Odam 

Atoning  qobirg‘asidan  esa  Momo  Havoni  yaratgan.  Odam  shaytonning  izmiga 

kirib, ahdga shak keltirgan. Va oqibatdan jannatdan quvilgan. 

Alloh  jinlarni  ham,  farishtalarni  ham  yaratgan,  xudoga  yaqin  bo‘lgan 

farishtalar Jabroil, Mekoil, Isrofil va Azroildir. 

Farishtalar  Alloh  amriga binoan  inson oldida  bosh  egadilar  ammo  ulardan  biri 

Iblis  bundan  bosh  tortadi.  Shunda  Alloh  Iblisga  la’natlar  yog‘dirib,  uni  erga 

yuboradi.  Shuning  uchun  shayton  Iblis  odamlarni  Alloh  yo‘lidan  ozdirishga 

urinadi. 

Islomda najot yo‘li Xudoga ishonch-imon yo‘li sifatida belgilab berilgan.  

Islomda  najot  yo‘li  bilish,  ilmdan  iboratdir.  To‘la  va  tugal  ilm  faqat  Allohga 

tegishlidir. Islom xaqiqatni izlashni ta’qiqlamaydi. Oyatlarning xaqiqiy ma’nosini 

tushunish uchun uning ustida chuqur o‘ylash kerak.  

Islom  madaniyatining  nazariy  asoslarini  islom  dinining  muqaddas  kitobi 

Qur’on  hamda  hadislar  tashkil  etadi.  Islom  falsafasi  markazida  Allohning 

yagonaligi  haqidagi  ta’limot  yotadi.  Qur’on  yakkaxudolikni  targ‘ib  etadi. 



Qur’onning eng asosiy ta’limotlaridan biri – Allohning o‘zigagina ibodat qilishdir.  

Baqara surasi,  255-oyatda “Alloh – undan o‘zga iloh yo‘qdir. (U) hamisha 



barhayot va abadiy Turuvchidir”,

1

 - deyilgan. 

Shuningdek,  Islom  Allohga  bir  surat  yoki  haykal  vositasida  sig‘inishni  rad 

etadi. 

Makkadagi  Ka’bada  360  sanam  bo‘lganligi  tarixdan  ma’lum.  Muhammad 

SAV  Makkani  fath  qilganidan  so‘ng  Iso  va  Bibi  Maryam  tasviridan  boshqa 

haykallar  va  suratlarni  yo‘q  qilishga  buyurgan.  Shuningdek,  Qur’onning  Soffot 

surasi,  95-96-oyatlarda  “O‘zlaringiz  yo‘nib  (yasab)  olgan  narsalarga  ibodat 

qilasizmi?!  Holbuki,  sizlarni  ham,  sig‘inayotgan  butlaringizni  ham  Alloh 

yaratganku?!”

2

 deyilgan edi. 



 Baqara  surasi.  “115.  Mashriq  ham,  Mag‘rib  ham  Allohnikidir.  Bas,  qaysi 

tarafga yuzingizni qaratsangiz, o‘sha tomonda Allohning “yuzi” mavjuddir.

3

 




Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   24




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin