Magnit rezonans tomografiya (MRT) radiologik usullarning eng yangisi va zamonaviysi hisoblanadi. MRT tomograflari yordamida tananing xohlagan qismi yuzasini tasvirini hosil qilish mumkin. Bunda ionlashgan nurlanishlar foydalanilmaydi, havo va suyaklar tasvirni hosil qilishda to’sqinlik qilmaydi. KT ga nisbatan bu usul qimmatroq, nazariy va texnik jahatdan tushunish anchamurakkab. MRT asosan kuchli magnit, radioperedatchik, qabul qiluvchi radio chastotali u katta insonlar tanasini siqishiga mo’ljallangan. .
Ko’pchilik magnit qismi magnit maydoniga ega bo’lib, maydon kuch chiziqlari yo’nalishi inson tanasi o’qining yo’nalishiga paralleldir. Z o’qining yo’nalishi magnit maydon induktsiyasi vektori B0 yo’nalishiga mos keladi. B ning SGSE sistemasidagi birligi 1Tesla yoki 1Gauss, 1Tl = 10Gs. Klinik MRT da 0,02 2- Tl (tajribalarda - 4Tl) gacha magnit induktsiyasi qo’llaniladi. Ko’pchilik tomograflarda induktsiyasi 0,1 - 1,5 Tl gacha bo’lgan magnit maydonlaridan foydalaniladi g’altak va kompyuterlardan iborat.
Magnit rezonans - moddaning maʼlum bir uzunlikdagi elektromagnit toʻlqinlarni tanlab yutishi. Bunga sabab — elektronlar yoki atom yadrolarining magnit momentlari oʻz yoʻnalishini oʻzgartiradi. Moddalarning turi va xususiyatlariga ko’ra,Magnit rezonans hodisasi, asosan, 4 ga boʻlinadi: 1yadroviy Magnit rezonans (toʻlqinlar amplitudasining kuchli kattalashishi), 2elektron paramagnit rezonans, 3ferromagnit rezonans va 4antiferromagnit rezonans; a) yadroviy Magnit rezonansda elektromagnit toʻlqinlarning yutilishi (nisbatan juda kuchsiz yutilishi) radiochastotali magnit maydoni taʼsiridagi kuchli oʻzgarmas magnit maydonida kuzatiladi
Yadroviy magnit rezonans (tòlqinlar amplitudasini kuchli kattalashishi)
Magnit-rezonans tomografiya (MRT) — yadro magnit-rezonans hodisasi yordamida ichki organlar va to’qimalarni o’rganish uchun tomografik tibbiy tasvirlarini olishning bir usuli hisoblanadi. Usul atom yadrolarining elektromagnit javobini, odatda vodorod atomlarining yadrolari javobini, ya’ni yuqori kuchlanishdagi doimiy magnit maydonda ma’lum elektromagnit to’lqinlar kombinatsiyasini uyg’unlashtirishga asoslangan.
Megnit rezonans tomografiya qilingan bosh miyya tasviri
Magnit-rezonans spektroskopiya (MRS) — ma’lum metabolitlar kontsentratsiyasiga qarab turli kasalliklarida to’qimalarning biokimyoviy o’zgarishlarni aniqlash imkonini beradigan usul. MR spektrlari metabolik (modda almashinuvi) jarayonlarni xarakterlovchi to’qimalarning ma’lum bir sohasidagi biologik faol moddalarning nisbiy tarkibini aks ettiradi. Metabolik buzilishlar kasallikning klinik ko’rinishigacha rivojlanadi, shuning uchun MR-spektroskopiya yordamida kasallikni dastlabki bosqichlarida tashxis qilish mumkun.
Magnit rezonans spektroskopiya turlari: Ichki organlarning maginit rezonans spektroskopiyasi Biologik suyuqliklarning magnit rezonans spektroskopiyasi
Magnit rezonans tomografiya tasviri
Xulosa
Magnit rezonans bu moddani malum bir uzunlikdagi elektromagnit tòlqinlarini tanlab yutishidur.MR ning 4 turu mavjud:Yadroviy magnit rezonans,elektron paramagnit rezonans,ferromagnit rezonans,antiferromagnit rezonans.Spektroskopiya esa metariya va nurlanish orasidagi boģliqlikni òrganuvchi ilmiysoha.Molekulyar spektroskopiya xar hil jism murakkab malekulalardan tuzilgan murakkab gaz,suyuqlik va qattiq xolatdagi moddalarning spektrini òrganadi.Magnit rezonans tomografiya yadro MR yordamida ichki òrganlar va tòqimalarni òrganishda ancha qòl keladi.MRS iwtirokida esa tòqimalarning biokimyoviy ozgariwlarini òrganishda katta axamiyatga ega.
Foydalanilgan adabiyotlar:
Òzbekiston Milliy insklopediyasi 1 jild.Toshkent 2000 yil