Reja: Valuta bozori, uning turlari va ishtirokchilari

2. Valuta operatsiyalari va ularning turlari. SPOT operatsiyalari yoki kassa bitimlari

Valuta operatsiyalari – bu xorijiy valutada va valutaviy qimmatliklar bilan bo’ladigan oldi-sotdi operatsiyalaridir.
Xorijiy valuta deganda rivojlangan va rivojlanayotgan davlatlarning banknotalari va almashinuvchi tangalari tushuniladi.
Valuta qimmatliklariga quyidagilar kiradi:

• 
  xorijiy valutada yozilgan qarz majburiyatlari, ya’ni oddiyveksellar va trattalar;
  
• 
  xorijiy valutada yozilgan qimmatli qog’ozlar;
  
• 
  oltin, platina va boshqa qimmatbaho metallar, toshlar.
  

Valuta operatsiyalari asosan valuta bozorlarida amalga oshiriladi. Rasmiy valuta-moliya bozorining eng yiryk jahon markazlari London, Nyu-York, Frankfurt Mayn va Tokio kabi yirik shaharlarda ko’p sonli bo’limlar tarmog’iga va chet el valutasi zaxirasiga ega bo’lgan taniqli tijorat banklari faoliyat ko’rsatadi.
Valuta bozorlarida amalga oshiriladigan valuta operatsiyalari mohiyatiga ko’ra quyidagicha bo’linadi.


3-chizma. Valuta bozorlarida amalga oshiriladigan valuta operatsiyalari
Valuta qimmatliklaridan Xalqaro pul Mamlakat hududiga foydalanish bo’yicha o’tkazmalarning (dan) valuta qimmat-
huquqlarning boshqa o’tish amalga oshirilishi liklarini olib kirish va bilan bog’liq operatsiyalar olib chiqish

Valuta operatsiyalari

Rezidentlar bilan cheklovlarsiz amalga oshiriladigan joriy valuta operatsiyalari

Mamlakat Markaziy bank tomonidan rezidentlarga ruxsat etiladigan kapital harakati bilan bog’liq operatsiyalar