Iqtisodiyotning tsiklligi va makroiqtisodiy bekarorlik
Iqtisodiy rivojlanishdagi nomutanosibliklar va ularning namoyon bo’lish shakllari. Iqtisodiyotning tsiklli rivojlanishi. Iqtisodiy tsikl fazalari. Tsiklik tebranishlar.
Iqtisodiy tsikl nazariyalari. Eksternal va internal nazariyalar. Sof monetar nazariya. Yetarlicha iste’mol qilmaslik nazariyasi. Jamg’arish nazariyasi. Psixologik nazariya. Iqtisodiy tsikl turlari.
Iqtisodiy inqirozning mazmuni, sabablari va turlari. Pul-kredit sohasidagi inqiroz, valyuta inqirozi, birja inqirozi, ekologik inqiroz, tarmoqlar inqirozi, tarkibiy inqiroz, agrar inqiroz. Davriy, oraliq, nomuntazam inqirozlar. Ortiqcha ishlab chiqarish va taqchil ishlab chiqarish inqirozlari.
2008 yilda kelib chiqqan jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining mohiyati, kelib chiqish sabablari va salbiy oqibatlari. Rivojlangan mamlakatlarning jaxon moliyaviy-iqtisodiy inqirozidan chiqish borasidagi chora-tadbirlari. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining O’zbekiston iqtisodiyotiga ta’siri hamda uning oqibatlarini oldini olish va yumshatishga asos bo’lgan omillar.
2
20
Ishchi kuchi, uning bandligi va ishsizlik
Ishchi kuchining ijtimoiy-iqtisodiy mazmuni. Ishchi kuchining takror ishlab chiqarilishi. Ishchi kuchining miqdor va sifat jihatdan aniqlanishi. FTTning ishchi kuchini sifat jihatdan takomillashuviga ta’siri. Nufus qonuni. Aholining tabiiy o’sishi. Ishchi kuchi migratsiyasi va uning shakllari.
Ishchi kuchi bozori. Ishchi kuchiga talab va taklif hamda uni aniqlovchi omillar. Ishchi kuchining nafliligi va qiymati. Ishchi kuchi bozorining ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlari. Fillips egri chizig’i. Ishchi kuchining ayrim sohalardan bo’shashi va uni qayta taqsimlashning bozor mexanizmi.
Ishchi kuchi bandligi to’g’risida turli xil nazariyalar. Neoklassik, keynscha, monetaristik, institutsional-sotsiologik maktab kontseptsiyalari. Shartnomaga asoslangan bandlik nazariyasi. Bandlik modellari. Moslashuvchan ishchi kuchi bozori kontseptsiyasi.
Ishsizlik va uning turlari. Friktsion, tarkibiy va tsiklik ishsizlik. Institutsional, texnologik, hududiy, yashirin, turg’un ishsizlik. Ishsizlikning tabiiy darajasi. Ishsizlik darajasi va uni aniqlash. Ishsizlikning iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlari. A.Ouken qonuni. Ishsizlik va inflyatsiyaning o’zaro bog’liqligi.
O’zbekistonda 2017-2021 yillarda ishchi kuchi bandligini ta’minlash, ishsizlik darajasini kamaytirish, ishchi kuchi bozori mutanosibligi va infratuzilmasini rivojlantirish borasidagi davlat siyosatining asosiy yo’nalishlari.
