Rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Nazorat savollari:

1. 
   Tarmoqning asosiy tarkibiy qismlarini sanab o'ting.
   
2. 
   Tarmoqdagi kompyuterlar qanday bo'linadi?
   
3. 
   Ish stantsiyasini aniqlang.
   
4. 
   Tarmoqdagi ish stantsiyasi va mahalliy kompyuter o'rtasidagi farq nima?
   
5. 
   Fayl serveri nima?
   

Nazorat savollarga javoblar

1. 
   Tarmoqning asosiy tarkibiy qismlari quyidagilardir: 1) Tarmoqni yaratish uchun ulanadigan bir qator moslashtirilgan tizimli qurilmalar. Nodlar, tarmoqda xodim qiluvchi tizimli qurilmalar hisoblanadi, masalan,, kompyuterlar, printerlar, serverlar, routerlar va boshqa qurilmalar. 2) Ulanishlar: Nodlar orasida axborot almashish uchun zarur bo’lgan shaxslar hisoblanadi, masalan, LAN (local area network) yoki WAN (wide area network) ulanishlari. 3) Protokollar, nodlar orasida axborot almashinishni tartibga soluvchi qoidalardir. Bu qoidalarga asosan qo’llanuvchi va taqdim etuvchi qurilmalar bilan ishlov beriladi va ulanishlar o’rnatiladi. Masalan, TCP/IP, HTTP, FTP va boshqalar. 4) Rutlash: Rutlash, axborot yo’llarini aniqlash va uni o’zgartirishni ta’minlaydigan jarayon. BU jarayonda, axborot yo’llari mukammalroq va yetarlicha ishlovchi holatga keltirishi kerak. Routing, tarmoqni barcha qismiga ishlov beradi. 5) Ishlatilgan qurilmalar: Tarmoqni yaratish uchun foydalaniladigan qurilmalar. Ishalatiladigan qurilmalar, tarmoq yo’llaridan foydalanishni ta’minlaydi, masalan, komptyuterlar, printerlar, telefonlar va boshqa qurilmalar.
   
2. 
   Tarmoqdagi kompyuterlar quyidagi turdagi tarmoq modellari bo’yicha bo’linadi:
   

1. 
   Personal Area Network (PAN): Shaxsiy maydon tarmog’i. Ushbu tarmoqda yagona shaxsning qurilmalari ulanadi, masalan, kompyuter, printer, telefonlar kabi qurilmalar. PAN ko’plab qurilmalarni ulashishga yordam beradi, masalan, bir kompyuterdan boshqa kompyuter uchun fayllarni o’zgartirish uchun foydalaniladi.
   
2. 
   Local Area Network (LAN): Mahalliy tarmoq. Ushbu tarmoqda turli xil qurilmalar, masalan, kompyuterlar, printerlar, serverlar kabi qurilmalar bir biri bilan ulanadi. LAN, bir vaqtda bir nechta foydalanuvchilar va ulanishlarga ruxsat beradi.
   
3. 
   Wide Area Network (WAN): Kengaytirilgan tarmoq. Ushbu tarmoq, ko’p geografiya to’g’ri keladi va ulanishlarni tashkil etish uchun qo’llaniluvchi tarmoqlardan foydalaniladi. WAN orqali foydalanuvchilar alohida shaharlar, mamlakatlar va mamlakatning har xil hududlaridagi tarmoqlarga ulanishi mumkin.
   
4. 
   Metropolitan Area Network(MAN):Shaharlik tarmoq. Ushbu tarmoqda mahalliy tarmoqlardan tashkil topgan bo’lgan bir nechta tarmoqlar ulanadi.
   

3. 
   Fayl server, tarmoqda ma’lumotlarni saqlash va ulanishni ta’minlash uchun xizmat qiladigan server hisoblanadi. Ushbu server, ulanish qiluvchi foydalanuvchilarga, tarmoqdagi boshqa qurilmalarga yoki boshqa serverlarga fayllarni o’qish va yozish imkoniyatini beradi.
   
4. 
   Tarmoqdagi ish stansiyasi va mahalliy kompyuterlar o’rtasidagi asosiy farq tarmoqdagi ish stansiyasining yuqori ish stadinga, kuchli xususiyatlarga ega bo’lishiga va tarmoqdagi qurilmalar orasida ko’p tarmoq xizmatlarini bajarishga mo’ljallangan bo’lishiga qarab, tarmoqdagi yordamchi funksiyalarini bajaradi.