Rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Nazorat savollari:
1. Fayl serverlari nima?
2. Tarmoqdagi asosiy domen boshqaruvchisining maqsadi nima?
3. Ikkilamchi domen boshqaruvchisi nima uchun ishlatiladi?
4. Proksi -server nima ?
5. Ma'lumotlar bazasi serverida qanday ma'lumotlar saqlanadi?
6. Mijoz-server tarmog'ida bitta ma'lumotlar bazasi serveri etarlimi?


Nazorat savollarga javoblar

1. 
   Fayl server - tarmoqda ma’lumotlarni saqlash va ulanishni ta’minlash uchun xizmat qiladigan server hisoblanadi. Ushbu server, ulanish qiluvchi foydalanuvchilarga, tarmoqdagi boshqa qurilmalarga yoki boshqa serverlarga fayllarni o’qish va yozish imkoniyatini beradi.
   
2. 
   "Tarmoqdagi asosiy domen boshqaruvchisi" tushunchasi uchun ko'p xil ma'noni izohlash mumkin, shuning uchun men maqsadni aniqlash uchun ko'proq kontekst kerak bo'ladi. Tarmoqning turli xil turlari mavjud bo'lib, har biri o'ziga xos asosiy domen nomini qo'llaydi.
   

Agar siz IT sohasida ishlayotgan bo'lsangiz, "tarmoqdagi asosiy domen boshqaruvchisi" deb aytganingizda, siz tarmoqdagi barcha qurilmalar, tizimlar va xizmatlar uchun muhim bo'lgan asosiy domen boshqaruvchisini tushunishingiz mumkin. Ushbu vazifaning asosiy maqsadi tarmoqda foydalanuvchilar va qurilmalar o'rtasidagi aloqalarni va xavfsizlikni ta'minlashdir.
Boshqa bir tushuncha bo'yicha, bir kompaniyaning tarmoq tizimini boshqarish uchun xizmat ko'rsatish mumkin bo'lgan barcha asosiy domenlarni boshqaruvchi sifatida xizmat ko'rsatishni maqsad qilish mumkin. Bu shu jihatdan, asosiy domen boshqaruvchisi tarmoqdagi barcha qurilmalar va xizmatlar orasida aloqani tuzish, tarmoq xavfsizligini ta'minlash, xizmat ko'rsatishning nazorati va ko'rsatish sifatini oshirish kabi vazifalarni bajaradi.
Bunday tushunchalar eng umumiy ma'noni ifodalash uchun, tarmoqdagi asosiy domen boshqaruvchisining maqsadi o'z kompaniyasiga va tizimiga qarab o'zgarishi mumkin.

3. 
   İkkilamchi domen boshqaruvchisi, bitta tarmoqdan boshqa tarmoqqa yoki internetga ulanishni taminlovchi va yondashuvchi xususiyatlarga ega olan tizimdir. Bu tizimda, tarmoqdagi asosiy qurilmalar ikki xil tarmoq orasida ulanadi va ulanishlar ixtiyoriy ravishda amalga oshirilishi mumkin.
   

İkki-lamchi domen boshqaruvchilari odatda tarmoq xavfsizligini oshirish va ulanishlar orasidagi xavfsizlikni ta'minlash uchun ishlatiladi. Bu tizimlar aynan shu sababli internetga bog'lanish orqali tashqi xavfsizlik risklariga ochiq qolishdan saqlanish uchun ishlatiladi.
Boshqa bir misol, bir kompaniya tarmoqdagi xizmatlarini xalqaro tarmoqqa ulashishni talab qilsa, ular o'zining ikki-lamchi domen boshqaruvchisidan foydalanishlari mumkin. Bu, tarmoqdagi asosiy qurilmalarini tarmoq xavfsizligini saqlayotgan va o'zaro aloqalarni ta'minlovchi tarmoq asosida saqlashni ta'minlaydi.
Bundan tashqari, ikki-lamchi domen boshqaruvchilari, bitta tarmoqdagi mahalliy tarmoqlarni boshqarishni ham ta'minlaydi. Misol uchun, bir tarmoqdagi qurilmalar bir yoki bir nechta mahalliy tarmoqlar orasida ulanishni ta'minlash uchun ikki-lamchi domen boshqaruvchisini ishlatishlari mumkin.
Bularning tashqarisida, ikki-lamchi domen boshqaruvchisi, tarmoqdagi boshqa qurilmalarga tarmoqning yordamchi qurilmalari uchun ham ishlatilishi mumkin, shunday qilib, ulanishlar orasidagi aloqni ta'minlash uchun yaxshi tizimni ta'minlaydi

4. 
   Proksi server bir xizmatni taqdim etadigan, internet trafikini o'tkazishda va o'sishida ishlatiladigan bir serverdir. Bu server, internet foydalanuvchilari uchun, odatda, biznes yoki ish joylari kabi bir tizim ichida ishlovchi dasturlar yordamida internetga ulashishni ta'minlaydi.
   

Proksi server, internetga ulanishlarni amalga oshirish uchun tasdiqlash protokollari, xavfsizlik sozlamalari va filtrlash tizimlari kabi ko'plab xizmatlarni taqdim etadi. Shuningdek, ular, internet tarmog'ining cheklanmagan hisob-kitoblari yoki ma'lumotlarini ko'rish uchun foydalanish mumkin.

5. 
   Ma'lumotlar bazasi serverida ma'lumotlar, muntazam ko'rgan ma'lumotlar to'plami sifatida saqlanadi. Bu ma'lumotlar, ba'zi turdagi obyektlarning yoki ma'lumotlar to'plamlarining yig'ilgan holda saqlanadi. Ma'lumotlar, bitta yoki ko'p jadvallarni tashkil etish orqali saqlanadi. Har bir jadval ma'lumotlar bazasidagi bir bo'limi, maslahatlar, tuzatishlar va boshqa ma'lumotlar turlari orqali aniqlanadi.
   

Ma'lumotlar jadvallari shaklida saqlanish uchun, har bir jadvalning ustida turli ustuvorlar mavjud bo'lishi kerak, misol uchun, jadvalning bitta ustuvori yoki ustuvorlar to'plami, uning yozish,o'qish va tahrirlash imkoniyatlari bilan birgalikda. Jadval ustuvorlarining tuzilishlari, uning o'ziga xos ma'lumot turlari bilan bir qatorda belgilanadi.
Ma'lumotlar bazasi serverida saqlanadigan ma'lumotlar, SQL (Structured Query Language) deb nomlanuvchi ma'lumotlar tuzilish tili orqali qidiriladi va boshqa so'rovlarni bajarish uchun aniqlanadi. Ma'lumotlar bazasi, ma'lumotlar oqish, yozish, tahrirlash va boshqa amallarni bajarish uchun mahsus dasturlar tizimini ishlatadi.