Riyazi GÖZLƏMƏ VƏ onun xassəLƏRİ Diskret təsadüfi kəmiyyətin riyazi gözləməsinin tərifi

RİYAZİ GÖZLƏMƏ VƏ ONUN XASSƏLƏRİ

1. 
   Diskret təsadüfi kəmiyyətin riyazi gözləməsinin tərifi.
   
2. 
   Diskret təsadüfi kəmiyyətlərin riyazi gözləmələrinin hesablanması (binomial paylanma, Puasson paylanması)
   
3. 
   Riyazi gözləmənin xassələri.
   

1. 
   Diskret təsadüfi kəmiyyətin riyazi gözləməsinin tərifi
   

Təsadüfi kəmiyyətin tam xarakteristikası onun paylanma qanunu vasitəsi ilə verilir. Lakin bəzi hallarda təsadüfi kəmiyyəti tədqiq etmək üçün onun ədədi xarakteristikalarını bilmək kifayət edir. Burada təsadüfi kəmiyyətin ədədi xarakteristikaları dedikdə, təsadüfi kiməyyətin riyazi gözləməsi, dispersiyası və momentləri nəzərdə tutulur. Riyazi gözləmə ilə tanış olaq.

Tutaq ki, diskret təsadüfi kəmiyyəti sonlu sayda qiymətlərini uyğun olaraq ehtimalları ilə alır.

Tərif. ədədinə sonlu sayda qiymətlərini alan diskret təsadüfi kəmiyyətinin riyazi gözləməsi deyilir və

(1)

kimi işarə olunur.

Xüsusi halda, bu təsadüfi kəmiyyət qiymətlərinin hamısını eyni ehtimalı ilə alırsa, onda (1) düsturu aşağıdakı şəklə düşür:

. (2)

(2) bərabərliyi göstərir ki, bu halda təsadüfi kəmiyyətin riyazi gözləməsi onun aldığı qiymətlərin ədədi ortasıdır.

İndi isə tutaq ki, diskret təsadüfi kəmiyyəti hesabi sayda qiymətlərini uyğun olaraq ehtimalları ilə alır.