– zardushtiylikdining bosh xudosi. Ezgulik xudosi, insonga doimo yaxshilikni ravo ko’ruvchi ilohiy kuch.
MITRA
МИТРА
Mitra
– zardushtiylik dinida quyosh va yorug’lik xudosi. Dehqonlar va chorvadorlar himoyachisi, hosil va ma’murchilik, to’kin-sochinlikni ta’minovchi, Axuramazda bilan odamlar o’rtasidagi asosiy vositachi bo’lgan. Mitra jangchi yigit qiyofasida tasvirlangan.
– baxtva boylik ilohasi. Ko’zga ko’rinmas jannat qushi. Zardushtiylar e’tiqodiga ko’ra Xumo qushi kimning boshiga soya solsa, o’sha kishi baxtli va boy bo’ladi deb hisoblashgan.
ZOROASTRIAN
ЗАРОАСТР
Zardusht
– zardushtiylikdinining bosh islohotchisi. Tarixiy shaxs. Zardushtning tug’ilgan joyi aniq emas. Olimlarning taxminiy faraz qilishlaricha u Turonzamin viloyatlaridan birida, ya’ni Xorazm yoki Sug’diyonada kohinlar oilasida tug’ilib o’sgan. U Spitama urug’idan bo’lib, otasining simi Porushasp, onasining ismi Dug’dova bo’lgan. Taxminan miloddan avvalgi 630-553-yillarda yashab o’tgan. Dariy tilida “ushtra” tuya, “zarat” keksa sariq tuya ma’nosida. Zardusht – tuyachi, tuyachilar avlodidan degan ma’noni bildiradi.
AFRASIYAB
АФРАСИАБ
Afrosiyob
– Samarqandning eng qadimgi qismi.Miloddanavvalgi VIII-VII asrlarda bunyod etilgan. Afrosiyob tepaligi hozirgi Samarqandning Sharqiy chekkasida joylashgan bo’lib, uning maydoni 219 gektarni tashkil etadi.
BAKTRIA
БАКТРИЯ
Baqtriya
– geografik hudud. Qadimgi Baqtriyaga hozirgi Janubiy O’zbekiston (Surxondaryo), Janubiy-G’arbiy Tojikiston va Shimoliy Afg’oniston yerlari kirgan. Ilk o’rta asrlar davriga kelib qadimgi Baqtriya yerlarida ko’chmanchi turkiy qabila – toxarlar kelib joylashishi munosabati bilan Tohariston deb yuritilgan.