S7-20 bajardi: movlonova adiba jahongir qizi

S7-20 BAJARDI: MOVLONOVA ADIBA JAHONGIR QIZI

Kimyoviy reaksiyalar – bu kimyoviy jarayonlar bo’lib, ularni natijasida bir moddalardan o’zgacha tarkibli va tuzilishli boshqa moddalar hosil bo’lishi hidisasidir.
kimyoviy reaksiyalarda doimo modda o’zgarishga uchraydi, bunda atomlar orasida eski bog’lar uzilib yangilari hosil bo’ladi.
Kinyoviy reaksiya belgilari:

• Gaz ajraladi
• Cho’kma tushadi
• Moddalar rangi o’zgarishi kuzatiladi
• Issiqlik, yorug’lik yutiladi yoki chiqadi

turli belgilariga ko’ra kimyoviy reaksiyalar sinflarini ko’rib chiqamiz.

1. Reaksiyaga kirishayotgan moddalar tarkibi va soni bo’yicha:
Moddalarni tarkibi o’zgarmasligi bilan boradigan reaksiyalar
Anorganik kimyoda bunday reaksiyalarga, bitta kimyoviy elementning allatropik shakl o’zgarishlarini olish jarayonlarini keltirish mumkin, masalan:
С (grafit) <=> С (olmos) 3О2 (kislorod) <=> 2О3 (ozon)
Sn (oq qalay) <=> Sn (kulrang qalay) S (rombik) <=> S (plastik)
Р (qizil) <=> Р (oq)

Moddalar tarkibi o’zgarishi bilan boradigan reaksiyalar

Fosfor (V) kislotali oksidini suv bilan birikish reaksiyasi:

Р2 О5 + 3H2O = 2 H3PO4
Parchalanish yoki ajralish reaksiyasi – bu shunday reaksiyalar- ki, bunday reaksiyalarda bitta murakkab moddadan bir necha
yangi moddalar hosil bo’ladi.
Anorganik kimyodabunday reaksiyalarning hamma turli-tumanligini
kislorodni labaratoriyada olish bo;limida ko’rib chiqish mumkin:
а) simob(II) –oksidini parchalanishi:
2HgO 🠚t 2Hg + O2⭡ - bitta murakkab moddadan ikkita oddiy moddani hosil bo’lishi.
b) Kaliy nitrat tuzining parchalanishi:
2KNO3 🠚t 2KNO2 + O2⭡ - bitta murakkab moddadan bitta oddiy va bitta murakkab modda hosil bo’ladi.