SamDChti uzoq sharq tillari kafedrasi Katta-o`qituvchisi, ilmiy rahbar

NATIJALAR. Koreys tilidagi koreyscha qo’shimchalar (여격조사) -에,-에게/한테, -께affiksi yordamida yasaladigan o’zbek tilidagi jo’nalish kelishigiga ma’lum darajada mos keladi. -ga (-da, -dan ) va ish-harakat yo’naltirilgan predmetni bildiradi: Uyga kirdim. Uyga kirdi. Binoga kirdim. -Binoga kirdi. Harakatning ob’yektga yo’naltirilishi juda xilma-xil shakllarni oladi. To’g’ridan-to’g’ri ob’yektga nisbatan harakatni yo’naltirishning sof mavhum shakllarigacha tushuniladi. [4.402] Koreys tilidagi jo’nalish kelishigi (여격조사)에,-에게/한테,-께qo’shimchalari tomonidan boshqariladi va ot yoki ko’rsatuvchi olmoshga qo’shilganda harakatning harakat nuqtasini yoki joyini ifodalaydi: Juda yaxshi. - Bozordan meva sotib oldim.
MUHOKAMA. Har ikkala qo’shimcha joyni bildiradi, lekin ulardan foydalanish boshqacha va ular bir-birini almashtira olmaydi. Predikat bilan ifodalangan ma’noga qarab u yoki bu qoshimcha ishlatiladi. O’zbek tilida predikeyt kelishigi (소술격조사) -da affiksi yordamida hosil bo’lib, ish-harakatning joyi va vaqtini bildiradi: Biz shaharda turamiz. -Biz shaharda yashaymiz. O’rin kelishigidagi ot ish-harakatni bajarish vositasini ham ifodalashi mumkin. Keling, Kalamadaga boraylik. - Men qalam bilan yozdim. bu mahalliy koreys misoliga o’xshash ma’noga ega emas. [8.219]
XULOSA. Shunday qilib, taqqoslashdan kelib chiqadiki, ikkala til ham agglyutinativ kelib chiqadigan tillarga tegishli. So’zlarning grammatik shakllari (kelishik shakllari, sonlar, ega va nominal nutq qismlarining boshqa shakllari; zamon, shaxs, son, mayl va boshqa oddiy fe'l shakllari) faqat bitta usulda–qo’shimcha orqali hosil bo’ladi, ya’ni, so’z o’zagiga standart qo’shimchalar qo’shish orqali yasaladi. So’zning o’zagini deyarli har doim uning barcha shakllaridan ajratish juda oson.
Birinchidan, so’zning o’zagi aslida juda barqaror. Unga shakl yasovchi qo’shimchalar qo’shilganda o’zak birmuncha o’zgarib turadigan so’zlar kam uchraydi va bu holatlarda o’zakning fonetik tarkibidagi o’zgarishlar odatda pozitsion xarakterga ega bo’ladi.
Ikkinchidan, o’zakga qo’shilgan qo’shimchalar standartdir. Qoida tariqasida, ular o’zgarmasdir va bazadan va bir-biridan juda oson ajratiladi.
Uchinchidan, so’zning o’zagi deyarli har doim bu so’zning asosiy shakli hisoblanadi. Deyarli har doim so’z boshida joylashgan ildizni ajratib ko’rsatish juda oson. E'tibor bering, ikkala tilning jumlalarida nominativ holatning asosiy sintaktik ma’nosi mavjud.