Science and Innovation International scientific journal

TADQIQOT MATERIALLARI VA METODOLOGIYASI 
Quritish bo‘yicha jarayonlar qish vaqtida olib borilsa, u holda sun’iy quritish 
moslamalarida, ya’ni maxsus laboratoriya sharoitida ishlaydigan pechka yoki javonlarda olib 
boriladi. Yoz vaqtida esa xo'jalikning quritish maydonida olib boriladi. Meva va uzumlar quritish 
maydonchasiga keltirilgandan keyin tortiladi va saralanadi. Mahsulot yetilganligi, ranggi, shakli, 
o'lchamiga qarab navlarga ajratiladi. 
Mevani yuvish. Meva va uzumga yopishgan har xil xas-cho‘p, qum, mikroorganizmlar, 
shuningdek zaxarli moddalaming qoldiqlari yuvib tashlanadi. Mahsulot toza suvda yuviladi, 
uning har kilogrammiga o‘rta hisobda 0,7 litr suv sarflanadi. U qadar ko‘p bo‘lmagan mevani 
vannalarda, bochka yoki betonlangan hovuzlarda qo‘lda yuviladi. 
TADQIQOT NATIJALARI VA MUHOKAMA 
Meva po‘stini archish. Bu ish mevaning keraksiz qismini ajratib olish va qoqining 
ranggini yaxshilash maqsadida qilinadi. Po'sti ajratilgan meva ancha tez quriydi. Olma va 

---

ISSN: 2181-3337
SCIENCE AND INNOVATION 
INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL 
2022 
№ 3
344 
nokning po‘sti qo‘lda pichoq bilan ajratiladi. Shaftoliniki kimyoviy usulda artiladi. Buning 
uchun shaftoli chuqur bo'lmagan to‘r savat bilan 2-3 foizli qaynoq eritmaga 1,5-3 daqiqa 
botiriladi. 
Mevalarni qismlarga bo‘lish. Mevalar asosan qo'lda oddiy pichoq bilan yoki 
mashinalarda to‘g‘raladi. Mevalarni turiga qarab to‘g‘rashning har xil usuli qollaniladi. Masalan, 
qoqi qilinadigan olma 5-7 mm qalinlikda gardish qilib, nok esa to‘rt pallaga bo‘linib, urug‘i olib 
tashlanadi. Shaftoli va o‘rik ikki pallaga bo'linishi mumkin. 
Meva va uzumni blanshirlash. Blanshirlash meva va uzumni qaynoq suvga, kislotali va 
tuzh eritmalarga botirib olish yoki bug‘lash demakdir. Mevalar har xil maqsadlarda 
blanshirlanadi, natijada olxo‘ri, olcha va uzum 3-4 barobar tez quriydi. Tez quritilgan meva va 
uzumdan ko'proq quruq mahsulot olinadi va ekstrakt moddalar kamroq nobud bo'ladi.