Şəki şəhər Mədəniyyət və Turizm şöbəsi Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana sistemi Metodika və biblioqrafiya şöbəsi

Şəki şəhər Mədəniyyət və Turizm şöbəsi

Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana sistemi

Metodika və biblioqrafiya şöbəsi

Milli Mətbuat günü münasibəti ilə

Azərbaycan-azad sözün məkanı

(metodiki vəsait)

Şəki-2013

Tərtib edəni: Əhmədova Nəzakət - Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin baş biblioqrafı.

Redaktor: İbrahimxəlilova Rahilə - MKS-nin Metodika və

Biblioqrafiya şöbəsinin boyük metodisti.

I Bölmə. Milli Mətbuat günü.

22 iyul-Azərbaycanda Milli Mətbuat günü kimi qeyd olunur.Dövrünüb görkəmli ziyalısı Həsən bəy Zərdabinin 1875-ci il 22 iyul tarixində həsr etdirdiyi “Əkinçi” qəzeti ilə əsası qoyulmuş Azərbaycan milli mətbuatı bütün dövrlərdə həqiqət carçısı olmuş, cəmiyyəti düşündürən problemləri, dövrün mütərəqqi ideyalarını əks etdirmiş xalqımızın maariflənməsində, milli və bəşəri dəyərlərin təbliğində mühüm rol oynamışdır.

XX əsrin əvvəllərində mətbuat orqanları Azərbaycanda milli azadlıq hərakatının əsas istiqamətverici qüvvəsini təşkil etmiş, milli oyanış, milli özünüdərk proseslərinin aparıcı vasitələrindən biri olmuşlar.Milli siyasi mətbuatın təşəkkül dövrü adlandırılan 1905-1907-ci illərdə KİV-lər Azərbaycan cəmiyyətinin siyası və ideoloji fəallağının artırılmasında mühüm rol oynamışlar. “Şərqi-rus”, “Həyat”, “Füyuzat”, “Tazə həyat”, “Şəlalə”, “Açıq söz”, “Dirilik” və digər qəzetlər xalqın külli özünüdərk hissinin formalaşmasına çalışmışlar.

Azərbaycan mətbuatı Sovet hakimiyyəti dövründə kommunist ideologiyasının güclü təsiri altında fəaliyyət göstərsədə milli varlığını qoruyub saxlaya bilmiş, respublikanın ictimai-siyasi həyatında rol oynamışdır. Ölkədə qəzet və jurnalların şəbəkəsi genişlənmiş, jurnalistikanın çeşidli növləri meydana çıxmışdır.

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 5 iyul 1991-ci il tarixli Fərmanı ilə Azərbaycanın ilk milli qəzeti olan “Əkinçi” qəzetinin birinci sayının çapdan çıxdığı gün-22 iyul Azərbaycan mətbuatı və jurnalistikası günü elan edilmişdir.

Müstəqilliyin əldə edilməsindən sonra Azərbaycanda KİV-lərin sayında önəmli dərəcədə irəliləyiş baş vermişdir. Hazırda ölkədə 4500-dən artıq kütləvi informasiya vasitəsi qeydiyyata alınmışdır. Ölkədə informasiya texnologiyalarının inkişafı Azərbaycan mətbuatını qlobal informasiya şəbəkəsinin bir hissəsinə çevirmişdir. Artıq Azərbaycan mətbuatı həm kəmiyyət, həm də kefiyyət baxımından region ölkələrini qabaqlamışdır.

Bir çox demokratik ölkələrdə olduğu kimi Azərbaycanda da Mətbuat Şurası yaradılmış və “Mətbuat haqqında” qanun qəbul edilmişdir. Azərbaycan Respublikasının 1995-ci ilin noyababrında ümumxalq səsverməsi ilə qəbul edilən Konstitusiyasının 50-ci maddəsində söz, azad məlumat toplamaq azadlıqları, öz baxışlarının azad ifadə edilməsi və digər azadlıqlar möhkəmləndirilmişdir.

Ulu öndər H.Əliyevin 1998-ci il 16 avqust tarixli “Azərbaycan Respublikasında söz, düşüncə və informasiya azadlığının təmin edilməsi tədbirləri haqqında” fərmanı ilə ölkədə kütləvi informasiya vasitələri üzərində senzura ləğv edilmişdir.

II. Bölmə: Milli Mətbuat günü ilə əlaqədar keçiriləcək

tədbirlər.

Milli Mətbuat günü ilə əlaqədar klub və kitaxanalarda tədbirlərin keçirilməsi planlaşdırılır. Belə tədbirlərə kitab sərgiləri, mühazirə, söhbətlər və sair daxildir.

Sərgi müxtəlif başlıqlarda ola bilər:

“Azərbaycanda söz və mətbuat azadlığı” başlıqlı sərgininin nümunəsini veririk:

1.Başlıq: “Azərbaycanda söz və mətbuat azadlığı”.

2.Mövzuya aid şəkil.

3. Milli mətbuat günü münasibəilə dərc edilən materiallar.

4.Maarifci H. Zərdabinin məqalələri.

____1____

________ ____2____ ________

________ 3 ________

____4____

Milli Mətbuat gününü xalqa daha geniş çatdırmaq üçün kitabxana işçilərinin qarşısında daha çox vəzifələr durur.

“H.Əliyev-Mətbuat azadlığının təminatçısı” mövzusunda elmi-nəzəri konfrans, “Əkinçi-Azərbaycan dilində ilk qəzet”, “Azad sözün məkanı”, “Azərbaycanda söz azadlığı”, “Mətbuatımız müstəqillik illərində”, “Mətbuatımızın ilk qaranquşu- Əkinçi” və sair mövzularda mühazirə, söhbətlər təşkil edilməlidir. Kitabxanalara tövsiyə edirik ki, Milli Mətbuat günü ilə əlaqədar dərc edilmiş materialları mövzu kartotekası şəklində hazırlayıb oxucuların istifadəsinə versinlər.

İstifadə edilmiş ədəbiyyat:

1.K.Tahirov.Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi.-2013; M.F. Axundov adına Azərbaycan Milli kitabxanası.-Bakı, 2012.-440s.

2.Milli Mətbuat və jurnalistika günü [Mətn] //Qocayev Ə.Bayramlar və Tarixi günlər.-Bakı: Altun kitab, 340 s.