Səlahəddin Xəlilov

Elm ideologiya və dövlətçilik şüuru 
 
 
- 103 -
nasibətlərin  sosialist  və  ya  kapitalist  formasında  ol-
masını yox, məhsuldar qüvvələrin inkişaf səviyyəsini 
əks  etdirir.  Yəni  vertikal  oxda  bölgü  kapitalizm  cə-
miyyətində  də  eynən  sosializmdəki  kimidir.  Sadəcə 
indi bəzi fərqli terminlər daha çox dəbdədir.  
Məşhur  amerikan  iqtisadçısı  Piter  Draker  ya-
zır: «Bilik istehsalın həlledici amilinə çevrilir və ka-
pitalı  da,  işçi  qüvvəsini  də  arxa  plana  sıxışdırır».
1
 
Bu  cəhət  daha  çox  inkişaf  etmiş  ölkələrə  aiddir. 
Nisbətən  aşağı  inkişaf  səviyyəsində  olan  ölkələrin 
də  bu  mərtəbəyə  gəlib  çatması  üçün  əvvəlcə  başqa 
modellər,  başqa  ideallar  tələb  olunur.  Qloballaşmış 
dünyada səhnəyə yeni qədəm qoyan ölkələr öz nisbi 
müstəqilliklərini  ancaq  yeni  tipli  elm-təhsil  sistemi 
formalaşdırmaq sayəsində qoruyub saxlaya bilərlər.  
Əlbəttə, bu problem bütün MDB ölkələrinə və 
qismən  Şərqi  Avropa  ölkələrinə  də  aiddir.  Lakin 
təəssüf  ki,  bu  sahədə  elmi-nəzəri  tədqiqatlar  təkcə 
Azərbaycanda deyil, bütün keçmiş SSRİ məkanında 
yox  dərəcəsindədir.  Halbuki,  məqsəd  bu  prosesləri 
öz kortəbii axarına buraxmamaq, onların elmi əsas-
larla, daha optimal şəkildə həyata keçməsinə nail ol-
maqdır. 
 
Biliyin  yeni  ictimai  funksiya  kəsb  etməsi,  cə-
miyyətin  inkişafında  həlledici  rol  oynaması  ancaq 
                                                 
1
 Дракер П. Посткапиталистическое общество // Новая 
постиндустриальная волна на Западе. Антология. М.: Aca-
demia, 1999, с. 71.  

---