SəQƏleyn həDİSİNİN ŞƏRHİ Rəhmli və Mərhəmətli Allahın adı ilə

tutuşdurun.  Onların  hə

dislərinə  müxalif  olanı  qəbul  edin, 

müvafiq olanı isə

 rədd edin!”  Bütün bunlara görə Xomeyni belə 

deyir: “ İxtilaflı  məsələlərdə doğrunu bilməkdən  ötrü əhli-sünnətə 

muxalifətçilik etməkdə heç bir eyb yoxdur.” (Xomeyni “ər-Rəsail” 

2/83) 

Şiə

 əqidəsinin İmam Cəfər ilə əlaqəsi varmı? Quranın təhrif 

edildiyinə etiqad edən, Allah Rəsulunun əshabına söyən, “imamlar 

qeybi  bilir  və onlar  bir şeyə  “ol!” desələr, olur”-  deyən,  imamları 

peyğəmbərlərdən  üstün  görən  şiələrin  imam  Cəfər  ilə  və  onun 

etiqadı  ilə  nə  əlaqəsi  ola  bilər?

 

Şiələrin  əlində  İmam  Cəfərin 

etiqada  dair  yazdığı  bir  dənə  də  kitabı  yoxdur.  Halbuki,  Cəfər  ilə 

eyni  dövrdə  yaşamış  Əbu  Hənifənin  etiqada  dair  bir  neçə  risaləsi 

bu günümüzəcən gəlib çatmışdır. Şiələrin ən önəmli və ən etibarlı 

əqidə  kitabı  Şeyx  Saduqun  yazdığı  və  “Etiqadus-saduq”  adı  ilə 

tanınan  kitabdır.  Bu  kitabda  yazılanlar  şiələr  tərəfindən  “məsum 

imam”ların etiqadı kimi qəbul olunur. Amma bu kitabın üzərindən 

uzun  bir  müddət  keçməmiş  onun  tələbəsi  Mufid

34

  şeyxinin  bu 

kitabına rəddiyyə olaraq “Təshihul-etiqad” kitabını yazdı. Şiələrin 

etiqaddakı ixtilafları bununlada bitmədi. Daha sonra Şərif Mürtəza 

gəldi,  qollarını  çırmaladı  və  şeyxi  Mufidə  etiqadda  95  məsələdə 

müxalif oldu. Bu yerdə insanın ağlına bir neçə sual gəlir. Görəsən 

bunlardan  hansının  yolu  imam  Cəfərin  etiqadı  üzərindədir? 

Saduqun  yazdıqları  Cəfərin  etiqadıdır,  yoxsa  Mufidin  yazdıqları? 

Budurmu sizin günəşdən də parlaq, gündüzdən də aydın və sudan 

                                                

34

 Mufid adıyla məhşurlaşan bu alimin əsl adı Əbu Abdullah Məhəmməd ibn 

Məhəmməd ibn ən-Numandır. H.413-ci ildə vəfat etmişdir. “əl-İrşad”, “Əvailul-

Məqalət”, “əl-İxtisas” və “Şərhu Əqaidis-Saduq” kimi bir çox əsərin müəllifidir. 

Yusuf  Bəhrani  onun  barəsində  demişdir:  “Şiə  şeyxlərinin  ən  dəyərli 

olanlarından,onların  ustadı  və  rəislərindəndir.”  (Lulutul-Bəhreyn,  356-357) 

Abbas  əl-Qummi  isə  belə  demişdir:  “Ümmətin  başçılarının  başçısı,  dəyərli 

şeyxlərin şeyxi və şiənin fəxridir...” (Əl-Kunə vəl-Əlqab 3/164) 

---

 

36 

duru olan “İmamiyyə” əqidəniz?! Ümumiyyətlə siravi şiələrin belə 

ixtilaflardan  (sahili  görünməyən  ixtilaf  dənizindən)  xəbərləri 

yoxdur.  Çünki  onların  əksəriyəti  məzhəblərinin  təməlini  təşkil 

edən kitablarından bixəbərdilər.