Sərbəst iş Fakültə Riyaziyyat İxtisas Riyaziyyat Fənn Fizika Müəllim dos. S sadıqova



Yüklə 150,81 Kb.
səhifə7/8
tarix28.03.2023
ölçüsü150,81 Kb.
#90601
1   2   3   4   5   6   7   8
Fizika

E = EM = VVEM dV (1)
(1) düsturuna daxil olan V -həcmi fiziki sonsuz kiçik həcm adlanır. Başqa sözləV həcmi həm mikroskopik kimi istənilən qədər böyük, (yəni onun daxilindəki molekullar o qədər olmalıdır ki, onlara temperatur anlayışı tətbiq etmək mümkün olsun) həm də mikroskopik kimi istənilən qədər kiçik (bu həcm üzrə paylanmış intnsivlik sabit qalmalıdır) olmalıdır.
Analoji olaraq, dielektrik daxilindəki potensial makroskopik potensial adlanır, başqa sözlə, makroskopik potensial fiziki sonsuz kiçik həcmdə sahə potensialının orta qiymətini xarakterizə edir.

Belə dielektrik daxilindəki E sahə intensivliyi iki intensivliyin vektoru cəminə; yəni  kondensator lövhələrində səthi sıxlığı ilə paylanan sərbəst yüklərin yaratdığıE0 sahəsi ilə xarici sahə qüvvə xətlərinə perpendikulyar olan əks səthlərdə səthi sıxlıqla paylanan 
polyarlaşan dielektrikin bağlı polyarlaşma yüklərinin E sahəsinin cəminə bərabərdir:
  
E = E0 + E (2)
 
Polyarlaşan dielektrikin məxsusi E sahəsi xarici E0 sahəsinin əksinə yönəldiyindən, ədədi qiymətcə
E = E0 E (3) 
Uyğun olaraq, dielektrik daxilindəki sahə intensivliyi ( E ) kondensator lövhələri
  
arasındakı sahə intensivliyindən ( E0 ) kiçikdir, yəni E E0 .
Müstəvi kondensatorun köynəkləri arasında yerləşdirilmiş bircinsli izotrop dielektrikin elektrik sahəsini araşdıraq.
Kulon qanununu öyrənərkən qeyd etmişdik ki, dielektrik olduqda xarici sahənin
F0
zəifləməsini mühitin dielektrik nüfuzluğu adlanan = kəmiyyəti ilə xarakterizə etmək
F
olar. Bu kəmiyyətin fiziki mənasını aydınlaşdıraq.

Məlumdur ki, yüklənmiş kondensatorun yaratdığıE0 sahəsinin və eləcədə dielektrikin

polyarlaşmış yüklərinin yaratdığıE sahələrinin hər ikisi bircins sahəolub, intensivlikləri uyğun olaraq
E0 = (4)
0

E = (5)
0
ifadələri ilə təyin olunurlar. (4) və (5)-i 3)-də nəzərə alsaq dielektrikdə sahə intensivliyi üçün
E = (6)
0
olmasını alırıq.
(6) ifadəsindən görünür ki, dielektrikin daxilində sahə intensivliyi kondensatorun lövhələrindəki sərbəst yüklərin () səthi sıxlığı ilə polyarlaşma nəticəsində dielektrikin səthindəyaranan yüklərin ()səthi sıxlığı fərqilə təyin olunur.
− fərqi dielektrikdə effektiv yüklərin səthi sıxlığı adlanır vəе ilə işarə edilir.
е =− (7)
Naqilin sərbəst yüklərinin səthi sıxlığıpolyarlaşmış dielektrikdə effektiv yüklərin səthi sıxlığından nə qədər böyük olduğunu göstərən ölçüsüz  kəmiyyətinə baxaq:

Yüklə 150,81 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin