Şeyxül-islam Muhəmməd ibn Abdul Vahhab

Ya Rəsulum! Ümmətinlə birlikdə batildən haqqa tapınaraq pak bir müvəhhid, xalis 

təkallahlı kimi üzünü Allahın fitri olaraq insanlara verdiyi dinə tərəf tut 

(Rum, 30) 

 

Fəlsəfə  alimləri  (mutəkəllimlər)  əqidəsinə  fikir  versən,  görərsən  ki,  onlar  iddia  edirlər 

ki,  tövhid –  Allahın  Ruzi  Verən,  Həyat verən  və  Həyat alan  olmasını təsdiq  etməkdir. 

---

 

17

Onlar deyirlər – Allah mahiyyətində Təkdir, işlərində Təkdir, Ad və Sifətlərində Təkdir, 

heç kim Onunla müqayisə edilə bilməz. Bu – elə rübubiyyə tövhididir. Onların istənilən 

bir  kitabını  götürün,  görərsiniz  ki,  onlar  rububiyyə  tövhidi  çərçivəsindən  kənara 

çıxmırlar.  Lakin  Allah  elçilərini  tövhidin  bu  növü  üçün  göndərməyib.  Və  təkcə  onun 

təsdiqi təsdiq edənə fayda vermir. Çünki bunu müşriklər və onları küfrə aparanlar da 

qəbul  edirdilər.  Lakin  küfrdən  çıxmadılar  və  islama  daxil  olmadılar.  Bu  –  əqidədə 

böyük  xətadır  və  kim  bu  əqidədədirsə,  onun  əqidəsi  Əbu  Cəhlin  və  Əbu  Ləhəbin 

əqidəsindən fərqlənmir. Günümüzdə bir çox elm iddia edənlər bunun üzərindədirlər – 

rububiyyə  tövhidinin  təsdiqi  və  Uluhiyyə  tövhidini  dərk  etmirlər.  Tövhid 

adlandırılmaqda böyük xətadır.  

 

Onu  da  bilin  ki,  bu  qayda  –  tövhid  rububiyanın  əsası  -    Quranı  Kərimdə  bir  çox 

ayələrdə öz təsdiqini tapıb.  

 

Məsələn, Uca Allah buyurur: 

 

 ﱢﺮَﻘُﯿِ ﻟ  ﱠﻻِ إ  ْﻢُھُﺪُﺒْﻌَﻧ ﺎ َﻣ َءﺎَ ﯿِ ﻟ ْوَ أ ِﮫِ ﻧوُد ﻦِﻣ اوُﺬَﺨﱠ ﺗا  َﻦﯾِﺬﱠ ﻟا َو

 

ﺎَﻧﻮُﺑ

 

ﻰﻔﻟز ﷲ ﻰﻟا