Shahar transportlariDa optimal yoʻnalishni tanlovchi axborot tizimining mobil naqlini yaratish
Khakimov Мuftах Khamidovich, Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston milliy universiteti professori,
Karimov Nodirjon Baxtiyorovich Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston milliy universiteti, «Amaliy matematika va intellektual texnologiyalar» fakulteti 2-bosqich magistranti
karimov.nodir@rambler.ru
ANNOTATSIYA Respublikaning yirik shaharlari va ayniqsa Toshkent shahari uchun shahar boʻylab harakatlanuvchi avtobus va metro orqali, A nuqtadan B nuqtaga yetib borish uchun, eng optimal yoʻnalishni tanlash masalasini hal qiluvchi tizimning mobil naqlini yaratish nihoyatda muhim va dolzarbdir. Bu tizimni yaratish uchun uning axborot-mantiqiy modelini loyihalash va modellashtirish, zaruriy berilganlar bazalarini qurish kerak, hamda “transport masalasi”ni yechishni amalga oshirish kerak boʻladi. Tizimning mobil naqlini yaratish masalasi alohida koʻnikmalarni talab qiladi. Ushbu yaratiladigan tizimni raqamli iqtisodiyot masalalaridan biri sifatida amaliyotga bevosita joriy etish mumkin boʻladi.
Kalit so‘zlar:shahar transporti, eng qisqa yoʻl, graf, tugun, yoy vazni, Deykstra algoritmi, A star algoritmi.
ABSTRACT For large cities of the republic, and especially for the city of Tashkent, it is extremely important and urgent to create a mobile system that solves the problem of choosing the most optimal route from point A to point B by city-wide bus and subway. To create this system, it is necessary to design and model its information-logic model, to build the necessary databases, as well as to solve the "transport problem". Creating a mobile network of the system requires special skills. It will be possible to directly implement this system as one of the issues of the digital economy.