Sug‘urtalanuvchining hayoti, sog‘lig‘i, mehnat qobiliyati bilan bog‘liq mulkiy manfaatlari
Ob’ekti
Sug‘urtalovchi va sug‘urtalanuvchilar hamda sug‘urtalangan shaxslar
Sub’ekti
2002 yilning 28 mayidan e’tiboran “Sug‘urta faoliyati to‘g‘risida” qonunning qabul qilinishi bilan sug‘urta 2 ta tarmoqqa bo‘lindi:
2002 yilning 28 mayidan e’tiboran “Sug‘urta faoliyati to‘g‘risida” qonunning qabul qilinishi bilan sug‘urta 2 ta tarmoqqa bo‘lindi:
hayot sug‘urtasi;
umumiy sug‘urta.
Shaxsiy sug‘urta ixtiyoriy va majburiy shakllarda amalga oshiriladi.
Hozirgi paytda mamlakatimizda, asosan, quyidagi sug‘urta turlari amalga oshiriladi:
Hayot sug‘urtasi.
1 2 3 4 Ixtiyoriy tibbiy sug‘urta va kasal bo‘lish holatidan sug‘urta;
Chet elga ketayotgan shaxslarni sug‘urtasi;
Baxtsiz hodisalardan sug‘urtalash;
Fuqarolarni baxtsiz hodisalardan ixtiyoriy sug‘urtalash bo‘yicha shartnoma qonunga ko‘ra yuridik va jismoniy shaxslarni yozma arizasi asosida tuziladi. Shartnoma tuzishdan oldin sug‘urta tashkiloti o‘z mijozlariga sug‘urta xizmatini taklif etadi. Yuridik va jismoniy shaxslar sug‘urta shartnomasi tuzishdan oldin albatta sug‘urtalovchining moliyaviy holati, litsenziyasi mavjudligi bilan qiziqishi lozim.
Fuqarolarni baxtsiz hodisalardan ixtiyoriy sug‘urtalash bo‘yicha shartnoma qonunga ko‘ra yuridik va jismoniy shaxslarni yozma arizasi asosida tuziladi. Shartnoma tuzishdan oldin sug‘urta tashkiloti o‘z mijozlariga sug‘urta xizmatini taklif etadi. Yuridik va jismoniy shaxslar sug‘urta shartnomasi tuzishdan oldin albatta sug‘urtalovchining moliyaviy holati, litsenziyasi mavjudligi bilan qiziqishi lozim.
Fuqarolarni baxtsiz hodisalardan ixtiyoriy sug‘urtalash
Sug’irtalovchi quyidagilar bilan shartnoma tuzmaydi;
1 3 5 4 2 Eshitish qobiliyati zaif bo‘lgan
Nogiron shaxslar
Ruxiy kasallikka duchor bo‘lgan
Falaj
Ko‘zi ojiz shaxslar
Quyidagi hollarda sug’urta summasi to’lab beriladi;
- jarohat olganda;
- suyaklarni sinishi, chiqishi;
- ichki organlarni zararlanishi;
- kuyishi;
- teri qatlamlarini sovuq urishi;
- elekt toki ta’sirida jarohatlanishi;
- kimyoviy moddalar va zararli o‘simlik ta’sirida zararlanishi;
- tish sinishi.
Quyidagi hollarda sug’urta summasi to’lanmaydi;
- yadro portlashi;
- radiatsiya va nurlanish;
- sug‘urtalangan shaxsning atayin hatti-harakati natijasida baxtsiz hodisalar yuz berganda, o‘z joniga qasd qilganda va jinoiy harakatlar natijasida ro‘y berishi.
Sug‘urtalanuvchi majburiyatlari:
Sug‘urta shartnomasida ko‘rsatilgan muddat va shartlarda sug‘urta mukofotlarini to‘lash;
Sug‘urtalangan shaxslarga sug‘urta shartnomasi shartlari to‘g‘risida ma’lumotlar berish.
Sug‘urtalovchining majburiyatlari:
Fuqarolarni baxtsiz hodisalardan ixtiyoriy sug‘urtalash qoidalari va sug‘urta shartnomasi shartlari bilan sug‘urtalanuvchini tanishtirish;
Sug‘urta shartnomasida ko‘rsatilgan muddatda sug‘urta polisini berish;