Sherqulova mahliyo xasan qizi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI

O’ZBEKISTON DAVLAT JAHON TILLARI UNIVERSITETI

SHERQULOVA MAHLIYO XASAN QIZI
“O’ZBEK VA INGLIZ REKLAMA SLOGANLARINING SEMANTIK VA PRAGMATIK XUSUSIYATLARI”
MAVZUSIDAGI ILMIY ISHI ASOSNOMASI

TASHKENT-2023

MUNDARIJA
KIRISH
I BOB. “Reklama” tushunchasi va matn lingvistikasi/funksional stilistika aspektida reklama
1.1. Reklama bilan bog'liq psixolingvistik qonuniyatlar: reklama ta'siri mexanizmi, motivatsiya va reklama matnini idrok etish muammolari
1.2. Reklamaning asosiy matn kategoriyalari
1.3. Reklama matnlarining yaxlitligi va izchilligi
1.4. Reklama matni ichidagi eksplitsit va implitsit aloqalar
I. Bob bo’yicha xulosalar
II. BOB. Pragmalingvistik aspektda reklama
2.1. Pragmatika va uning reklamani o'rganishdagi o'rni
2.2. Reklamada "Ommaviy ong" g’oyasini kommunikativ aktlar orqali ifodalanishi
2.3. Reklama orqali ommaviy ong manipulyatsiyasining lingvistik tahli
II. Bob bo’yicha xulosalar
III. BOB. Reklama sloganlarining pragma-semantik xususiyatlari
3.1. Reklama sloganlarining strukturaviy va pragmatik xususiyatlari
3.2. Reklama sloganlari milliy xarakterni ifodalovchi lingvomadaniy vosita sifatida
3.3. Reklama sloganlarining pragma-kommunikativ komponenti
III. Bob bo’yicha xulosalar
Umumiy xulosa


Ishning dolzarbligi. Reklama shiorlari qisqa, esda qolarli va ta'sirchan iboralar bo'lib, ular odamlarning e'tiborini jalb qilish va brend yoki mahsulot imidjini mustahkamlash uchun mo'ljallangan. Hozirgi vaqtda reklama nafaqat nafaqat mahsulotni targ’ib qiluvchi vosita, balki ishlab chiqarishdagi muayyan yutuqlarni namoyish etuvchi, aholiga ma’lum ma’noda axborot yetkazuvchi, insonning ruhiy-intellektual holatiga tez ta’sir etuvchi, til imkoniyatlarini o’zida aks ettiruvchi omil hisoblanadi. Shu sababdan tilshunos olimlarning reklama matnlarini tadqiq qilishga bo’lgan e’tibor ortib bormoqda. Reklama nutqiga oid ko'pgina tadqiqotlarda nutqning ritorik figuralari, grammatik xususiyatlari, uyg'unlik va uyg'unlikka erishish yo'llari nuqtai nazaridan tahlil qilinadi. Bundan tashqari, ular ham pragmatik, ham semantik jihatlarga ega bo'lib, ular odamlarning ularni sharhlashi va ularga munosabat bildirishiga ta'sir qiladi. Ingliz tilida bu borada ko’plab ilmiy ishlar bajarilgan, ammo o’zbek tili misolida bu mavzu nisbatan kam o’rganilgan va chuqur tadqiq qilinmagan. Ingliz va o’zbek tillaridagi reklama sloganlarini chog’ishtirma tilshunoslik nuqtai nazaridan zamonaviy tilshunoslik qonuniyatlari doirasida tatqiq qilishga bo’lgan ehtiyoj bu mavzuning dolzarbligini belgilab beradi.
Tadqiqotning maqsadi. Tadqiqot ishi ingliz va o’zbek tilidagi reklama shiorlarini zamonaviy tilshunoslik tendensiyalari nuqtai nazaridan tahlil qilishga qaratilgan. Tadqiqot reklama shiorlarini har tomonlama tahlil qilish uchun pragmatik, madaniy va semantik nazariyalarga asoslangan multidisiplinar yondashuvdan foydalanadi. Tadqiqot turli xil manbalardan, masalan, ommaviy axborot vositalari, televideniya, internet manbalaridan to'plangan ma'lumotlardan foydalangan holda aniq belgilangan metodlar asosida amalga oshiriladi. Tadqiqot nutq aktlari, so‘zlashuv maksimlari, semantik motivatsiya, reklama shiorlaridagi ma’no o‘zgarishlarini ikki til misolida har tomonlama tahlil qilish orqali tadqiqot reklama shiorlarida qo‘llaniladigan mexanizmlarni chuqurroq tushunishga yordam beradi va o’rganadi.