SiNDİRİm sistemi hastaliklari

Laboratuar bulguları: Hayvanlarda hipoproteinemi (TP <6 gr/dl), hipoalbuminemi ve immünoglobulin fraksiyonlar azalır. Aşırı kan kaybına bağlı olarak ileri dönemlerde anemi (Ht < 30) gelişir. Plazma fosfor düzeyinde artış ve hipokalemi tespit edilir.

Otopsi: Jejenum, ileum ve sekum’da beyin kıvrımlarını andıran barsak kalınlaşmaları ile karakterize kronik bir barsak yangısı tablosu mevcuttur. Barsak lenf yumruları etkilenmiş olup şişkin bir görünümdedirler. Hayvanlar kaşektiktirler.

Teşhis: Hastalığın teşhisi alerjik deri testleri, laboratuar muayeneleri, klinik semptomlar ve nekropsi bulgularına göre konur. Bu amaçla laboratuara rektum mukozası kazıntısı, dışkı ve serum gönderilir. Alınan mukoza kazıntısı ve dışkı örneklerinden sürme preparat hazırlanarak Ziel-Nielsen boyama yöntemi ile etken görülmeye çalışılır. Seroloji muayenede komplement fikzasyon testi, ELISA, Agid vb. testlerle teşhis güvenli bir şekilde yapılabilir. Hastalığı ortaya koymada en çok kullanılan metot alerjik-intradermal testlerdir. Bu yöntemde; PPD-avian tüberkülin ve PPD-Johnin tüberkülin intradermal olarak boynun her iki yanına uygulanır. Uygulamadan 48 saat sonra enjeksiyon bölgesinde yangısal reaksiyonların oluşması testin pozitif olduğunu gösterir.

Ayırıcı tanı: Hastalık Salmonellozis, Barsak Tüberkülozu, Pseudotüberküloz, Pyelonefritis Amiloid Nefroz, Koksidiozis, Mide-Barsak parazitleri, Gastritis, Karaciğer apseleri ve gıdaya bağlı ishaller ile karışabilir.

Tedavi: Genellikle başarısız olduğundan tedavi süresince hastalığın başka hayvanlara bulaşması söz konusudur. Bu nedenle hastalar ve serolojik olarak pozitif olanlar sürüden ayrılır, daha fazla zayıflamalarına müsaade edilmeden kesime gönderilir. Tedavi denemeleri uzun, pahalı ve hayvanda daha fazla ekonomik kayba neden olabilmekle beraber erken dönemde ve yüksek dozlarda Streptomisin (25-50 mg/kg) ve Rifamisin uygulamaları denenebilir. Rasyonda Ca/P oranı dengelenir, Vitamin A ve Se ilavesi faydalı olur.

Korunma: Serolojik ve alerjik testlerde pozitif çıkanlar sürüden ayrılmalı (kesim), sürüye enfekte veya seropozitif hayvan katılmamalı, şüpheli sürülerde serolojik testler 6 ayda bir tekrarlanarak hastalığın eradikasyonuna çalışılmalıdır. Yem ve suların dışkı ile teması engellenmeli ve enfekte meralar 3 yıl süre ile kullanılmamalıdır.