Og’zaki ish usullari. Turli axborotlar, majlislr, ertalabki yig’inlar, maoruzalar, kitobxonlar konferentsiyalari, munozaralar, uchrashuvlar, og’zaki gazetalar, radio jurnallar.
Amaliy ish olib borish usullari, turli joylarga sayyohtlar, sport musobaqalari, olimpiada, iztoparlar ish foaliyati, yosh tabiatshunoslar to’garaklari, shanbaliklar.
Ko’rgazmali ish usullari. Maktab muzeylari, urush va mehnatqahramonlari xonasi, yangi kitoblarko’rgazmalari.
Tarbiyaviy ish pedagogdan butun qolibiliyatini ishga solishni, tinmay izlanishni taqozo etadi. CHunki kelajak avlod tarbiyalangan, uyushgan, axil, jonajon Vatanimizning haqiqiy fuqarolari bo’lishlari lozim.
Sinfdan tashqari ishlarning forma va metodlari
Jamoat tashkilotlari o’quvchilar bilan darsdan tashqari vaqtlarda olib boriladigan xilmag’xil mashg’ulotlarni o’qituvchilar yordamida tashkil qiladilar. Sinfdan tashqari ishlar o’z mazmuniga ko’ra juda xilma-xil: ijtimoiy-siyosiy, ilmiy, ijtimoiy foydali, badan tarbiya-sog’lomlashtirish ishlari bo’ladi. Sinfdan tashqari ishlar uch xil formada: ommaviy, to’garak va individual formalarda tashkil qilinadi.
Ommaviy formalar: Ertaliklar, maktab kechalari, bolalar bayramlari, ko’riklar, quvnoqlar va topqirlar to’garagi, sayr, sinf ki maktab muzeylari, bolalar ishlarining ko’rgazmalari v hokazolar.
To’garak ishlari: maktabdagi har bir to’garak o’zining doimiy ish kunlari va soatlarig ega bo’lishi lozim. To’garakda qat’iy intizom bo’lishi: to’garak a’zolari mashg’ulotlariga kechikmasdan kelishlari, to’garak topshiriqlarini batrtib bajarishlari, to’garakning moddiy boyliklarini ehtiyot qilishlari kerak.
Sinfdan tashqari individual ish: har bir o’quvchi mayl va qobiliyatlarining rivojlanishiga rdm beradi. Bu ishd sinfdan tashqari o’qish katt ahamiyatga ega. Maktabda har bir sinf uchun sinfdan tashqari o’qish dsturi bor. O’quvchining nima o’qiyotgani va o’qigan nrsalarini qandy idrok qilayotganini o’qituvchi bilishi juda muhim. SHuning uchun o’qituvchining sinfdan tashqari o’qishga rahbarligi eng yaxshi kitoblarni targ’ib qilish va o’quvchilarda o’qilgan darsliklarni to’g’ri, chuqur idrok etishni rivojlantirishdan iborat.
Individual topshiriqlarning turlari juda ko’p bo’lib, o’simliklar o’stirish, gullar, svzvotlar yetishtirish ham ana shunday topshiriqlarjumlasiga kiradi. Individual topshiriqlarda har bir o’quvchining imkoniyat va qiziqishlari hisobga olinsa, ular bolalarning qobiliyatlari, iste’dodlarini o’stirishga yordam beradi.
O’qituvchi ta’lim jarayonida bolalarning madaniy ehtiyojlari va kamolot darajalarini aniqlash bilan shug’ullanadi. Ularga muvofiq tarzda ayrim o’qituvchilar, gruppa yoki butun sinf bilan olib boriladigan sinfdan tashqari ishlarni rejalashtirish.