Şİrketlerin süRDÜRÜlebiLİR Çevre poliTİkalari ve rekabet avantajlari

 ISO  14001  Çevre  Yönetim  Sistemi  Standardı:  İşletmeler  doğal  çevreye 
verdikleri zararlardan dolayı sürekli birtakım baskılara maruz kalmaktadırlar. Üretim 
yapan firmaların ürün ve hizmet kalitesine verdikleri önem kadar çevre kalitesine de 
önem  vermeleri  gerektiği  belirtilmektedir.  İşletmelerin  bu  amaçla  ekolojik  dengeyi 
koruyucu  faaliyetlerinin  planlanması  gerektiği  vurgulanmaktadır  (Emgin  ve  Türk, 
2004:  4).  Uluslararası  Standardizasyon  Örgütü’nün  (ISO-International  Organization 
for  Standardization)  çevre  yönetim  sistemi  ile  ilgili  ISO  14000  belgeler  dizisi 
özünde,  doğal  kaynak  kullanımının  azaltılması,  toprağa,  suya,  havaya  verilen 
zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan standartlar bütünüdür. 
ISO  14001  serisi  içinde  belgelendirmesi  yapılabilen  standart  ISO  14001 
Standardıdır  ve  yürürlükte olan standardın tam adı ISO 14001-2004 Çevre Yönetim 
Sistemleri–Şartlar ve Kullanım Kılavuzu diye adlandırılmaktadır. ISO 14001 ürünün 
hammadde  aşamasından  başlamak  üzere,  müşteriye  sunulması  aşamasına  kadar 
geçen  süreçte  çevresel  faktörlerin  belirlenmesi  ve  bu  faktörlerin  gerekli  önlemler 
alınarak  kontrol  edilerek  çevreye  verilen  zararın  en  aza  indirilmesi  amacıyla 
oluşturulmuş bir kılavuzdur (Türk Standartları Enstitüsü,
 
https://intweb.tse.org.tr/). 
ISO  14000  standart  serisi  birçok  standart  içermektedir.  Bu  standartlar 
içerisinde en önemlileri ve tanınanları;  
  ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri- Şartlar ve Kullanım Kılavuzu,  
  ISO 14004 Çevre Yönetim Sistemleri-Prensipler, Sistemler ve 
Destekleyici Tekniklere Dair Genel Kılavuz 

---

73 
 
  ISO 14020 Çevre Etiketleri ve Beyanları-Genel Prensipler,  
  ISO 14031 Çevre Yönetimi-Çevre Performans Değerlendirmesi-Kılavuz 
  ISO 14040 Çevre Yönetimi-Hayat Boyu Değerlendirme-İlkeler ve 
Çerçeve  ISO 19011 Kalite ve Çevre Yönetim Sistemleri Teknik Kılavuzu 
dur.
 
(Türk Standartları Enstitüsü,  https://intweb.tse.org.tr / ). 
14001  Çevre  Yönetim  Standardı,  dünya  çapında  en  fazla  kabul  görmüştür. 
Çevreye  verilen  zararın  en  aza  indirilmesi  için  oluşturulmuş  bir  standarttır.  ISO 
14001,  bir  ürün  standardı  değildir,  ürünün  nasıl  üretildiğine  dair  bir  standart 
olmaktadır. ISO 14000 Serisinin denetlenen ve sertifika verebilen tek standart olması 
nedeniyle  de  önemlidir.  Sektör  ve  ölçek  gözetilmeksizin  her  işletmeye 
uygulanabilme özelliği vardır (Emgin ve Türk, 2004: 5). ISO 14001 Standardı etkin 
bir  çevre  yönetim  sisteminin  temel  unsurlarını  tanımlamaktadır.  Bu  unsurlar, 
işletmelerin  organizasyon 
yapısını,  planlama  faaliyetlerini,  sorumlulukları, 
prosedürleri,  süreçleri  ve  çevre  politikasını  geliştirmek,  uygulamak  ve  gözden 
geçirmek  için  gerekli  kaynakları  kapsayan  bir  yönetim  sistemini  oluşturmaktadır. 
İşletmelerin  sürdürülebilir  kalkınma  amacıyla  yaptıkları  çevreyle  ilgili  çabalarını, 
uluslararası  alanda  oluşturulan  çevre  yönetimi  standartları  sayesinde  kolayca 
yönetebilmeleri  amacıyla  oluşturulmuştur.  Ayrıca  bu  tip  standartlar  sayesine 
işletmeler hem içinde bulundukları zamanda hem de gelecekte karşılarına çıkabilecek 
yasal düzenlemelere uyum sağlamaları kolay olacaktır (Nemli, 2001: 216).