Soat millari shakllarni burish burchak simmetriyasi reja: 2


Har qanday to’g’ri burchaklar bir-biriga teng, yoyiq burchak 180o bo’lgani uchun u ikkita to’g’ri burchakka teng



Yüklə 348,46 Kb.
səhifə2/2
tarix08.05.2023
ölçüsü348,46 Kb.
#109825
1   2
Soat millari shakllarni burish burchak simmetriyasi 2

Har qanday to’g’ri burchaklar bir-biriga teng, yoyiq burchak 180o bo’lgani uchun u ikkita to’g’ri burchakka teng.

1-ta’rif. Aylana to’la yoyining ¼

  • 1-ta’rif. Aylana to’la yoyining ¼
  • ( to’rtdan bir) qismi 90o ga teng. Kattaligi 90o ga teng burchak to’g’ri burchak deyiladi. To’gri burchakning d harfi bilan belgilanadi
  • (fransuzcha droit – to’g’ri degan manoni bildiradi)
  • d = 90o.
  • 2-ta’rif. To’g’ri burchakdan kichik burchak o’tkir burchak deyiladi.
  • 3-ta’rif. To’g’ri burchakdan katta, ammo yoyiq burchakdan kichik burchak o’tmas burchak deyiladi.
  • 4-ta’rif. Bir nuqtadan chiqqan nur, o’sha nuqta atrofida aylanib, avvaligi holatini olishi natijasida hosil bo’lgan burchak to’la burchak deyiladi. (3-rasm).

3-rasm.


To’g’ri burchak
O’tkir burchak
O’tmas burchak
To’la burchak

O’quv jarayonida burchaklarni o’lchash uchun transportirdan foydalaniladi.

O’quv jarayonida burchaklarni o’lchash uchun transportirdan foydalaniladi.

  • Bittadan tomonlari umumiy bo’lib ,qolgan tomonlari to’g’ri chiziqni tashkil etgan burchaklar qo’shni burchaklar deyiladi.
  • (4-rasm).
  • < BOC va < AOB – qo’shni burchaklar.
  • Qo’shni burchaklar birgalikda yoyiq burchakni tashkil qilgani uchun ularning kattaliklari yig’indisi 180o ga teng bo’ladi.
  • α+β=180o

4-rasm

Berilgan har qanday burchak uchun uning har bir tomonini davom ettirib, ikki usul bilan qo’shni burchaklar yasash mumkin. (5-rasm).

  • Berilgan har qanday burchak uchun uning har bir tomonini davom ettirib, ikki usul bilan qo’shni burchaklar yasash mumkin. (5-rasm).
  • Vertikal burchaklar deb, birining tomonlari uchiga nisbatan davom ettirish natijasida hosil bo’lgan burchaklarga aytiladi (6-rasm).

5-rasm.


180o – α
180o – α
α
α

6-rasm.

Burchak bissektrisasi

  • Burchak bissektrisasi
  • Uchburchakda burchak uchidan chiqib, bu burchakni teng ikkiga bo’luvchi nur uning bissektrisasi deyiladi.
  • Uchburchak ABC da AK – bissektrisa, u yoki
  • la yoki lBC deb yoziladi, bunda < BAK= bo’ladi (7-rasm).

7-rasm.


Yüklə 348,46 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin