Sigirlarni iydirish davrida qishki ratsionning tarkibi, to‘yimlilik bo‘yicha %.
Sog’in sigirlarni oziqlantirganda ratsionning to’yimligi va uning tarkibidagi quruq moddasi inobatga olinadi. Sigirlar iydirish davrida ratsionni to’yimli moddalar bilan boyitish maqsadida ba’zan yem nisbati biroz oshiriladi yoki shu davrda (100 kun) 2000-3000 kg sut beruvchi sigirlarning 1 kg suti uchun 240-260 g yem; 4000 kg sut beradiganlariga 290-310 g; 5000 kg va undan ko’p sut beradigan sigirlarga esa 380-400 g yem beriladi.
Ratsion albatta me’yordagi makro va mikroelementlar, hamda vitaminlar bilan to’liq ta’minlanishi shart.
Qand – protein nisbati 1:0,9-1,1 bo’lishi, kraxmalning- qandga nisbati 1:1,3-1,5 bo’lishi kerak.
Sog‘in sigirlar ratsioni 2-3 kg sutni ko‘paytirish imkoni bilan beriladi. Oziqlantirish me‘yori voyaga yetgan, o‘rta semizlikdagi sigirlar uchun hisoblanadi. Shu bois semizligi past sigirlarga iydirish davrida qo’shimcha 1,5-2,0 oziqa birligi qo‘shib beriladi.
Sigirlar ratsionidagi oziqalarni aralashtirib yedirish yaxshi natijalar beradi. Iydirish (100 kun) davri tugagandan keyin har oy sut 8-10% kamayib, shuning uchun ratsion to‘yimliligi 3-4% kamaytirib boriladi. Shu davrda oziqlantirish yuqori sut mahsuldorligi va iydirish davrida sarflangan to‘yimli moddalarni o‘rnini qoplashni ko‘zda tutish kerak, chunki iydirish davrida sigirlar kuniga 500-600 g vazn yo’qotishlari mumkin.
Iydirishdan keyin sigirlar ratsioni sut mahsuldorligiga qarab oyda 2-3 marta o‘zgartirib boriladi. Bu davrda asosan xo‘jalikda yetishtirilgan oziqalar ko‘proq foydalanish yaxshi samaralar beradi.
Fermalarga xo'jalikdagi sharoitlarga qarab, individual, to'laqiymatli ratsionlar tuzib beramiz.
O'tish bosqichi
Savdo davrida sog'in sigirlarni boqishning o'ziga xos xususiyati o'tish davri hisoblanadi. Ovqat hazm qilish tizimidagi nosozliklar tufayli hayvon azob chekmasligi uchun sigirlar ehtiyotkorlik bilan yuqori tolali dag'al ozuqaga o'tkaziladi. Shuningdek, Burenka uchun minerallarni, shu jumladan magniyni iste'mol qilish ayniqsa muhimdir.
Yaylov vaqti tugaganidan keyin sigirlarni boqish dietasi taxminan quyidagi hisob-kitoblarga muvofiq tuziladi:
qo'pol ovqat-38%;
suvli ovqat-34%;
konsentratlar-28%;
qattiq moddalar-100 kilogramm vazn uchun 5 kilogramm.
O'rtacha vazni 500 kg bo'lgan sog'in sigirlar kuniga 5 kg pichan va pichan, 2 kg somon, taxminan 9 kg makkajo'xori silosi, 7 kg lavlagi, 2,4 kg konsentrat va 9 kg ozuqa birliklarini olishlari kerak.
Bunday sigirlarning ratsionida ozuqadagi mineral tarkibga alohida e'tibor beriladi. Magniy, fosfor, kaltsiy miqdorini oshiring. Buning uchun asosiy ozuqaga maxsus mineral aralashmalar, bug'doy kepagi, zig'ir urug'i keki, quruq xamirturush va boshqalar qo'shiladi.sog'in yangi sigirlarning mahsuldorligiga, ayniqsa, dietada ko'p miqdorda mavjud bo'lgan silos va kislotali ozuqalar salbiy ta'sir qiladi. Tajribali fermerlar hayvonlarga bo'r yoki pishirish soda berishni maslahat berishadi.
Bolalangan sigir o'rtacha 3-bolalashgacha rivojlanishda davom etmoqda. Bunday sigirlar dietada mavjud bo'lgan ozuqa moddalari sut hosil bo'lishi va hayvonning o'sishi uchun etarli bo'lishi uchun oziqlanadi:
Yuqori mahsuldor sog'in sigirlarni nima boqadi?
Oziqlantirish odatdagi zotlarga qaraganda bunday hayvonlarda metabolizm sezilarli darajada tezlashganiga asoslanadi. Metabolizmning ushbu darajasini saqlab turish uchun yuqori mahsuldor sog'in sigirlarning ratsioni quyidagilardan iborat bo'lishi kerak:
25% minerallar va vitaminlar;
25% oson hazm bo'ladigan oqsil;
50% yog'lar, uglevodlar va boshqa oziq moddalar.
Sxemadan har qanday og'ish sigirning mahsuldorligini pasayishiga olib kelishi mumkin. Yuqori mahsuldor sigirlarning parhezining asosi pichan, silos, yangi o't bo'lishi kerak. Bunday ovqatni ma'lum miqdordagi kartoshka va lavlagi bilan to'ldirish maqsadga muvofiqdir. Energiya uchun ajoyib manba konsentrlangan oziq-ovqat hisoblanadi, ammo oziq-ovqatning umumiy hajmida u 25% dan oshmasligi kerak. Hayvon kuniga 3-4 marta qat'iy rejimga muvofiq oziqlanadi.
Xulosa
Sigirlarning tirk vazni mahsuldorligi, semizligi, fiziologik holatiga qarab me’yor asosida xo’jalikning oziqa imkoniyatlari asosida tuzilgan to’laqiymatli ratsionlar asosida boqishni tashkil qilish kerak.
Sigir tuqqanidan keyin 10-15 kungacha to’liq ratsionga chiqariladi, tuqqanidan keyin birdan to’liq ratsionga o’tkazish organizmning, ayniqsa yelinning zo’riqishiga va kasallanishiga sabab bo’lishi mumkin. Ko’pincha bu holat sersut sigirlarda og’riqli kechadi
Dostları ilə paylaş: |