Soliqlar va soliqqa tortish” kafedrasi “soliqlar va soliqqa tortish” fanidan o‘quv–uslubiy majmua

5.2-jadval
Qo‘shilgan qiymat solig‘ining farqlangan
STAVKALARI⁴⁰

T/r	To‘lovchilar	Soliq stavkalari soliq solinadigan bazaga nisbatan foizda
1.	Iqtisodiyotning barcha tarmoqlaridagi yuridik shaxslar, 2-6 bandlarda nazarda tutilganlar bundan mustasno	7
2.	Qurilish tashkilotlari	8
3.	Chakana, ulgurji, shuningdek ulgurji-chakana savdoni amalga oshiradigan savdo korxonalari	6
4.	Umumiy ovqatlanish, mehmonxona xo‘jaligi korxonalari	10
5.	Kasbiy xizmatlar ko‘rsatadigan yuridik shaxslar (auditorlik xizmatlari, soliq maslahati xizmatlari, konsalting xizmatlari, brokerlik xizmatlari va boshqalar)	15
6.	Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini, realizatsiya qiladigan yuridik shaxslar o‘zining ishlab chiqarish mahsulotlari bundan mustasno	4

Qo‘shilgan qiymat solig‘ining turli farqlangan stavkalari belgilangan bir necha faoliyat turlari bilan shug‘ullanadigan qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilar ushbu faoliyat turlari bo‘yicha alohida-alohida hisob yuritish hamda soliq to‘lovchilarning tegishli toifalari uchun belgilangan stavkalar bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lashi kerak.
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisoblab chiqarish va to‘lashning soddalashtirilgan tartibi doirasida qo‘shilgan qiymat solig‘ining hisob-kitobi soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlariga ortib boruvchi yakun bilan har oyda hisobot davridan keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay, yil yakunlari bo‘yicha esa, yillik moliyaviy hisobot topshiriladigan muddatda taqdim etiladi.
Soliq to‘lovchilar qo‘shilgan qiymat solig‘ining hisob-kitobi bilan bir vaqtda soliq davri mobaynida realizatsiya qilingan tovarlar (ishlar, xizmatlar) bo‘yicha hisobvaraq-fakturalar reestrini taqdim etadi. Hisobvaraq-faktura shakli, uni to‘ldirish tartibi, shuningdek hisobvaraq-fakturalar reestrini yuritish shakli va tartibi O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi va O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan belgilanadi.
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lash soliq hisob-kitobini taqdim etish kunidan kechiktirmay amalga oshiriladi.
Import qilinadigan tovarlar bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lash bojxona to‘g‘risidagi qonun hujjatlarida belgilangan muddatlarda amalga oshiriladi.
Soliq to‘lovchining boshqa soliqlar bo‘yicha qarzi mavjud bo‘lmagan taqdirda, qo‘shilgan qiymat solig‘ining ortiqcha to‘langan summasi soliq to‘lovchiga qaytariladi.
Hisobga olinadigan qo‘shilgan qiymat solig‘i summasining hisobot davri uchun hisoblab chiqarilgan soliq summasidan ortgan summasi qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha kelgusi to‘lovlar hisobiga o‘tkaziladi.
Hisobga olinadigan qo‘shilgan qiymat solig‘i summasining soliq davri yakunlariga ko‘ra hisoblangan soliq summasidan ortiqchaligi saqlanib qolgan taqdirda, ushbu ortiqcha summa keyingi soliq davriga o‘tkaziladi va qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha kelgusi to‘lovlar hisobiga o‘tkaziladi.
Nol darajali stavka bo‘yicha soliq solinadigan oborot hisobidan hosil bo‘lgan qo‘shilgan qiymat solig‘ining ortiqcha summasi quyidagi ketma-ketlikda qaytariladi:

• 
  Soliq kodeksining 207-moddasiga muvofiq to‘lanishi lozim bo‘lgan qo‘shilgan qiymat solig‘ining summasi qoplanadi;
  
• 
  soliq to‘lovchining boshqa soliqlar bo‘yicha mavjud soliq qarzi qoplanadi;
  
• 
  soliq to‘lovchining bank hisobvarag‘iga pul mablag‘lari o‘tkaziladi.
  

Soliq kodeksining 207-moddasiga muvofiq to‘lanishi lozim bo‘lgan qo‘shilgan qiymat solig‘i summasini qoplash yoki soliq to‘lovchining boshqa soliqlar bo‘yicha mavjud soliq qarzini qoplash Soliq kodeksining 56-moddasida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Qaytarilgandan keyin saqlanib qolgan nol darajali stavka bo‘yicha soliq solinadigan oborot hisobidan hosil bo‘lgan qo‘shilgan qiymat solig‘ining ortiqcha summasi soliq to‘lovchining yozma arizasi asosida uning bank hisobvarag‘iga, agar mazkur ariza ortiqcha summa hosil bo‘lgan hisobot davri tugaganidan keyin o‘n ikki oydan kechiktirilmagan muddatda taqdim etilgan bo‘lsa, Soliq kodeksining 228-moddasida belgilangan tartibda qaytarilishi mumkin.
Qo‘shilgan qiymat solig‘i summasini pul mablag‘larini bank hisobvarag‘iga o‘tkazish yo‘li bilan soliq to‘lovchiga qaytarish O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan amalga oshiriladi.
Soliq to‘lovchi qo‘shilgan qiymat solig‘i summasini qaytarish uchun soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlariga quyidagi hujjatlarni qog‘ozdagi shaklda uch nusxada ilova etgan holda yoki soliq to‘lovchining shaxsiy kabineti orqali elektron hujjat tarzida taqdim etadi:

• 
  soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha yuridik shaxs qarzlarining solishtiruv dalolatnomasi. Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha qarzlarning solishtiruv dalolatnomasi hisobot oyidan keyingi oyning 15-kuniga qadar tuziladi va bir kalendar oy mobaynida amal qiladi;
  
• 
  qo‘shilgan qiymat solig‘ining hisob-kitobi;
  
• 
  agar yuridik shaxsga ilgari qo‘shilgan qiymat solig‘i qaytarib berilgan bo‘lsa, qaytarilgan summalar va qaytarib berish sanasi to‘g‘risidagi ma’lumotlar.
  

Soliq to‘lovchilar qo‘shimcha ravishda quyidagi hujjatlarni taqdim etadilar:
1) tovarlarni eksport qilishni amalga oshirayotgan yuridik shaxslar — Soliq kodeksi 213-moddasining birinchi qismiga muvofiq hujjatlarning ko‘chirma nusxalarini, shuningdek chet el valyutasida realizatsiya qilingan tovarlar uchun tushum soliq to‘lovchining O‘zbekiston Respublikasidagi bank hisobvarag‘iga kelib tushganligini tasdiqlovchi bank hujjatidan ko‘chirmalarni;
2) tovarlar eksportini vositachilik, topshiriq shartnomasi bo‘yicha vositachi, ishonchli vakil orqali amalga oshirayotgan yuridik shaxslar - Soliq kodeksi 213-moddasining ikkinchi qismiga muvofiq hujjatlarning ko‘chirma nusxalarini, shuningdek chet el valyutasida realizatsiya qilingan tovarlar uchun tushum vositachining, ishonchli vakilning yoki soliq to‘lovchining O‘zbekiston Respublikasidagi bank hisobvarag‘iga kelib tushganligini tasdiqlovchi bank hujjatidan ko‘chirmalarni yoki ularning ko‘chirma nusxalarini;
3) chet el diplomatik vakolatxonalari hamda ularga tenglashtirilgan vakolatxonalarga rasmiy foydalanish uchun tovarlar (ishlar, xizmatlar) realizatsiya qilayotgan yuridik shaxslar — belgilangan shaklda rasmiylashtirilgan hisobvaraq-fakturalarning nusxalarini;
4) «bojxona hududida qayta ishlash» bojxona rejimiga joylashtirilgan tovarlarni qayta ishlash bo‘yicha ishlar bajarayotgan, xizmatlar ko‘rsatayotgan, shuningdek chet el yuklarini O‘zbekiston Respublikasi hududi orqali tashish (tranzit tashish) bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatayotgan yuridik shaxslar:

• 
  ishlar bajarish, xizmatlar ko‘rsatish uchun tuzilgan kontraktning nusxasini;
  
• 
  bajarilgan ishlarga, ko‘rsatilgan xizmatlarga chet ellik sotib oluvchi (to‘lovchi) tomonidan haq to‘langanligini tasdiqlovchi bank ko‘chirmasi nusxasini;
  
• 
  ishlarni (xizmatlarni) sotuvchi va sotib oluvchi tomonidan imzolangan ishlar bajarilganligini (xizmatlar ko‘rsatilganligini) tasdiqlovchi hujjat nusxasini;
  

5) aholiga suv ta’minoti, kanalizatsiya, issiqlik ta’minoti bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatayotgan yuridik shaxslar — nol darajali stavka qo‘llanganligini tasdiqlovchi hujjatlarning nusxalarini.
Qo‘shilgan qiymat solig‘i summasini qaytarish to‘g‘risidagi yozma arizani ko‘rib chiqish, qaytarilishi lozim bo‘lgan ortiqcha summani aniqlash va mablag‘larni soliq to‘lovchining hisobvarag‘iga o‘tkazish tartibi O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi tomonidan belgilanadi.