O`zbekiston Respublikasi davlat byudjetida
soliqlarning hissasi (foizda)
T/r
Ko`rsatkichlar
Y i l l a r
2005 2006 2007 2008 2009 2010
1.
Davlat byudjeti daromadlari-
jami
100
100
100
100
100
100
2.
Shu jumladan:
Soliq tushumlari
91,4 95,3 95,7
96,9 93,3
92,2
Ulardan bevosita soliqlar
36,8 37,5 39,7
49,5 46,3
44,8
bilvosita soliqlar
54,6 57,8 56,0
46,4 47,0
47,4
3.
Boshqa tushumlar
8,6
4,7
4,3
3,1
6,7
7,8
Soliqlar davlat byudjetini to`ldirishdan
tashqari
Mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni tartibga
solishda ham muhim rol o`ynaydi. Qadim zamonlarda ham
ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar va jarayonlarni tartibga
solishda soliqlardan foydalanib kelingan, hatto
davlatchilikning shakllanishida ham soliqlar ma’lum rol
o`ynagan. Chunki davlatchilikning shakllanishi mukammal,
barqaror bo`lmagan ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarga
tayangan. Shuning uchun davlat paydo bo`lishining dastlabki
bosqichlarida moliyaviy va iqtisodiy munosabatlarni
jonlantirishda davlat hukmdorlari har xil soliq to`lovlaridan
foydalanib, o`z oldilariga turgan muammolarni yechishga
harakat qilishgan.
Davlat soliqlarning ayrim turlarini bekor qilish, yangilarini joriy etish,
soliq stavkalari va imtiyozlarini, soliq solish shart-sharoitlarini
o`zgartirish orqali muayyan tarmoqlar va ishlab chiqarishlarni jadal
rivojlantirish, jamiyat uchun dolzarb muammolarni hal etishga
imkoniyatlar yaratadi. Masalan, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik,
fermer xo`jaliklarini rivojlanishini qo`llab-quvvatlash, mahalliy xom
ashyodan iste’mol tovarlari va eksportbop mahsulot ishlab chiqarishni
rag`batlantirish uchun bir qancha soliq imtiyozlari berilgan. Asosiy
vositalarga jadallashtirilgan amortizatsiyani qo`llash foydaning bir qismini
qayta jihozlash va ta’mirlashga, ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik
ishlariga yo`naltirib, ular bilan bog`liq xarajatlarni soliqqa tortiladigan
bazadan chegirib tashlash orqali ishlab chiqarishni qayta qurollantirish va
iqtisodiy taraqqiyotga katta ta’sir etib kelinmoqda.
Davlat
|