Sonli usullar va dasturlash fanidan 4-mavzu: Algebraik va transtsendent tenglamalarni taqribiy yechish usullari


Agar f(t0)=0 bo`lsa x=t0 yechim bo`ladi



Yüklə 13,71 Kb.
səhifə2/6
tarix07.01.2024
ölçüsü13,71 Kb.
#209812
1   2   3   4   5   6
4. Sonli usullar va dasturlash fanidan

Agar f(t0)=0 bo`lsa x=t0 yechim bo`ladi.

Oraliqni teng ikkiga bo’lish

2) x=t0 aniq yechim bulmagan holda [a1,b1] oraliqni t1=(a1=b1)/2 nuqta yordamida teng ikkiga bulamiz: agar f(a1)f(t1)<0 bo`lib, f(t1)<0 bo`lsa, 1-teoremaga ko’ra x=t ildiz [a2,b2]=[a1,t1] oraliqda, f(t1)>0 bo`lsa, ildiz [a2, b2]=[t1, b2] oraliqda yotadi. Agar f(t1)=0 bo`lsa x=t0 yechim bo`ladi.

3) x=t0 aniq yechim bo’lmagan holda [a2,b2] oraliqni t1=(a2=b2)/2 nuqta yordamida teng ikkiga bo’lamiz va xakozo.

Bu jarayon t1-t2<=0.001 shart bajarilguncha davom etadi.

Teorema shartlari bajarilganda {tn} ketma - ketlik x=t yechimga yaqinlashadi.

Vatarlar (xord) usuli

Aytaylik berilgan f(x)=0 tenglamadagi f(x) funksiya [a,b] oraliqda hamma shartlarini bajarsin. Bundan tashqari f(x) funksiya [a,b] oraliqda ikkinchi tartibli f''(x) uzluksiz hosilaga ega bo`lib, bu hosila shu oraliqda o`z ishorasini saqlasin, ya’ni quyidagi teorema o`rinli bo`lsin.

1-teorema. Agar [a,b] da

1) f(x), f ' (x) funksiyalar uzluksiz;

2) f(a) f(v)< 0, yani f(x) funksiya kesmaning chetlarida har xil ishoraga ega bo`lsa;

3) f'(x), f''(x) hosilalar [a,v] kesmada o’z ishorasini saqlasa f(x)=0 tenglama ildizini aniqlaydigan ketma-ketlik ildizga yaqinlashuvchi bo`ladi.

Bu teoremaning mazmuninni quyidagi shakllarda ko`rish mumkin.


a) f ’>0, f’’>0 b) f ’<0, f’’<0 v) f ’<0, f’’>0 g) f ’>0, f’’<0
1.3.1.-rasm
Yuqoridagi shakllar va teoremaga asosan vatar usulini o`lchash uchun egri chiziqni botiq tomonidan foydalanamiz. Buning uchun quyidagi shartni
f'(x) f''(x)<0
[a,b] chegaralarida bajarilishini tekshiramiz.

1) Agar [a,b] oraliqning chap tomonida f'(a ) f''(a )<0­ shart bajarilsa, vatar usulini chap tomondan qo`llaymiz.


Yüklə 13,71 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin