Sport o‘yinlari va uni o‘qitish metodikasi

Uchburchak
”. Hujumdagi qulay o’yin o’yin vaziyatlari 
uchburchak bo’yicha o’zaro harakat yordamida vujudga kelishi 
mumkin. Bunda uchburchakning chuqqisida turgan to’pli hujumchi, 
oldinga chiqishlari bilan savatga xavf solayotgan boshqa ikki 
sherigiga qaraganda raqib shchitidan uzoqroq bo’lishi kerak. Kanot 
bo’yicha harakat qilayotgan o’yinchi to’pni olgach, uni yana 
sherigiga uzatadi (uchburchak chuqqisiga), to’p u erdan darhol 
hujumni 
yakunlash 
uchun 
boshqa 
kanotga 
yuboiladi. 
“Uchburchakning” o’zaro harakati uzatishni taz bajarishni talab 
qiladi: u joyni almashtirish yo’li bilan ham amalga oshirilishi 
mumkin. Bu o’zaro harakat ayniqsa, hujumchilarning tez yo’rib 
o’tishida himoyachilar ustidan son jihatidan ustunlikni (3x2) amalga 
oshirish paytida samaraliroq. 
“
Uchlik
”. Uchburchak holati bu o’zaro harakatda ham saqlanib 
qolib, to’pni bir tomonga uzatib, hujumning boshqa tomonga to’siq 
qo’yilishiga asoslangan. Masalan, maydonda 5-o’yinchi to’pni bir 

---

43 
tomonga 4-sherigiga uzatayapti, o’zi esa maydonning boshqa 
tomonida 7-o’yinchi uchun to’siq qo’yapti. To’siqdan foydalanib 7-
o’yinchi tezlik bilan jarima zonasiga kiryapti (to’siq qoygandan 
keyin shchit tomonga chiqqan 5-o’yinchi yordamida) 4-o’yinchidan 
to’pni oladi va savatga hujum qiladi. 
Bu vaqtda, o’rta masofadan savatga to’pni tashlashga yoki to’p 
yoqotilgan himayani ta’minlash uchun 4-o’yinchi maydon markaziga 
o’tadi. “Uchlik”ni bajarishda har xil chalg’ituvchi variantlardan 
foydalaniladi. Masalan, agar 1-himoyachi to’siqdan qochib, jarima 
otish zonasiga chekinsa, unda 7-o’yinchi yon chiziq bo’ylab raqib 
shchiti tomoniga keskin yugurishi mumkin yoki 5-o’yinchi sherigi 7-
ga o’zining to’siq qoyish maqsadini himoyachilarga ko’rsatib, yarim 
yo’lda yugurish yo’nalishini o’zgartirish va shchit tomonga 4-
o’yinchidan to’pni olish va savatga tashlash uchun shiddat bilan 
chiqishi mumkin. 
“
Kichik sakkiz
”. Uch o’yinchi to’pni urib yurish bilan birin-
ketin kesishishdan foydalanib, shu qatnashchilarning harakat qilgan 
yo’llari “8” sonini eslatadigan “kichik sakkiz” deb nomlanuvchi 
o’zaro harakatni bajarishlari mumkin. Usul siklik xarakterga ega va 
savatga hujum qilish qulay vaziyat kelmaguncha hujumda ketma-ket 
4-5 marta qaytarilishi mumkin. 
“