Eslatma.Kichik tanlamaning o’rtacha xatosini yuqoridagi formulalar yordamida aniqlash uchun uning dispersiyasi quyidagicha hisoblanadi:
8.4. Tanlanma to’plam zaruriy sonini aniqlash
Tanlanma o’rtacha miqdor xatosining chegarasiga (Dx) asoslanib, tasodifiy tanlash usuli uchun tanlanmaning zaruriy miqdori quyidagicha aniqlanadi:
Tanlash takrorlanuvchi sxemada o’tkazilsa,
bundan
Bu tengsizlikdan ko’rinadiki, tanlanmaning miqdori kamida
bo’lishi kerak ekan.
Tanlash takrorlanmaydigan sxemada o’tkazilsa,
Salmoqning xatosiga (Dr) asoslanib, yakka tartibda tasodifiy tanlash usuli uchun tanlanmaning zaruriy miqdori quyidagicha aniqlanadi:
(takrorlanuvchi) (7.13)
va
(takrorlanmaydigan) (7.14)
5. Tanlanma kuzatish natijalarini bosh to’plamga tarqatish yo’llari Tanlanma kuzatish ma’lumotlari bosh to’plamga quyidagi ikki usul orqali tarqatiladi.
1. qayta hisoblash usuli. Faraz qilaylik, tanlanma kuzatish o’tkazilib biror belgining o’rtacha miqdori () va salmog’i (R) uchun ishonch oraliqlari aniqlangan:
va
Tengsizliklar bosh to’plam miqdoriga (N) ko’paytirilsa, belgi qiymatlarining (x) yig’indisi (`xN) va o’rganilayotgan belgiga ega bo’lgan birliklarning miqdori (PN) uchun ishonch oraliqlari
va
hosil bo’ladi.
Bu miqdorlarning xatolari P(t) ehtimol bilan mos ravishda DxN va DrN dan oshmaydi.
2.Koeffitsiyentlar usuli. Ba’zi hollarda yoppasiga kuzatish ma’lumotlari tanlanma kuzatish metodi bilan tekshirib ko’riladi va unga tegishli o’zgartirishlar kiritiladi.
