Changli bronxit asosan o'rtacha tajovuzkor aralash chang bilan nafas olganda paydo bo'ladi.
Surunkali bronxitning tashxisi yuqori nafas yo'llari va o'pkaning boshqa kasalliklari bundan mustasno, yo'talish va balg'amni 2 yil davomida kamida 3 oy davomida ishlab chiqarish kabi klinik belgilarga asoslanadi.
Kasbiy bronxitni tasniflash:
1. Etiologiyaga ko'ra, mavjud sanoat aerozolining tarkibi va xususiyatiga qarab:
changni qo'zg'atuvchi va ta'sir etmaydigan nisbatan inert chang ta'siridan professional professional bronxit;
chang, toksik, tirnash xususiyati beruvchi va allergen moddalarga ta'sir etadigan professional toksik chang bronxit.
Patomorfologik va endoskopik belgilar bo'yicha:
kataral;
kataral atrofik;
kataral skleroz.
Klinik va funktsional ma'lumotlarga ko'ra:
obstruktiv bo'lmagan bronxit;
obstruktiv bronxit;
astmatik bronxit;
traxeobronxial diskineziya bilan emfizematoz bronxit.
Surunkali changli bronxitining dastlabki bosqichida shilliq qavatining buzilishi aniqlanadi, bu bronxning drenajlash funktsiyasining eskalator mexanizmining normal ishlashini o'zgartirishga olib keladi.
Surunkali changli bronxitining rivojlanishidagi keyingi bosqich - bu rivojlangan yallig'lanish davri. Qoida tariqasida, bu infektsiyani qo'zg'atishi, ekssudatsiya va infiltratsiya bilan tavsiflanadi.
Surunkali chang bronxitining oxirgi bosqichi tiklanish bosqichidir. Kichik bronxlarning obliteratsiyasi bilan sklerozning turli darajadagi rivojlanishi shakllanishi bilan tavsiflanadi.
Kasbiy bronxial astma
Bronxial astma ishlab chiqarish muhitidagi allergen ta’siridagina rivojlansa, kasbiy kasallik hisoblanadi.
Bronxial astma boshlang'ich belgilalining paydo bo'lish vaqti va kechishi omillari:
ishlab chiqarish allergenlarining kimyoviy va biologik xususiyatlari;
ularning sensibilizatsiyalovchi va toksik faolligi;
ish joyidagi havoda allergenlarning konsentratsiyasi;
1. Sensibilizatsiyalovchi omil (yuqori molekular moddalar mustaqil holda, pastmolekular moddalar - gaptenlar inson oqsillari bilan
birgalikda) I tipdagi gipersezgirlik reaksiyasi ko‘rinishidagi immunologikjavob reaksiyasi rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin.
2. Irritantlarning kuchli va o‘tkir ta'siri astmaning klinik belgilarini rivojlanishiga sabab bo`ladi. Bu holat nafas yo`llarining reaktiv
disfunksiyasi sindromi sifatida ifodalanadi.
Tasnifi
Bronxial astma ikki klinik turda kechadi (A.D. Ado va P.K.Bulatov):
1. Noinfeksion - allergik turi.
2. Infeksion - allergik turi (kasallikning bu turi changli bronxit, pnevmokonioz, toksik pnevmoskleroz va o 'pkaning boshqa kasalliklaridan keyin rivojlanadi).
Klinik ko‘rinishi
.Kasbiy bronxial astmaning klinik ko'rinishi tarqalgan, funksional bronxospazm, nafas mushaklarining disfunksiyasi, bronxlar shilliq qavatining shishi tufayli kuzatiladigan bo‘g‘ilish xurujlari bilan ifodalanadi. Bundan tashqari, bronxlar shilliq qavatining secretor faoliyati oshadi va mayda bronxlarning to`liq obturatsiyasi segmentar atelektazalarga olib keluvchi, qiyin ko'chuvchi, qovushqoq sekret ajralib chiqadi.
Kasbiy bronxial astmaning klinik kechishida ikki davri:
xurujlar va
xurujlararo davri ajratish mumkin.
Kasbiy astmaning tashxisi bir qator belgilar asosida aniqlanadi, ya’ni:
kasallikning simptomlari ish vaqtida chang, gaz, bug'lar ta'sirida
paydo bo‘lishi;
respirator simptomlarning davriyligi va dam olish, ta’til kunlarida