Suyukliklarning Quvurlarda xarakatining trubolent tartibi

Amaliy mashg‘ulotlarni bajarishga doir ko‘rsatma:

Masala. Moy (IC-30) nasos yordamida quvur orqali gidrosilindrga uzatiladi. Agar quvur diametri <7=24 mm, moyning harorati Z = 20°C bo‘lib, nasosning sarfi Q = 20 m³/s bo'lganda suyuqlikning harakat rejimini va qaysi haroratda turbulent rejimga o'tishini aniqlang.

Yechimi; Suyuqlikning harakat rejimi Reynolds soni orqali ifodalanadi;

Damli (naporli) harakatda Reynolds soni (4.1) formula orqali aniqlanadi:

Agar Reynolds soni qandaydir kritik Reynolds sonidan yuqori bo‘lsa (Re > Re_k|), harakat rejimi turbulent deyiladi, agar Reynolds soni kritik Reynolds sonidan kichik bo‘lsa (Re < Re_kr) harakat rejimi laminar deyiladi.

Aylana shaklidagi damli quvurlar uchun kritik Reynolds soni Re_kr = 2000 + 3000 va damsiz oqimlar harakati uchun Re_kr = 300 580 gacha qabul qilingan.

Demak, qo'yilgan masalani yechish uchun Reynolds sonini aniqlash kerak.

Quvurdagi oqim tezligi

S = . _⁴_²⁰ = 4.42sm/s

7id- 3.14-2.4^;

t = 20°C da moyning (IS-30) kinematik yopishqoqlik koeffitsiyenti

2 2

v= 150 mm /s = 1,5 sm /s


Reynolds soni:


_Re^ ₌ 442.2 4.1(f_7

v 1,5

Re_kr = 2000:

Re < Re_kr demak suyuqlik harakat rejimi laminar.

Laminar harakatdan turbulent harakatga o‘tish uchun Re > Re_kr.

Re. = 2000, u holda: kr ’

Re_kr = —, 2 2

^v v = 0,53 sm/s = 53 mm/s.

v va t° ning bog'liqlik jadvalidan industrial moy uchun (IS-30) v = 53 mm²/s ga mos

keladigan t° harorat miqdori t = 50°C.

Demak, suyuqlik harorati yuqoridagi miqdorga yetganda suyuqlik laminar harakat rejimidan turbulent harakat rejimiga o‘ta boshlaydi.

Mustaqil yechishga doir masalalar


2

1. 
   Uzunligi /=4 m bo'lgan quvurdan harorati 10°C (v = 0,4 sm /s) bo'lgan neft oqib o‘tmoqda. Kesimlar orasidagi bosimlar farqi AP = 5 mPa va neft sarfi Q = 0,5 1/s bo‘lganda suyuqlikning harakat rejimini aniqlang.
   

2. 
   Diametri d = 50 mm li quvur orqali sarfi 0 = 0,5 1/s bo‘lgan benzin oqib kelmoqda. Agar benzin harorati 6°C dan 40°C gacha o‘zgarsa suyuqlik harakat rejimi qanday o‘zgaradi?
   
3. 
   d = 100 mm bo‘lgan quvurda suyuqlik laminar rejimda harakat qilmoqda. Agar quvur o‘qidagi tezlik = 20 sm/s bo‘lsa, tezlik taqsimotining grafigini chizing.
   
4. 
   Laboratoriyada diametri t = 10°C, tezligi V= 20 sm/s; b) benzin harorati 20°C, tezligi И=25 sm/s; v) neft harorati 18°C, tezligi V = 18 sm/s. Suyuqliklaming harakat rejimlarini va sarfini aniqlang.
   
5. 
   Yuqoridagi tajribalaming kesimi to‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi (a =6 sm, 6 = 4 sm) quvurda o‘tkazilsa, suyuqliklaming harakat rejimlari qanday o‘zgaradi?
   

5. 
   Quvurlarda naporning (bosimning) kamayishi (yoqolishi)
   

Real suyuqliklar uchun Bemulli tenglamasida keltirilgan naporning yoqolishini (bosimning pasayishi) h_t.₂ ni hisoblash quvurlar va quvurlar sistemasini hisoblashda asosiy masala hisoblandi.