T A D Q I Q O T L A R jahon ilmiy – metodik jurnali http://tadqiqotlar.uz/ 14-son_2-to’plam_May-2023 32 Imom Al-Buxoriyning hayoti va ijodi Imom Al-Buxoriy 810 yilda Buxoroda tug'ilgan. Otasi Ibrahimning hammasi
o'qishga intilgan bolalari bor edi. U yoshida Qur'on o'rganib, tarix va fiqh sohasida
mashg'ul bo'ldi.Al-Buxoriyning mashhur asari "Al-Jami al-Sahih" (Sahih al-Bukhari)
hadislardan tuzilgan ko'p qismlarni o'z ichiga oladi. Bu kitob islom ummati uchun ko'p
bosqichda ahamiyat kasb etgan.Shuningdek, Imom Al-Buxoriy "Al-Adab al-Mufrad"
(Individual Behavior) deb nomlanadigan kitobni ham yozdi. Bu kitobda insonlarning
bir-birlari bilan muloqot qilish usullari, insonlar orasidagi munosabatlar, halol va
haramliklar haqida ma'lumotlar berilgan.
Al-Buxoriyning ijodi va ilmiy faoliyatining ko'rinishlari Imom Al-Buxoriy islom dinining o'zida malakali bo'lgan mutafakkir va ilmiy
odam edi. U yozgan kitoblari islom dinining tarixiy, fiqhiy, hadis va lug'at asoslari
bo'lib, ushbu sohalarda o'zining ilmiy qobiliyatini namoyish etgan.Al-Buxoriyning
ijodi ham juda yuqori bo'lganligi sababli, uning kitoblari dunyo bo'ylab tarqalgan.
Uning kitoblari arab, pers va boshqa tillarda tarjima qilingan va hali ham ko'p
kishilarga yordam beradi.Oxirida aytib o'tishimiz mumkinki, Imom Al-Buxoriy
islomning rivojiga katta ta'sir ko'rsatgan mutafakkirlardan biridir. Uning yozgan
kitoblari dunyo bo'ylab ko'p o'qiladi va uni ilmiy tadqiqotlar uchun manba sifatida
foydalaniladi.
Imom Al-Bukhari, Islom diniga qo'shgan hissalarining eng ma'lumiy va muhim
bazalari bilan mashhur bo'lgan bir qismidir. Uning "Sahih al-Bukhari" deb
nomlanuvchi kitobi, Islom dinining asosiy manbalari qatorida hisoblanadi va bu kitob
Musulmonlar uchun eng muhim hadislar to'plamiga kiradi.Al-Bukhari, 810 yilda
Toxariston shahrida tug'ilgan va 870 yilda Samarqandda vafot etgan. Uning hayoti
boyicha ma'lumotlar juda kam, ammo uning Islom diniga qo'shgan hissalarining
maqbuliyati va ahamiyati dunyo bo'ylab tan'g'imlangan. Sahih al-Bukhari hadis
to'plami, Qur'on bilan birga Islom dini tarixidagi eng muhim manbalardan biridir.
Al-Bukhari kitobida, Muhammaddan olgan hadislarni to'playdi va ularga sharh beradi.
Bu hadislar Islom dini tarihi bo'yicha yuqori darajali ilm-fanniy tadqiqot sifatida
hisoblanadi. Sahih al-Bukhari'dagi hadislar Qur'on bilan birga islom dini tarixidagi eng
muhim manbalardan biri sifatida qabul qilinadi va bu kitobda ommaviy davlat
xalifalari davrida yozilgan 7 mingdan ko'proq hadis bor.
Imom Al-Buxoriyning hadislar to'plami, islom dini uchun ahamiyatli bo'lgan
muhim manbalardan biridir. Bu to'plamda ko'plab amaliy masalalar, ibodatlar va
shariat qoidalari haqida ma'lumotlar mavjud. Bu hadislar Islom dini tarixidagi eng
muhim manbalardan biri deb hisoblanadi.Imom Al-Buxoriyning hadislar to'plami
Islom dini asoschisi Muhammad sollallohu alayhi vasallamning hayoti, faoliyati va
gaplari haqida ham ko'plab ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Bu to'plamda ko'p narsalarni