MAKTABGACHA TA'LIM
ANGLIYADA
Bunda davlat va xususiy o'quv yurtlarini misol
tariqasida olinishimiz mumkin. Ko'pincha, Britaniya
uch to'rt yoshgacha bo’lgan bolalar bog'chalari,
faoliyat olib boradi. Bola yetti yoshga yetib, va o'qish,
yozish, arifmetik ta'limni oladi. Bolalar rivojlanishi
ta’lim o'yin tarzida amalga oshiriladi. Mamlakatda
ko'plab xususiy maktablar besh yoshgacha bolalar
uchun tayyorgarlik sinflarni faoliyat ko'rsatmoqda.
BOSHLANG'ICH MAKTAB
Yuqorida aytilganidek, ota-onalar ko'p, ularning
bolalari maktabga kabi erta besh yillik (tayyorlov
darslari) olish. Umuman olganda,
boshlang'ich
ta'lim
Buyuk Britaniyada etti yoshdan boshlanadi va
o'n yillar bolalar qadar davom etdi. Shundan so'ng,
bolalar, odatda, shu muassasa ichida o'rta maktabga
borish. Shu ma'noda, Rossiya va Angliya ta'lim ko'p
har xil emas. Yilda asosiy sinflar bolalar matematika,
ingliz, musiqa, geografiya, tarix, san'at va sanoat
texnologiyasi o'rganish
O `RTA MAKTAB
Bu ta'lim ingliz tilida Angliyada amalga oshiriladi
ta'kidlash lozim, va yoshi o'n olti yoshgacha bo'lgan
bolalar uchun, zarur. O'rta maktablar yoshi o'n va o'n
olti yil orasidagi yoshlar o'rgatish va o'rta ta'lim (GCSE)
yoki professional malakasini (GNVQ) milliy sertifikat
umumiy sertifikat olish uchun ularni tayyorlash.
uning eng muhim vazifalaridan biri sifatida Angliyada
o'rta ta'lim mustaqil, o'ziga ishongan, ijodiy shaxslar
shakllantirish uchun javobgar bo'ladi. Maktabda
talabalar imtihonlari ortidan turli fanlardan umumiy
maxsus ta'lim aylanishiga, o'rganish. muvaffaqiyatli
yuqori maktabga qabul qilish uchun zarur bo'lgan, (etti
to'qqiz fanlardan) sinovlar uchun, talabalar o'n to'rt
yoshdan beri buning uchun tayyorgarlik boshlanadi.
Angliyada umumiy o’rta ta’lim barcha bolalar uchun 5 yoshdan 16
yoshgacha.
O’quv yili esa sentyabrdan to iyulgacha davom etadi va 3 trimestrga
bo’linadi:
Kuzgi trimestr: sentyabrning boshidan dekabrning o’rtalarigacha. U
shuningdek Michaelmas Term (Mikelmes term) nomi bilan ataladi (xususiy
maktablarda).
Bahorgi trimestr: yanvarning boshidan martning o’rtalarigacha yoki
so’ngigacha (pasxa bayramlari vaqti bilan bog’liq). U shu bilan birga Lent
Term
(Lent term) nomini olgan.
Yozgi trimestr: aprelning boshidan yoki o’rtasidan iyulning o’rtalarigacha.
Har trimestrning o’rtasida qisqacha ta’til ( u half term (xaf term) deb ataladi)
rejalashtirilgan bo’lib, oktyabrning oxirida boshlanadi, shu kabi fevralning
o’rtasi
va mayning oxirlariga tug’ri keladi.
Angliyada ikki tipdagi maktablar mavjud: davlat maktablari va xususiy
maktablar.
Davlat maktablari
Davlat maktablari davlat tomonidan ta’minlanadi va mahalliy ta’lim
muassasalari tomonidan boshqariladi. Ammo ko’pgina davlat maktablari shu bilan
birga xususiy ta’minot manbalarini topishga harakat qilishadi. Bunday holatda ular
dotastiya maktablari deb ataladi. Davlat maktablarida ota- onalar o’qitish uchun
hech narsa to’lashmaydi. Boshqacha aytanda, o’rta ta’lim (11 yoshdan) barcha
uchun majburiy bo’lib, bu bolalarning bilim saviyasi va qobiliyatidan qat’i nazar,
ularning qabul qilinishini bildiradi. Bunday maktablarda asosan aralash, ya’ni ug’il
va qiz bolalar birga o’qitiladi. Shunta qaramasdan, qobiliyatli bolalar uchun
maktablar bo’lib, ular imtihon natijalari asosida tanlab olingan va deyarli alohida
o’qitish maktablariga ega. Hamma davlat maktablari kunduzgi, ya’ni maktab
hududida yashashga mo’ljallanmagan.
Milliy dastur davlat tomonidan ishlab chiqiladi va barcha maktablar uchun
majburiydir. Ko’pchilik xususiy maktablar milliy ta’lim dasturiga amal qilishadi,
|