3.4.8 Anlamsal Yoğunluk Derecesi Đfade Eden Cümleler a)
“So”+ (Adverb/Adjektiv) So+Adjektiv/Adverb (sıfat/zarf) yapıdaki cümlelerle en yüksek anlamsal yoğunluk derecesi (gesteigerte Intensität) ifade edilir. Bu yan cümle genelde cümle
sonunda yer alır. Temel cümleyi etkileyecek anlamsal yoğunluk yan cümlede yer alan
so+ (sıfat ya da zarf) ve yan cümlenin yüklemi ile ifade edilir.
Soviel/soweit sınırlandırıcı bağlaçlarıyla karışma olmaması için so viel ve so weit ayrı yazılır ve yan cümlenin yoğunlaştırıcı anlam içeren yan cümle olduğu
belirtilir. Bununla birlikte so ve hemen yanında bulunan (zarf/sıfat) sözcükler de ayrı
olarak yazılır.
106
Der Sportler sprang, so hoch er konnte.
Sporcu atlayabildiği kadar yüksek atladı.
Yukarıdaki cümlede so yan cümlesini
[
–diği kadar ]
ş
eklinde
ifade edebiliriz.
BANGUOĞLU(1990: 581) bu tür cümleleri “gerçek karşılaştırma cümlesi” olarak
ele alır. Ve ona göre gerçek karşılaştırma cümlesi başlıca nitelik ve çokluk bildiren
gibi ve kadar takılarının (edat) iyelik eki almış
[
–DIk ]
ve
[
–EcEk ]
sıfat-fiilleriyle
oluşturdukları birleşik zarf-fiiller aracılığıyla oluşturulur.