T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliğI

UYGULAMA FAALİYETİ 

 

 

41 

 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 

 

Aşağıda  bu  öğretim  faaliyetiyle  ilgili  bir  test  yer  almaktadır.  Bu  testi  kendinize 

uygulayarak  cevaplarınızı  modül  sonunda  bulunan  cevap  anahtarıyla  kıyaslayınız.  Eğer 

soruların  %  80’ini  doğru  cevapladıysanız  bir  sonraki  öğrenme  faaliyetine  geçebilirsiniz. 

Yanlış cevapladığınız sorularla ilgili konuları tekrar gözden geçiriniz.  

 

1.

 

Aşağıdakilerden hangisi epilasyon parçalarından değildir? 

A) Temizleme fırçası 

B) Rezistans 

C) Motor 

D)Şarjlı pil 

 

2.

 

Epilasyon cihazı çalışmıyor. Nedeni aşağıdakilerden hangisi değildir? 

A)Pillerin ömrü bitmiştir.  

B)Motor yanmış olabilir.  

C)Enerji kablosu kopuk olabilir.  

D)Epilasyon başlığındaki cımbızlar pas tutmuş olabilir.  

 

Aşağıdaki soruları doğru veya yanlış (D-Y) şeklinde değerlendiriniz.  

 

3.

 

Epilasyon cihazının, epilasyon başlığı her kullanımdan sonra bol su ile yıkanmalıdır.  

 

4.

 

Epilasyon cihazının, tıraş başlığında koruyucu kapak var iken çalıştırılmamalıdır.  

 

5.

 

Epilasyon başlığındaki bilyeler tüyleri yukarıya kaldırmak içindir.  

 

6.

 

Epilasyon başlığı direkt motor miline bağlıdır.  

 

 

 

 

DEĞERLENDİRME 

 

Cevaplarınızı  cevap  anahtarı  ile  karşılaştırınız.  Doğru  cevap  sayınızı  belirleyerek 

kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız 

sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz. 

 

Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.  

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 

 

 

42 

 

ÖĞRENME FAALİYETİ-4 

 

 

Bu faaliyette saç şekillendirici yapısını, çalışma prensiplerini ve arızalarını  öğrenerek 

cihazın devre elemanlarını değiştirebileceksiniz.  

 

 

ARAŞTIRMA 

Ø

 

Evinizde saç şekillendirici mevcutsa bu cihazları inceleyiniz. Eğer bu imkânınız 

yoksa satıcı mağazaları, güzellik salonları, kuaförleri gezerek bilgi edininiz. Bu 

aletleri kullanan güzellik salonlarından en çok meydana gelen arızalar hakkında 

bilgi  alınız.  Bu  aletlerin  tamiratını  yapan  yerlerden  arıza  gidermek  hakkında 

bilgi alınız.  

 

4. SAÇ ŞEKİLLENDİRİCİLER 

 

4.1. Saç Şekillendirme Cihazları  

 

Saç  şekillendiricilerinin  daha  çok  güzellik  salonlarında  kullanılmasına  karşın  evlerde 

de  kullanılan  tip  ve  modelleri  vardır.  Piyasada  birçok  marka  ve  modelde  saç  şekillendirici 

bulmak  mümkündür.  Genellikle  iç  yapıları  aynıdır.  Fakat  üzerinde  kullanılan  aparatlar, 

gövdeler ve bir de rezistans gücü olarak farklılık göstermektedir. Bayanlar bu aleti saçlarına 

değişik şekiller  vermek  için kullanmaktadır. Bu cihazı kullanırken çok  dikkatli  olunmalıdır. 

Çünkü yüksek sıcaklıkta ve baş bölgesinde kullanılan bir cihazdır. Yanlışlıkla ısıtıcı bölgeye 

sıcakken dokunmak veya baş bölgesine dokundurmak tehlike meydana getirebilir.  

 

 

Resim 4.1: Çeşitli saç şekillendiriciler 

ÖĞRENME FAALİYETİ-4 

 

AMAÇ 

ARAŞTIRMA 

 

 

43 

Güzellik  salonlarında  kullanılan  saç  şekillendiriciler  220  Volt  ile  çalışan  bir  güç 

kaynağının  üzerine  4-5  adet  maşa  şeklinde  15-100  Watt  arasında  değişik  güçlerde  saç 

şekillendiriciler  bulunmaktadır.  Bunların  yapısında  ise  uzun  bir  metalin  içinde  rezistans 

bulunmaktadır.  Güç  kaynağını  çalıştırdığımızda  maşalar  şarj  olmakta  (ısınmakta) 

kullanacağımız saçın kalınlığına göre maşa seçimi yapılmaktadır.  

 

Saç şekillendiricilerin başlıca parçaları şunlardır:  

Ø

 

Motor 

Ø

 

Pervane 

Ø

 

Rezistans 

Ø

 

Gövde 

Ø

 

Termik 

Ø

 

Başlıklar 

Ø

 

Su tankı 

Yapıları  basittir.  Yapısında  bulunan  motor  daha  önce  anlattığımız  kişisel  bakım 

cihazlarında kullanılan motorlara benzemektedir. Rezistans ise 15 Watt ile 1100 Watta kadar 

kullanılmaktadır.  Termik  ise  saç  kurutma  makinelerinde  olduğu  gibi  makine  yüksek 

sıcaklıkta çalıştığı için uzun süre kullanıldığında gövdede şişmeler ve rezistansta sarkmalar, 

kızarıklıklar  meydana  gelir.  Bunu  önlemek  için  termik  konulmuştur.  Termik,  makine  belli 

bir sıcaklığın üzerine çıkıldığında devreyi açar ve makinenin çalışmasını keser. Belli bir süre 

beklenildikten  (  termik  kontağı  kapandıktan  )  sonra  yani  makine  soğuduktan  sonra  tekrar 

çalıştırabiliriz.  Bazı  modellerde  su  tankı  bulunmaktadır.  Rezistans  ısınırken  su  da 

ısınmaktadır. Motor da makineye sarılan saça rezistanstan alınan sıcak havayı ve su buharını 

hava delikleri sayesinde üfler. Su tankına ara sıra kireçlenmeyi önlemek için 3-4 damla sirke 

damlatılmalıdır.  

 

 

44 

 

Şekil 4.1: Saç şekillendiricinin parçaları 

 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

1 

Hava giriş deliği 

4 

Çıkartılabilir fırça 

7 

Aparatlar (maşa) 

2 

Kademe Anahtarı 

5 

Fırça çıkartma düğmesi 

8 

Başlık 

3 

Çıkartma düğmesi 

6 

Aparatları 

kilitlemek 

için sürgü 

 

 

 

4.2. Saç Şekillendiricinin Çalışması 

 

Saç  şekillendiriciler,  çalışması  bakımında  saç  kurutma  makinelerine  benzerler. 

Makinenin üzerine kullanacağımız aparatı takarız. Kademe anahtarına bastığımızda motor ve 

rezistansa  enerji  gelir.  Rezistansın  ısınma  süresi  model  ve  markaya  göre  5-10  dakika 

sürebilir.  Çıkartılabilir  fırçaya  saç  sarılır.  Motor  üzerinde  bulunan  pervane,  hava  giriş 

deliklerinden  aldığı  havayı  rezistans  üzerinden  saçlara  üfler.  Sıcak  havanın  etkisinde  kalan 

saclar,  verilen  şekli  alırlar.  Uzun  süreli  kullanımlarda  termik  atarak  çalışmayı  20  dakika 

civarında keser.  

 

 

 

45 

4.3. Elektrik Prensip Şeması 

 

 

Şekil 4.2: Sac şekillendiricinin elektrik devre şeması 

 

4.4. Arızalarını Gidermek 

 

Saç şekillendiricilerde görülen başlıca arızalar şunlardır:  

Ø

 

Makine ısınmıyor.  

Ø

 

Gövdede deformasyon, erime var.  

Ø

 

Kademe anahtarını değiştirdiğimiz halde hız farkı yok.  

Ø

 

Isıtıcı belli bir müddet çalışırken birden bire durdu. Çalışmıyor.  

 

4.4.1. Saç Şekillendiricinin Isınmamasının Nedenleri 

 

Ø

 

Cihazın bağlı olduğu prizde enerji olmayabilir: 

Şebeke  kablosunda  gerilim  olup  olmadığına  bakılır.  Gerilim  yoksa  hattın  sigortası 

kontrol  edilir.  Gerilimi  kontrol  etmek  için  AVO  metre  ile  ölçüm  yapmak  daha  doğrudur. 

Kontrol kalemiyle ölçümde sadece faz kablosu anlaşılabilir. Nötr hattı kopuk ya da ek alınan 

yerde  temas  problemi  olabilir.  Bunun  için  ölçümlerimizi  AVO  metre  ile  yapmak  daha 

doğrudur.  

 

Ø

 

Cihaz aşırı ısınmış ve kendiliğinden kapanmış olabilir: 

Arka  gövdede  bulunan  hava  girişi  kapandı  ise  makine  içindeki  termik  atar.  En  az  15 

dakika beklenmelidir. Termik kontağı eski konumunu aldıktan sonra tekrar çalışacaktır.  

 

 

 

46 

Ø

 

Cihazın kablosu kopmuş ya da zarar görmüş olabilir: 

Cihazın  içindeki  kablolarda  yerinden  oynamış,  çıkmış  ya  da  kopmuş  kablo 

görülüyorsa arıza giderilir, gerekiyorsa değiştirilir.  

 

Ø

 

Rezistans kopuk olabilir: 

Rezistans uçları AVO metre ile ölçülür. Herhangi bir değer göstermiyorsa kopmuştur. 

Yenisi ile değiştirilir.  

 

Ø

 

Anahtar bozuk olabilir: 

Isı  anahtarı  AVO  metre  ile  kontrol  edilir.  Anahtar  konum  değiştirdiğinde  AVO 

metrede  bir  değişiklik  yok  ise  anahtar  yenisi  ile  değiştirilir.  Yüksek  ısıdan  kontaklar  zarar 

görmüş olabilir.  

 

4.4.2. Gövdede Deformasyon, Erime Varsa Nedenleri 

 

Ø

 

Rezistans zarar görmüş olabilir: 

Rezistansta  sarkma  meydana  gelmiş  olabilir.  Tellerin  sarımı  düzeltilerek  sorun 

giderilir.  

 

Ø

 

Termik arızalı olabilir: 

Yüksek ısıdan gövde zarar görecektir. Termikte geç atarsa gövdede erimeler meydana 

gelir. Termik değiştirilir.  

 

4.4.3. Kademe Anahtarını Değiştirdiğimiz Halde Hız Farkı Yoksa Nedenleri 

 

Ø

 

Diyot zarar görmüş olabilir: 

Diyot  uçları  AVO  metre  ile  ölçülür.  İki  yönde  de  aynı  değer  gösteriyor  ise  diyot 

bozulmuştur. Yenisi ile değiştirilir.  

 

Ø

 

Kademe anahtarı zarar görmüş olabilir: 

Hız  anahtarı  AVO  metre  ile  kontrol  edilir.  Anahtar  konum  değiştirdiğinde  AVO 

metrede bir değişiklik yok ise anahtar yenisi ile değiştirilir.  

 

4.4.4. Makine Sağlam, Prizde Enerji Var, Fakat Çalışmıyorsa Nedenleri 

 

Ø

 

Termik atmış olabilir: 

Saç  kurutma  makinesi  dar  bir  alanda  çalıştırılıp  arka  gövdede  bulunan  hava  girişi 

kapandı  ise  makine  içindeki  termik  atar.  En  az  15  dakika  kadar  beklenmelidir.  Termik 

kontağı eski konumunu aldıktan sonra tekrar çalışacaktır.  

 

4.5. Temizlik ve Bakımı 

 

Hava  giriş  deliklerinde  biriken  saç  parçaları  temizlenir. Makine  gövdesi  kuru  bez  ile 

silinir.  Makine  aparatları  makineden  çıkartılarak  ıslak  bez  ile  temizlenir.  Şekillendirme 

aparatları üzerinde kalan saçlar ise fırça ile temizlenir.  

 

 

47 

 

UYGULAMA FAALİYETİ 

 

Bir saç şekillendiricinin termik ve ısıtıcı gibi parçalarını değiştirme işlemini yapınız.  

 

İşlem Basamakları 

Öneriler 

Ø

 

Güç fişini  duvar prizinden çıkarınız, 

cihazın  fişini  de  tıraş  makinesinden 

çıkarınız.  

 

Ø

 

Rahat çalışacak bir masaya koyunuz.  

 

 

Ø

 

Vidaları sökünüz ve cihazı açınız.  

 

 

Ø

 

Isıtıcıyı çıkartınız.  

 

 

Ø

 

Isıtıcının yenisi ile değiştiriniz.  

 

Ø

 

Termiği bulunduğu yerden sökünüz.  

 

 

Ø

 

Yenisi ile değiştiriniz.  

 

Ø

 

Cihazı  topladıktan  sonra  kontrol 

ediniz.  

 

Ø

 

Fişin 

prizde 

olmadığına 

emin 

olunuz.  

 

 

 

Ø

 

Vidaların  kaybolmamasına  dikkat 

ediniz.  

 

Ø

 

Cihaz 

kenarındaki 

tırnakların 

kırılmamasına dikkat ediniz.  

 

Ø

 

Diğer 

elemanların 

zarar 

görmemesine özen gösteriniz.  

 

Ø

 

Aynı  direnç  değerinde  olduğuna 

dikkat ediniz.  

 

Ø

 

Kablolardan  ayırırken  kabloların 

zarar görmemesine dikkat ediniz.  

 

Ø

 

Aynısı 

olup  olmadığına  dikkat 

ediniz.  

 

Ø

 

Sıcaklığı kontrol ediniz.  

 

 

 

UYGULAMA FAALİYETİ 

 

 

48 

 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

 

 

Aşağıda  bu  öğretim  faaliyetiyle  ilgili  bir  test  yer  almaktadır.  Bu  testi  kendinize 

uygulayarak  cevaplarınızı  modül  sonunda  bulunan  cevap  anahtarıyla  kıyaslayınız.  Eğer 

soruların % 80’ini doğru cevapladıysanız modül değerlendirme kısmına geçiniz.  

 

1.

 

Hangisi saç şekillendiricide bulunmayabilir? 

A) Sinyal lambası   

B) Isıtıcı 

C) Termik 

D)Motor 

 

2.

 

Saç  şekillendirici  kullanırken  birden  durdu,  çalışmıyor.  Bir  müddet  sonra  tekrar 

çalıştırdığımda çalıştı. Ne olabilir? 

 

A) Anahtar temassızlık yapmış olabilir.  

B) Elektrik kablosunda temassızlık olabilir.  

C) Termik aşırı sıcaklıktan devreyi açmış olabilir.  

D) Motor yanmış olabilir.  

 

Aşağıdaki soruları doğru veya yanlış olarak değerlendiriniz. (D-Y) 

 

3.

 

Saç şekillendiricinin hava giriş  deliğini kapatırsak termik  devreyi  keser ve  motor soğuk 

üfler.  

4.

 

Saç şekillendirici fişini taktığımız anda saçlarımıza şekil verebiliriz.  

5.

 

Saç  şekillendiriciyi  elektrik  olduğu  sürece  devamlı  kullanabiliriz.  Diğer  makinelerdeki 

gibi çalışma süresi yoktur.  

 

 

 

 

 

DEĞERLENDİRME 

 

Cevaplarınızı  cevap  anahtarı  ile  karşılaştırınız.  Doğru  cevap  sayınızı  belirleyerek 

kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız 

sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz. 

 

Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.  

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 

 

 

49 

 

ÖĞRENME FAALİYETİ-5 

 

 

 

Bu  faaliyette  elektrikli  diş  fırçalarının  yapısını,  çalışma  prensiplerini  ve  arızalarını 

öğrenerek cihazın devre elemanlarını değiştirebileceksiniz.  

 

 

 

Ø

 

Evinizde  elektrikli  diş  fırçası  mevcutsa  bu  cihazları  inceleyiniz.  Eğer  bu 

imkanınız yoksa satıcı mağazaları gezerek bilgi edininiz. Bu aletlerin tamiratını 

yapan yerleri geziniz.  

 

5. ELEKTRİKLİ DİŞ FIRÇALARI 

 

5.1. Elektrikli Diş Fırçaları 

 

Evlerde  en  çok  kullanılan  aletlerden  birisi  de  diş  fırçalarıdır.  Ağız  ve  diş  sağlığı  için 

çok  önemlidir.  Son  zamanlarda  yaygınlaşmaya  başlayan  elektrikli  diş  fırçaları  ağız  ve  diş 

sağlığında  önemli  yer  tutmaktadır.  Normal  diş  fırçalarına  göre,  yapmış  olduğu  fırçalama 

şekli ile dişleri daha iyi temizlemekte ve dişlerdeki tartarı daha iyi yok etmektedir. Diş fırçası 

ağızda sağa sola ve vibratör (titreşim) hareketi yaparak dişleri temizler. Piyasada çok çeşitli 

diş fırçaları vardır. Bunlar pilli diş fırçaları, şarjlı  diş fırçaları, ağız  ve  diş bakımı  yapan diş 

fırçaları vb. dir.  

 

Resim 5.1: Çeşitli elektrikli diş fırçaları  

ÖĞRENME FAALİYETİ-5 

 

AMAÇ 

ARAŞTIRMA 

 

 

50 

Elektrikli diş fırçasının başlıca parçaları şunlardır:  

 

Ø

 

Motor 

Ø

 

Gövde 

Ø

 

Başlıklar 

Ø

 

Pil 

Ø

 

Şarj cihazı 

 

Yapıları çok basittir. Yapısında bulunan motor pil, dişli çarklar ve başlıklardır. Motor 

Resim 5.1’de  görüldüğü gibi  küçük  yapılıdır. 3, 4 Watt gücündedir. Uzun  mili  ile başlıklar 

içindeki dişlileri  kumanda eder. Motor dairesel  hareket ve titreşimli çalışır. Dişliler yardımı 

ile bu hareket sağ sol hareketine dönüştürülür. Motor, enerjisini 1, 2 Voltluk pilden alır. Pil, 

Ni-Cd  (nikel  kadminyum)’den  yapılmış  şarjlı  pildir.  Diş  fırçasını  kullanmadığımız  zaman, 

duvara monteli olan şarj aletine takılı durur. Bu sürede pil şarjını tamamlar. Bu şarj ile 15-25 

dakika  arasında  kullanabiliriz.  Bazı  model  diş  fırçalarında  diş  fırçası  haricinde  ağız  bakımı 

yapmak  için  ağız  duşu  bölümü  bulunur.  Bu  da  bulunduğu  noktada  içine  su  ve  çeşitli  ağız 

bakım  ürünleri  konularak  ağız  içine  sıkılır.  Böylece  ağzın  çeşitli  bölümlerine  bu  alet  ile 

kolaylıkla ulaşabiliriz.  

 

 

Şekil 5.1: Diş fırçasının parçaları 

 

 

51 

 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

1 

Pil yuvası 

4 

Motor 

7 

Fırça başı 

2 

Pil 

5 

Motor mil gövdesi 

8 

Pilli diş fırçası 

3 

Motor yuvası 

6 

Fırça gövdesi 

 

 

 

 

Şekil 5.2: Diş fırçası ve ağız duşu setinin parçaları 

 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

P

. 

n

o

 

Parça Adı 

1 

Fırça başı 

6 

Su haznesi 

11 

Püskürtme düğmesi 

2 

Açma-kapama düğmesi 

7 

Ağız duşu gövdesi 

12 

Ağız duşu başı 

3 

Diş fırça gövdesi 

8 

Ağız duşu düğmesi 

13 

Ağız 

duşu 

başı 

Saklama Bölümü 

4 

Şarj göstergesi 

9 

Açma-kapama 

düğmesi 

14 

Fırça  başı  saklama 

bölümü 

5 

Şarj ünitesi 

10 

Ağız  duşu  başı  çıkart. 

Düğmesi 

 

 

 

 

 

 

52 

5.2. Elektrikli Diş Fırçasının Çalışması 

 

Şarj aletinden aldığımız diş fırçasının düğmesine basıldığında motor dönmeye başlar. 

Motor  miline  bağlı  olan  dişliler  ve  sonsuz  vida  sayesinde  fırça  başlığı  sağ  sol  ve  titreşim 

hareketi yaparak dişin fırçalanması sağlanmış olur. Yapısı çok basit olduğu için arıza yapma 

olasılığı da azdır. Motor; dişli, pil ve başlıktan ibarettir.  

 

5.3. Elektrik Prensip Şeması 

 

 

Şekil 5.3: Diş fırçasının elektrik devre şeması 

 

5.4. Arızalarını Gidermek 

 

Genellikle  pek  arıza  yapmazlar.  Arıza  sadece  başlıkların  zamanla  özelliğini 

kaybetmesi  ve  şarjlı  pillerin  şarj  tutmamasından  kaynaklanır.  Diş  fırçasının  içi  açılarak  pil, 

yenisi ile değiştirilir. 16 saat gibi bir süre şarjda tutulduktan sonra kullanılır.  

 

5.5. Temizlik ve Bakımı 

 

Cihazın  gövdesini  düzenli  aralıklarla  nemli  bir  bezle  silerek  temizleyiniz.  Su  tankı, 

fırça  başlığı  saklama  bölümü  ve  ağız  duşu  başı  saklama  bölümü  ayrılabilir  ve  bulaşık 

makinesinde yıkanabilir.  

 

 

53 

 

UYGULAMA FAALİYETİ 

 

Bir elektrikli diş fırçasının şarjlı pillerini değiştirme işlemini yapınız.  

 

İşlem Basamakları 

Öneriler 

Ø

 

Güç 

fişini 

prizinden 

çıkarınız, 

cihazın  fişini  de  tıraş  makinesinden 

çıkarınız.  

Ø

 

Rahat çalışacak bir masaya koyunuz. 

Vidaları sökünüz ve cihazı açınız.  

Ø

 

Pilleri çıkartınız.  

 

 

 

Ø

 

Pilleri yenisi ile değiştiriniz.  

Ø

 

Cihazı 

topladıktan 

sonra 

şarja 

takınız.  

Ø

 

Kontrol ediniz.  

Ø

 

Fişin  prizde  olmadığından  emin 

olunuz.  

Ø

 

Vidaların  kaybolmamasına  dikkat 

ediniz.  

Ø

 

Cihaz 

kenarındaki 

tırnakların 

kırılmamasına dikkat ediniz.  

Ø

 

Pilleri 

çıkarıldıktan 

sonra 

kesinlikle  tıraş  makinesini  şarj 

standına tekrar yerleştirmeyiniz.  

Ø

 

Piller  oksit  yapmış  ise  pil  yatağını 

temizleyiniz.  

Ø

 

Pil kutuplarına dikkat ediniz.  

Ø

 

16  saat  şarjda  durmasına  dikkat 

ediniz.