T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliğI

T.C. 

MİLLΠEĞİTİM BAKANLIĞI 

 

 

 

 

 

MEGEP 

(MESLEKΠEĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN  

GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) 

 

 

 

 

 

ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ 

 

 

 

 

 

KİŞİSEL BAKIM CİHAZLARI 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ANKARA 2007

 

 

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; 

•

 

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı 

ile  onaylanan,  Mesleki  ve  Teknik  Eğitim  Okul  ve  Kurumlarında  kademeli 

olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında 

amaçlanan  mesleki  yeterlikleri  kazandırmaya  yönelik  geliştirilmiş  öğretim 

materyalleridir 

(Ders Notlarıdır)

. 

•

 

Modüller,  bireylere  mesleki  yeterlik  kazandırmak  ve  bireysel  öğrenmeye 

rehberlik  etmek  amacıyla  öğrenme  materyali  olarak  hazırlanmış,  denenmek 

ve  geliştirilmek  üzere  Mesleki  ve  Teknik  Eğitim  Okul  ve  Kurumlarında 

uygulanmaya başlanmıştır. 

•

 

Modüller  teknolojik  gelişmelere  paralel  olarak,  amaçlanan  yeterliği 

kazandırmak  koşulu  ile  eğitim  öğretim  sırasında  geliştirilebilir  ve  yapılması 

önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. 

•

 

Örgün  ve  yaygın  eğitim  kurumları,  işletmeler  ve  kendi  kendine  mesleki 

yeterlik 

kazanmak 

isteyen 

bireyler 

modüllere 

internet 

üzerinden 

ulaşılabilirler.  

•

 

Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.  

•

 

Modüller  hiçbir  şekilde  ticari  amaçla  kullanılamaz  ve  ücret  karşılığında 

satılamaz. 

 

 

i 

 

AÇIKLAMALAR .............................................................................................................. iii 

GİRİŞ ..................................................................................................................................1 

ÖĞRENME FAALİYETİ-1 .................................................................................................3 

1. SAÇ KURUTMA MAKİNESİ .........................................................................................3 

1.1. Saç Kurutma Makineleri ............................................................................................3 

1.1.1. Gövde ................................................................................................................4 

1.1.2. Isıtıcı (Rezistans )...............................................................................................5 

1.1.3. Motor.................................................................................................................5 

1.1.4. Pervane ..............................................................................................................6 

1.1.5. Kademe Anahtarı ...............................................................................................6 

1.1.6. Diyot..................................................................................................................7 

1.1.7. Termik ...............................................................................................................8 

1.1.8. Dar Fön Başlığı ..................................................................................................8 

1.1.9. Difüzör ..............................................................................................................8 

1.1.10. Fişli Kablo .......................................................................................................9 

1.2. Saç Kurutma Makinesinin Çalışması ........................................................................10 

1.3. Elektrik Prensip Şeması ...........................................................................................11 

1.4. Arızalarını Gidermek ...............................................................................................12 

1.4.1. Saç Kurutma Makinesinin Çalışmama Nedenleri ..............................................13 

1.4.2. Rezistansın Isıtmama Nedenleri........................................................................13 

1.4.3. Makine Hava Üflemiyor, Fakat Isı Düğmesine Bastığımızda Rezistans 

Kızarıyorsa Nedenleri ................................................................................................13 

1.4.4. Kademe Anahtarını Değiştirdiğimiz Halde Hız Farkı Yoksa Nedenleri .............13 

1.4.5. Gövdede Deformasyon, Erime Varsa Nedenleri................................................14 

1.4.6. Hızlar Arasında Kademe Farkı Var, Ama Isılar Arasında Isı Farkı Yoksa 

Nedenleri...................................................................................................................14 

1.4.7. Makine Çalışırken Motor Yavaş Yavaş Duruyorsa Nedenleri ...........................14 

1.4.8. Makine Sağlam, Prizde Enerji Var, Fakat Çalışmıyorsa Nedenleri ....................14 

1.5. Temizlik ve Bakımı .................................................................................................15 

UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................16 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................17 

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ...............................................................................................18 

2. TIRAŞ MAKİNELERİ...................................................................................................18 

2.1. Üç Bıçaklı (Düz) Islak Kuru Tıraş Makineleri ..........................................................18 

2.2. Üç Bıçaklı (Dairesel) Islak Kuru Tıraş Makineleri....................................................23 

2.2.1. Elektronik Kart ................................................................................................24 

2.2.2. Bıçaklar ...........................................................................................................24 

2.2.3. Gövde ..............................................................................................................24 

2.2.4. Şarj Aleti..........................................................................................................25 

2.3. Tıraş Makinesinin Çalışması ....................................................................................26 

2.4. Elektrik Prensip Şeması ...........................................................................................27 

2.5. Arızalarını Gidermek ...............................................................................................27 

UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................30 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................31 

ÖĞRENME FAALİYETİ-3 ...............................................................................................32 

3. EPİLATÖRLER.............................................................................................................32 

İÇİNDEKİLER 

 

 

ii 

3.1. Epilasyon Cihazları..................................................................................................32 

3.2. Epilatörlerin Çalışması.............................................................................................37 

3.3. Elektrik Prensip Şeması ...........................................................................................37 

3.4. Arızalarını Gidermek ...............................................................................................37 

3.5. Temizlik ve Bakımı .................................................................................................38 

3.6. Kullanımda Dikkat Edilecek Hususlar......................................................................39 

UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................40 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................41 

ÖĞRENME FAALİYETİ-4 ...............................................................................................42 

4. SAÇ ŞEKİLLENDİRİCİLER.........................................................................................42 

4.1. Saç Şekillendirme Cihazları .....................................................................................42 

4.2. Saç Şekillendiricinin Çalışması ................................................................................44 

4.3. Elektrik Prensip Şeması ...........................................................................................45 

4.4. Arızalarını Gidermek ...............................................................................................45 

4.4.1. Saç Şekillendiricinin Isınmamasının Nedenleri .................................................45 

4.4.2. Gövdede Deformasyon, Erime Varsa Nedenleri................................................46 

4.4.3. Kademe Anahtarını Değiştirdiğimiz Halde Hız Farkı Yoksa Nedenleri .............46 

4.4.4. Makine Sağlam, Prizde Enerji Var, Fakat Çalışmıyorsa Nedenleri ....................46 

4.5. Temizlik ve Bakımı .................................................................................................46 

UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................47 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................48 

ÖĞRENME FAALİYETİ-5 ...............................................................................................49 

5. ELEKTRİKLİ DİŞ FIRÇALARI ....................................................................................49 

5.1. Elektrikli Diş Fırçaları .............................................................................................49 

5.2. Elektrikli Diş Fırçasının Çalışması ...........................................................................52 

5.3. Elektrik Prensip Şeması ...........................................................................................52 

5.4. Arızalarını Gidermek ...............................................................................................52 

5.5. Temizlik ve Bakımı .................................................................................................52 

UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................53 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................54 

MODÜL DEĞERLENDİRME...........................................................................................55 

CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................................57 

önerilen KAYNAKLAR.....................................................................................................58 

KAYNAKLAR ..................................................................................................................59 

 

 

 

iii 

 

AÇIKLAMALAR 

KOD 

522 EE 0104 

ALAN 

Elektrik Elektronik Teknolojisi 

DAL/MESLEK 

Elektrikli Ev Aletleri 

MODÜLÜN ADI 

Kişisel Bakım Cihazları 

MODÜLÜN TANIMI 

Kişisel  bakım  cihazlarının  çalışma  prensiplerinin,  yapılarının, 

elektriki  şemalarının  ve  gerektiğinde  arıza,  bakım  ve  onarım 

işlemleriyle  ilgili  temel  bilgi  ve  becerilerin  kazandırıldığı 

öğrenme materyalidir.  

SÜRE 

40/32 

ÖN KOŞUL 

Alan ortak modülleri tamamlamış olmak.  

YETERLİK 

Kişisel bakım cihazlarının bakım ve onarımını yapmak.  

MODÜLÜN AMACI 

Genel Amaç 

Gerekli ortam sağlandığında kişisel bakım cihazlarının çalışma 

prensibini, cihazın yapısını tanıyabilecek  ve  gerektiğinde arıza 

ve bakım işlemlerini yapabileceksiniz.  

Amaçlar 

1.

 

Saç 

kurutma 

makinelerinin 

yapısını, 

çalışma 

prensiplerini  ve  arızalarını  öğrenerek  cihazın  devre 

elemanlarını değiştirebileceksiniz.  

2.

 

Islak  kuru  tıraş  makinelerinin  ve  3’lü  sistem  tıraş 

makinelerinin 

yapısını, 

çalışma 

prensiplerini 

ve 

arızalarını öğrenerek tamirini gerçekleştirebileceksiniz.  

3.

 

Epilatörlerin yapısını, çalışma prensiplerini ve arızalarını 

öğrenerek 

cihazın 

devre 

elemanlarını 

değiştirebileceksiniz.  

4.

 

Saç  şekillendirici  yapısını,  çalışma  prensiplerini  ve 

arızalarını 

öğrenerek 

cihazın 

devre 

elemanlarını 

değiştirebileceksiniz.  

5.

 

Elektrikli  diş  fırçalarının  yapısını,  çalışma  prensiplerini 

ve  arızalarını  öğrenerek  cihazın  devre  elemanlarını 

değiştirebileceksiniz.  

EĞİTİM ÖĞRETİM 

ORTAMLARI VE 

DONANIMLARI 

Atölye  ortamı,  çeşitli  el  ve  güç  aletlerinin  bulunduğu  ortamda 

kontrol ve vida sıkma aletleri, anahtar takımları, matkap, çekiç, 

ölçüm  cihazları,  lehimleme  malzemeleri,  iş  güvenliği  ile  ilgili 

ekipmanlar, diğer faydalı el ve güç araçları donanımları.  

ÖLÇME VE 

DEĞERLENDİRME 

Her  faaliyet  sonrasında  o  faaliyetle  ilgili  değerlendirme 

soruları ile kendi kendinizi değerlendireceksiniz.  

Öğretmen,  modül  sonunda  size  ölçme  aracı  (uygulama,  soru-

cevap)  uygulayarak  modül  uygulamaları  ile  kazandığınız  bilgi 

ve becerileri ölçerek değerlendirecektir.  

AÇIKLAMALAR 

 

 

iv 

 

 

 

1 

 

GİRİŞ 

 

Sevgili Öğrenci,  

 

Bu  modül  sonunda  edineceğiniz  bilgi  ve  beceriler  sayesinde  piyasada  çok  rahatlıkla 

bir kişisel bakım cihazının tamirini yapabilir veya arızası hakkında fikir yürütebilir seviyeye 

gelebileceksiniz.  

 

Yaşamımızda  sık  kullanılan  bu  cihazlar  hemen  hemen  her  evde  bulunmaktadır.  Bu 

cihazlarda  kullanmaya  bağlı  ve  cihazın  özelliğine  bağlı  olarak  çeşitli  arızalar  meydana 

gelmektedir. Bu cihazların kullanma sıklığından ve çeşitli arızalar göstermesinden dolayı bu 

alanda bakım-onarım iş sahası oldukça geniştir.  

 

Teknoloji  her  geçen  gün  hızla  ilerlemektedir.  Bu  teknolojiye  yetişmek  ve  hepsi 

hakkında anında bilgi sahibi olmak  mümkün değildir. Bu alanda teknolojinin  ne kadar hızlı 

ilerlediğini görebiliriz.  

 

Hayatımızda  bizim  için  bu  kadar  önemli  kişisel  bakım  cihazlarının  çalışmasını 

öğrenmek, doğru kullanmak ve tamirini bilmek çok önemlidir.  

 

Herkesin  evinde  mutlaka  A  veya  B  markası  olan  kişisel  bakım  cihazları  vardır.  Eski 

olsun,  yeni  olsun  en küçük bir arızada veya bakımda  bir servis  çağırmamak  için size  lazım 

olacak bilgileri bu kitapçıkta bulabileceksiniz.  

GİRİŞ 

 

 

2 

 

 

3 

 

ÖĞRENME FAALİYETİ-1 

 

 

 

Bu  faaliyette  saç  kurutma  makinelerinin  yapısını,  çalışma  prensiplerini  ve  arızalarını 

öğrenerek cihazın devre elemanlarını değiştirebileceksiniz.  

 

 

 

Ø

 

Evinizdeki bir saç kurutma makinesi varsa inceleyiniz. Eğer bu imkanınız yoksa 

bir  beyaz  eşya  mağazasına  ya  da  servisine  giderek  saç  kurutma  makineleri 

hakkında  araştırma  yapınız.  Yaptığınız  bu  araştırmaları  sınıfta  arkadaşlarınızla 

paylaşınız.  

 

1. SAÇ KURUTMA MAKİNESİ 

 

1.1. Saç Kurutma Makineleri  

 

 

Resim 1.1: Saç kurutma makinesi 

 

Evlerde ve güzellik salonlarında sıklıkla kullanılan bir elektrikli cihazdır. Saç kurutma 

makinesi  dışarıdan  aldığı  havayı  gövdesi  içindeki  parçalarla  ısıtıp  veya  basıncını  arttırarak 

saça üfler. Böylece saçın  kurumasını ve şekil almasını sağlar. Kullanım alanına göre çeşitli 

şekil  ve  güçlerde  yapılmaktadır.  Eğer  saç  kurutma  makinesi  kuaförlerde,  güzellik 

salonlarında  kullanılacaksa  güç  ve  yapısı  biraz  daha  büyük  olur.  Güzellik  salonlarında 

kullanılan  makineler  2000  Watt  gücüne  kadar  yapılırlar.  Bunlara  profesyonel  saç  kurutma 

makineleri denir. Güçleri 150 Watt ile 2000 Watt arasında değişir.  

 

Saç kurutma makinelerinin başlıca parçaları şunlardır:  

ÖĞRENME FAALİYETİ–1

 

AMAÇ 

ARAŞTIRMA 

 

 

4 

Ø

 

Gövde  

Ø

 

Isıtıcı (Rezistans) 

Ø

 

Motor 

Ø

 

Pervane 

Ø

 

Kademe Anahtarı 

Ø

 

Diyot 

Ø

 

Termik 

Ø

 

Dar fön başlığı 

Ø

 

Difüzör 

Ø

 

Fişli Kablo 

 

1.1.1. Gövde 

 

Saç kurutma  makinesi  olarak piyasada birçok cihaz bulunmaktadır. Her birinin  farklı 

farklı gövde şekilleri vardır. Gövde makinenin dış etkilerden zarar görmemesi için genellikle 

plastik maddeden yapılmıştır.  

 

 

 

Resim 1.2: Çeşitli saç kurutma makine gövdeleri 

 

 

 

5 

1.1.2. Isıtıcı (Rezistans ) 

 

Saç  kurutma  makinesinin  sıcak  hava  üflemesini  sağlayan  cihazdır.  Rezistans  300 

Watt-2000 Watt arasında yapılır. Kademe anahtarından ayarlayarak makinenin ılık  ve sıcak 

üflemesi  sağlanır.  Rezistans  devreye  seri  bağlanmıştır.  Rezistansın  belli  bir  kısmına  motor 

paralel  bağlanmıştır.  Makine  gövde  şekline  göre  çeşitli  şekillerde  gövde  içine 

yerleştirilmiştir. Rezistans büyük güçlerde yapıldığında yüksek ısıdan dolayı gövdede erime 

ve şekil bozukluğu meydana getirir. Bunu önlemek için rezistans gövdeden amyant ile izole 

edilmiştir.  

 

 

  

Resim 1.3: Saç kurutma makinesinin rezistansı 

1.1.3. Motor 

 

Saç  kurutma  makinelerinde  DC  motor  kullanılır.  Kademe  anahtarından  motorun  hızı 

ayarlanır.  Motor,  rezistansın  belli  bir  kısmına  paralel  bağlanmıştır.  Çünkü  motor  küçük 

gerilimlerde  çalışır.  Bu  gerilim  köprü  diyot  ile  doğrultularak  motora  verilir.  DC  motor 

kullanılmasının sebebi, devir sayılarının daha ucuz düzeneklerle ayarlanabilmesidir. Gerilim 

değerlerini  değiştirerek  istediğimiz  devirde  döndürebiliriz.  220  Volt  AC  gerilimi  diyotlar 

(ikili diyot, köprü diyot ) yardımı ile doğrultularak motora uygulanır.  

 

 

Resim 1.4: Saç kurutma makinesinin motoru 

 

 

6 

1.1.4. Pervane 

 

Arka  gövdede  bulunur.  Motor  miline  bağlanmıştır.  Dışarıdan  alınan  havayı  rezistans 

üzerine  iletir.  Yumuşak  plastikten  yapılmıştır.  Bazen  filtreden  geçen  saçlar  veya  yabancı 

cisimler  pervaneye  toplanır.  Zamanla  motor  pervaneyi  döndüremez  ve  yanar. Pervane  boşa 

çıktığında motor sonsuz devir yapmak ister ve yanar.  

 

 

Resim 1.5: Saç kurutma makinesinin pervanesi 

 

1.1.5. Kademe Anahtarı 

 

Saç kurutma makinesinin çalıştırılıp durdurulmasını, sıcak mı soğuk mu üfleyeceğini, 

hızlı  mı  yavaş  mı  döneceğini  ayarlar.  Kademe  anahtarları  markaya  göre  değişik  şekil  ve 

ebatlarda  olabilir.  Ama  normali  iki  konumlu  anahtardır.  Bazı  makinelerde  bir  de  sıcaklık 

ayarı için bir anahtar daha vardır.  

 

 

Resim 1.6: Çeşitli saç kurutma makine gövdeleri 

 

 

 

7 

1.1.6. Diyot 

 

Saç kurutma makinelerinde kademe anahtarında normal doğrultmaç diyotu vardır. Bir 

de motora giden alternatif gerilimi (AC) DC’ye çevirmek için köprü diyot bulunur. Kademe 

anahtarında  bulunan  diyot  AC  gerilimin  bir  alternansını  geçirmez.  Böylece  motora  düşük 

gerilim gitmiş olur, bu nedenle motor yavaş döner. Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi D1 

diyotu  220VAC  gerilim  uygulandığında  anahtar  1  konumunda  iken  akım  D1  diyotu 

üzerinden  geçer.  Bu  durumda  devrenin  çıkış  geriliminin  etkin  değeri  (Vç)  giriş  geriliminin 

tepe  değerinin  (Vp)  yarısına  eşittir.  Giriş  geriliminin  tepe  değeri  etkin  değerin  1,41  (

2

) 

katı olduğundan; 

V

5

,

155

2

311

2

V

V

V

311

V

220

*

41

,

1

V

p

ç

p

=

=

=

≅

=

 olacaktır. 

 

Eğer D1 diyotu devrede değil ise bu durumda çıkış geriliminin değeri giriş gerilimine 

eşit olacağından motora 220V gerilim uygulanmış olacaktır.