T. C. Okan üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ havacilik iŞletmelerinde yer hizmetleri alaninda muhasebe ve vergi uygulamalari


 Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM)



Yüklə 1,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/77
tarix26.10.2022
ölçüsü1,83 Mb.
#66438
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   77
HAVACILIK-İŞLETMELERİNDE-YER-HİZMETLERİ-ALANINDA-MUHASEBE-VE-VERGİ-UYGULAMALARI

3.2.4. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) 
Ülkemizde ilk havacılık çalışmaları, 1912 yılında, bugünkü Atatürk Hava Limanının 
hemen yakınındaki Sefaköy'de, tesis olarak iki hangar ve küçük bir meydanda 
başlamıştır. Atatürk’ün, ülkenin geleceğine de yol gösteren "İstikbal Göklerdedir" sözü 


58 
doğrultusunda 1925 yılında kurulan ve daha sonraki yıllarda Türk Hava Kurumu adını 
alan Türk Tayyare Cemiyeti ile Türk Sivil Havacılığının kurumsal temelleri atılmıştır. 
İlk Sivil Hava Taşımacılığı ise 1933 yılında 5 uçaklık küçük bir filo ile "Türk Hava 
Postaları" adı ile başlatılmıştır. Cumhuriyetimizin 10. yılında, Milli Savunma 
Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan "Havayolları Devlet İşletme İdaresi" Türkiye'de sivil 
hava yolları kurmak ve taşıma yapmak üzere görevlendirilmiştir. Dünya Sivil 
Havacılığının hızlı bir gelişme göstermesi, teknolojide yaşanan büyük ilerleme 
karşısında, ulusal çıkarlarımızın korunması ile uluslararası ilişkilerimizin düzenli bir 
şekilde yürütülmesi ve denetlenmesi için 1954 yılında Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde 
kurulan "Sivil Havacılık Dairesi Başkanlığı", 1987 yılında "Sivil Havacılık Genel 
Müdürlüğü" olarak günün koşullarına göre yeniden teşkilatlandırılmıştır. 18 Kasım 
2005 tarihine kadar Ulaştırma Bakanlığının Ana Hizmet Birimi olan Sivil Havacılık 
Genel Müdürlüğü, bu tarihte yürürlüğe giren 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel 
Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile finansal açıdan özerk hale gelmiş 
ve şu anki yönetim yapısına ulaşmıştır. 
Bugün, ülkemizdeki havacılık faaliyetleri, 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu 
ve bu kapsamda yayımlanmış olan İdari ve Teknik Yönetmelikler ve Havacılık 
Talimatları çerçevesinde yürütülmektedir. 
İleri teknoloji gerektiren ve sınır tanımaz özelliğe sahip havacılık endüstrisinde 
ülkemiz, uluslararası havacılık gelişmelerini yakından takip etmek ve çağın gereklerini 
yerine getirmek için çeşitli uluslararası teşkilatlara üye olmuştur. Uluslararası Sivil 
Havacılığın temelini oluşturan "Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşması - Şikago 
Sözleşmesi’ne ülkemiz 1945 yılında taraf olmuş ve Uluslararası Sivil Havacılık 
Teşkilatı-ICAO kurucu üyeleri arasında yer almıştır. Ayrıca, Avrupa bölgesinde ise 
Avrupa Sivil Havacılık Konferansı- ECAC'a 1956 yılında kurucu üye olan ülkemiz, 
Avrupa Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı EUROCONTROL’e de üye durumdadır. 
Bunların dışında bölgesel düzeyde çeşitli organizasyonlara da üye olan ülkemiz, 
Havacılık faaliyetlerini ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olarak sürdürmektedir.
96
96
Web_56, E.T. 10.10.2015. 


59 
Ülkemizde sivil havacılık alanında düzenlemeleri yapmakla görevli Sivil Havacılık 
Müdürlüğü’nün diğer görevlerini şunlardır:
97

Sivil havacılık faaliyetlerinin teknik, ekonomik ve sosyal gelişmeleri kamu 
yararına ve milli güvenlik amaçlarına uygun olarak kurulmasını ve 
geliştirilmesini sağlayacak esasları tespit etmek ve uygulanmasını takip 
etmek ve denetlemek, 

Türkiye hava sahasında faaliyette bulunan sivil uçakların uçuşa elverişlilik 
şartlarını tayin etmek ve belgelerini tanzim ederek sicillerini tutmak, 
mürettebat ehliyetlerini mevzuata göre denetlemek, 

Türk sivil havacılık sahasında görev alan ve ihtisası dolayısı ile gerekli 
görülen personelin ehliyet şartlarını tayin etmek ve lisanslarını tanzim ederek 
sicillerini tutmak, 

Yurt içinde ve dışında hava ulaştırma faaliyetlerinde bulunmak isteyen Türk 
ve yurt içinde ulaştırma faaliyetlerinde bulunmak isteyen yabancı gerçek veya 
tüzelkişilere verilecek izinlerin esaslarını ve şartlarını hazırlamak, 
faaliyetlerini denetlemek, ilgili kuruluşların görüşlerini almak suretiyle, 
Türkiye hava sahasında sivil uçakların seyrüseferini, trafik haberleşme 
hizmetlerini kamu güvenliği bakımından düzenlemek, denetlemek, gerekli 
tedbirleri almak ve aldırtmak, 

Hava seyrüsefer güvenliği bakımından hava meydanlarının teknik 
niteliklerini ve işletme esaslarını tayin etmek ve uygulamaları denetlemek, 

Milletlerarası sivil havacılık sahasındaki gelişmeleri takip ederek ülkemiz 
sivil havacılık faaliyetlerinde bu gelişmelerin uygulanması için tedbirler 
almak, sivil havacılıkla ilgili planların hazırlanmasını sağlamak ve 
uygulaması ile ilgili faaliyetlerde diğer milletlerarası kuruluşlarla işbirliği 
yapmak, 

Türkiye hava sahasında hava arama ve kurtarma hizmetlerinin yapılması 
hususunda ilgili kuruluşlarla işbirliği sağlamak ve sivil havacılık kazalarını 
tahkik etmek, tahkikat sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almak, 

Sivil havacılık eğitim müesseselerinin kuruluş ve çalışma esaslarını tayin 
etmek ve denetlemek, 
97
Web_57, E.T. 09.10.2015.


60 

Sivil havacılık faaliyetleri ile ilgili olarak konulmuş mevzuat ve kurallara 
aykırı hareket eden gerçek ve tüzelkişiler hakkında kanuni yollara 
başvurmak, 

Hava ulaştırması konusunda milletlerarası ikili ve çok taraflı antlaşmaların 
uygulanmasını takip etmek, bunlarla ilgili çalışmalara katılmak, 

Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak. 
Ülkemizde ilk havacılık çalışmaları, 1912 yılında, bugünkü Atatürk Hava Limanının 
yakınındaki Sefaköy'de, tesis olarak iki hangar ve küçük bir meydanda başlamıştır. 1925 
yılında, Türk Tayyare Cemiyeti’nin (şimdiki adı THK) kurulması ile Türk havacılığının 
kurumsal temelleri atılmıştır. 1933 yılında, Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı olarak 
kurulan "Havayolları Devlet İşletme İdaresi", Türkiye'de sivil hava yolları kurmak ve bu 
yolda taşıma yapmak üzere görevlendirilmiştir. Dünya Sivil Havacılığının hızlı bir 
gelişme göstermesi, teknolojinin büyük önem taşıması karşısında, ulusal çıkarlarımızın 
korunması ile uluslararası ilişkilerimizin düzenli bir şekilde yürütülmesi ve 
denetlenmesi için 1954 yılında Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde kurulan "Sivil Havacılık 
Dairesi Başkanlığı", 1987 yılında "Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü" olarak günün 
koşullarına göre yeniden teşkilatlandırılmıştır. SHGM; sektörün düzenli, verimli ve 
güvenli işleyebilmesi için ülke içindeki tüm sivil havacılık faaliyetlerinin 
planlanmasından, koordinasyonundan ve denetiminden sorumludur. SHGM, ülkemizde 
sivil havacılık alanındaki en sorumlu ve yetkili otoritedir. Sivil havacılık yönetmeliğine 
göre, Türk Sivil Havacılık İşletmelerinin, yolcu ve yük taşımacılığı, zirai ilaçlama ve 
yangınla mücadele, hasta ve yaralı nakil, toplumları yakınlaştırma, araştırma ve 
geliştirme ile diğer (Eğitim, sportif, fotoğraf çekimi ve haritacılık, reklâm vb) işlevleri 
bulunmaktadır.
98
Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan "Havayolları Devlet İşletme 
İdaresi" Türkiye'de sivil hava yolları kurmak ve taşıma yapmak üzere 
görevlendirilmiştir. Dünya sivil havacılığının hızlı bir gelişme göstermesi, teknolojide 
yaşanan büyük ilerleme karşısında, Türkiye’nin ulusal çıkarlarının korunması ile 
uluslararası ilişkilerinin düzenli bir şekilde yürütülmesi ve denetlenmesi için 1954 
yılında Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde kurulan "Sivil Havacılık Dairesi Başkanlığı", 
98
Çizmecioğlu, s.34. 


61 
1987 yılında "Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü" olarak yeniden teşkilatlandırılmıştır. 
18 Kasım 2005 tarihine kadar Ulaştırma Bakanlığının Ana Hizmet Birimi olan Sivil 
Havacılık Genel Müdürlüğü, bu tarihte yürürlüğe giren 5431 sayılı Sivil Havacılık 
Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun günümüzdeki yönetim 
yapısına ulaşmıştır. Bu çerçevede SHGM‟nin görev, yetki ve sorumlulukları aşağıda 
genel hatları ile özetlenebilir: 

Hava seyrüsefer güvenliği bakımından hava meydanlarının teknik 
niteliklerini ve işletme esaslarını tayin etmek ve uygulamaları denetlemek, 

Sivil havacılık faaliyetlerinin teknik, ekonomik ve sosyal gelişmeleri kamu 
yararına ve milli güvenlik amaçlarına uygun olarak kurulmasını ve 
geliştirilmesini sağlayacak esasları tespit etmek ve uygulanmasını takip 
etmek ve denetlemek, 

Türkiye hava sahasında faaliyette bulunan sivil uçakların uçuşa elverişlilik 
şartlarını belirlemek ve belgelerini tanzim ederek sicillerini tutmak, 
mürettebat ehliyetlerini mevzuata göre denetlemek, 

Türk sivil havacılık sahasında görev alan ve ihtisası dolayısı ile gerekli 
görülen personelin ehliyet şartlarını tayin etmek ve lisanslarını tanzim edip 
sicillerini tutmak, 

Yurt içinde ve dışında hava ulaştırma faaliyetlerinde bulunmak isteyen Türk 
ve yurt içinde ulaştırma faaliyetlerinde bulunmak isteyen yabancı gerçek veya 
tüzelkişilere verilecek izinlerin esaslarını hazırlamak, faaliyetlerini 
denetlemek, 

İlgili kuruluşların görüşlerini alarak, Türkiye hava sahasında sivil uçakların 
seyrüseferini, trafik haberleşme hizmetlerini kamu güvenliği bakımından 
düzenlemek, denetlemek, gerekli tedbirleri almak ve aldırtmak, 

Uluslararası sivil havacılık sahasındaki gelişmeleri takip ederek Türkiye için 
sivil havacılık faaliyetleri alanında bu gelişmelerin uygulanması amacıyla 
tedbirler almak, sivil havacılıkla ilgili planların hazırlanmasını sağlamak ve 
uygulaması ile ilgili faaliyetlerde diğer milletlerarası kuruluşlarla işbirliği 
yapmak, 

Sivil havacılık eğitim müesseselerinin kuruluş ve çalışma esaslarını 
belirlemek ve denetlemek, 


62 

Sivil havacılık faaliyetleri ile ilgili konulmuş mevzuat ve kurallara aykırı 
hareket eden gerçek ve tüzelkişiler hakkında kanuni yollara başvurmak, 

Hava ulaştırması konusunda uluslararası ikili ve çok taraflı antlaşmaların 
uygulanmasını takip etmek, bunlarla ilgili çalışmalara katılmaktır. 
Sivil havacılık faaliyetlerinde güvenlik standartlarının en üst düzeyde uygulanması 
amacıyla Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yeni bir 
düzenleme hayata geçirilmiştir. SHGM, 2010 Aralık ayı sonunda yayımladığı 
“Havacılık İşletmeleri Güvenlik Yönetimi ve Organizasyonu Talimatı” çerçevesinde 
havacılık sektöründeki tüm kuruluşlardan güvenlik yapılanmasına gitmelerini istemiştir. 
Yeni düzenlemeye göre, havayolu işletmeleri, havaalanı ve terminal işleticileri, hava 
taksi işletmeleri, yer hizmetleri ile ikram kuruluşları, yetkili hava kargo acenteleri ve 
genel havacılık işletmeleri de dâhil olmak üzere sivil havacılık alanında faaliyet 
gösteren tüm işletmeler kendi bünyelerinde güvenlik birimleri oluşturacaktır. 
Günümüzde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, sivil havacılık güvenliğine büyük önem 
vermekle birlikte bünyesinde “Havacılık Güvenliği Daire Başkanlığı” adıyla bir daire 
başkanlığı da oluşturmuştur. Bu dairenin görevleri:
99

Sivil havacılık güvenliğini tehdit eden yasa dışı müdahaleler ile diğer 
tehlikelerin önlenmesi için gerekli tedbirleri almak, 

Uluslararası güvenlik standartlarının sivil havacılık sektöründe uygulanması 
için gerekli tedbirleri almak, takip etmek ve denetlemek, 

Uluslararası standartlara uygun nitelikte "Temel Havacılık Güvenliği" 
eğitimlerinin periyodik olarak verilmesini sağlamak, uygulanmasını takip 
etmek, 

Kuraldışı ve kabul edilmeyen yolcuların taşınması ile ilgili düzenlemeler 
yapmak ve denetlemek, 

Tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınması ile ilgili düzenlemeler yapmak 
ve denetlemek, 

Havaalanı giriş kartlarının esaslarını belirlemek, basımını yapmak veya 
yaptırmak, 
99
Sayın, s.54. 


63 

Hava kargo acentelerinin güvenlik kurallarına uymaları konusunda gerekli 
düzenlemeleri ve denetimleri yapmak, 

Havacılık Güvenlik Planlarının uluslararası standartlarda tutmak amacıyla 
güvenlik denetimi yapmak, 

Uluslararası kuruluşlarla güvenlik denetimleri hususunda koordinasyon 
sağlamaktır. 

Yüklə 1,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   77




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin