R VA TEKN Ğ
Her ne kadar hastalara rejyonal anestezi tekniği uygulanacaksa da genel anestezi
öncesinde olduğu şekilde açlık süresini doldurmuş olmaları gerekmektedir. Hasta
ameliyat masasına sırt üstü yatırılır. Dirsekteki cerrahi girişimde ince bir venöz
kanül önkol veya kubital fossaya yerleştirilir. Önkol ve eldeki ameliyatlarda, el
sırtında bir ven seçilir. Alt ekstremitedeki cerrahi girişimlerde ayak, ayak bileği
veya bacağın alt kısmındaki bir ven kullanılır. Ancak ven kanülasyon yeri cerrahi
alandan uzaklaştıkça anestezinin başarısız olduğu yönünde bazı çalışmalar
bulunmaktadır(1,4). Aynı zamanda herhangi bir intravenöz ilaç uygulamasına
ihtiyaç duyulması halinde kullanılmak üzere farklı bir ekstremiteden bir başka
venöz kanülasyon gerçekleştirilerek sabitlenir.
Çift kaflı turnike veya iki havalı turnikeden biri mümkün olduğu kadar
ekstremitenin üst kısmına yerleştirilir. Ekstremitenin kanının boşaltılması ile daha
etkin blok sağlanabileceğinden tamamen kansız bir ekstremite sağlanmalıdır. Kol
veya bacak askıya alınıp göğüsle 90 derecelik bir açı yapacak şekilde vücut
seviyesinin üzerine kaldırılır, 2-3 dakika bu pozisyonda bekletilir. Venöz kanın tam
anlamıyla boşaltılabilmesi için ekstremitenin proksimalinden başlanarak Esmarch
bandajı sarılır.(10)
13
Kanın boşaltılmasının yetersiz olması halinde:
a. Yetersiz anestezi,
b. Ameliyat alanında kan,
c. Enjeksiyon yerinde hematom oluşumu,
d. Sistemik toksik reaksiyonların insidansında artma,
e. Ciltte lekeli bir görünüm (cutis marmorata) oluşur. Ciltteki bu görünümün önemi
yoktur, kanın basınç etkisiyle derin venlerden subkutiküler kapillerlere geçmesi
nedeniyle ortaya çıkar.(10)
Hasta, bandaj ve bundan sonra şişirilecek olan turnikenin oluşturacağı rahatsızlığa
karşı uyarılır. Bu ağrı; anestezi yerleşip, alttaki turnike şişirilene ve üstteki turnike
indirilene kadar (15 - 20 dakika) geçer. Bu uygulamaya karşın bazı hastalarda ilave
bir sedasyon veya yüzeyel bir anestezi gereksinimi olabilir. Üstteki turnike sistolik
arter basıncının üzerinde bir basınca kadar şişirilir(1,10). Bu basınca oklüzyon
basıncı denir. Geleneksel olarak üst ekstremitede en az 250 mmHg veya sistolik
arter basıncının 100 mmHg üzeri, alt ekstremitede 300 mmHg veya sistolik arter
basıncının iki katı olacak şekilde şişirilmektedir(4).
Bu işlemden sonra ekstremite, hazırlanmış olan masaya yerleştirilerek venöz kanül
vasıtasıyla lokal anestezik ajan üst ekstremitede 40 -50 ml ve alt ekstremitede 80-
100 ml hacimde, yavaş olarak, boşaltılmış venöz sistem içine enjekte edilir. Kanül
çıkarılır ve bu noktaya 2-3 dakika süreyle basınç uygulanır. Venden küçük bir
miktar lokal anestetik gelebilir ancak, iyi bir bandaj uygulanmış ve turnike de etkin
ise hiç kan gelmez. Lokal anestezinin özelliğine göre 5-15 dakika içinde
ekstremitede tatmin edici bir analjezi ve anestezi oluştuktan sonra alttaki turnike
daha önce belirtilen basınca kadar şişirilir ve üstteki turnike indirilir. Bu uygulama
14
ile distal turnike analjezi sağlanan alan içinde kalmış olur ve ilk turnikenin neden
olduğu ağrı ortadan kalkar.(10)
Ekstremite hazırlanır, pozisyon verilerek cerrahiye izin verilir. Cerrahinin bitimini
takiben turnikenin açılıp dolaşımın tekrar sağlanması aşamasına gelinir. Ameliyatın
sonunda turnike yavaş yavaş ve kademeli olarak indirilmelidir. Böylece yüksek
dozdaki lokal
anesteziğin aniden dolaşıma geçmesi nedeniyle oluşabilecek bir
sistemik toksik reaksiyon önlenmiş olur. Yapılan çalışmalarda turnikenin “siklik”
yani aralıklı teknikle indirilmesi önerilmektedir(12).
Ameliyat sonunda turnikenin kademeli indirilmesi 30 dakikadan daha kısa süren
cerrahi girişimler için şarttır. Cerrahi girişimin 30 dakikadan daha uzun sürmesi
halinde doku içine sızmış olan lokal anestetik solüsyon bu süre sonunda toksik
reaksiyon oluşturacak seviyede bir hızla tekrar damar içine dönemez, bu nedenle
sistemik toksik reaksiyon oluşmaz ve turnikenin tekrar tekrar indirilip şişirilmesi
ameliyat alanında kanamayı artırabilir(10,11,12).
Rejyonal intravenöz anestezi ile üstteki turnikenin alt kenarından perifere doğru
hem duyusal hem de motor blok oluşur. Duyusal blok genellikle motor blokdan
daha derindir. Turnikenin çıkarılmasını izleyen 5-10 dakika içinde duyusal ve
motor fonksiyon geri döner.(12)
Lokal anesteziğin sistemik dolaşıma karışmasına bağlı olarak gelişebilecek yan
etkilerinin gözlenmesinin ardından işlem tamamlanmış olur(4,10).
Dostları ilə paylaş: |