T. Malikov O. Olimjonov moliya

To’lovlarning navbatliligi 
- bir necha muddatli va muddati 
o’tib ketgan to’lovlar mavjud bo’lganda va ularni to’liq to’lash 
(qaytarish, uzish) uchun mablag’lar etarli bo’lmagan holda 
to’lovchining hisob varag’idan pul mablag’larini o’tkazish (olish, 
undirish) ketma-ketligi. 
Tibbiyot sug’urtasi 
– sog’liqni saqlash bo’yicha aholi 
manfaatlarini sotsial himoya qilishning shakli. Su
g’urta hodisasi 
ro’y bergan paytda fuqarolarga tibbiy yordam olinishini 
kafolatlaydi. Ikki shaklda amalga oshirilishi mumkin: majburiy va 
ixtiyoriy. 
U 
 
Umumdavlat 
moliyasi 
- 
davlatning 
funksiyalari 
va 
vazifalarini bajarish hamda kengaytirilgan takror ishlab chiqarish 
uchun sharoitlarni yaratish maqsadida markazlashtirilgan pul 
mablag’lari fondlarini shakllantirish, taqsimlash va ulardan 
foydalanish jarayonida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlar 
tizimi. 
Uy-
joy solig’i 
– ko’chmas mulk solig’ining ko’rinishlaridan 
biri bo’lib, bu soliqqa uy-joyga ega bo’lganlar tortiladi. 
F 
 
Foyda solig’i – 
xo’jalik yurituvchi sub’yektlarning foydasidan 
olinib, byudjetning muhim daromadlaridan biri hisoblanadi. Bu 
to’g’ri (bevosita) soliqdir. Uning summasi soliq to’lovchi 
korxonaning yakuniy moliyaviy natijalariga bog’liq bo’ladi. Moliya 
yilida soliq solinadigan foydaga ega bo’lgan yuridik shaxslar foyda 

---

763 
solig’ini to’lovchilar hisoblanadi. Yalpi foyda bilan ma’lum 
chegirmalar o’rtasidagi farq sifatida hisoblangan foyda soliqqa 
tortish ob’yektidir. Foyda solig’i barcha soliqlar to’langandan so’ng 
korxona ixtiyoriga qolgan foyda hisobidan to’lanadi. 
Fuqarolarning yillik jami daromadi 
- ularning korxonada 
olgan pul va natural ko’rinishdagi barcha to’lanmalaridan iborat. 
Xorijiy valyutada olingan fuqarolarning daromadi soliqqa tortish 
maqsadlari uchun daromad olingan kundagi Markaziy bankning 
kursi bo’yicha milliy valyutada aniqlanadi. Fuqarolarning yillik jami 
daromadi tarkibiga (soliqqa tortish maqsadlari uchun) quyidagilar 
kiritilmaydi: pensiyalar; davlat ijtimoiy nafaqalari (vaqtinchalik 
mehnat qobiliyatini yo’qotganligi uchun nafaqalardan tashqari); 
kompensatsion to’lanmalar; moddiy yordam ko’rsatish summalari 
(tabiiy ofat munosabati bilan); davlat zayomi obligatsiyalari va 
lotereyalari bo’yicha yuto’qlar; banklar va boshqa kredit 
tashkilotlaridagi omonatlar bo’yicha foizlar va boshqalar.