T. T. Jum aqulov iqtisod fanlari doktori, professor

4-§. 0 ‘zbekistonda narxlarni erkinlashtirish
va uning bosqichlari
Davlatning narx siyosati 
- bozor iqtisodiyotiga o'tish sharoitida 
narxlarni erkinlashtirish va milliy bozor narxlarini jahon bozori narxlariga 
yaqinlashtirishga qaratiladi.
Narxlarni erkinlashtirishdan ko'zlangan maqsad:
■ xom ashyo bilan m ahsulot ayrim turlari narxlari o'rtasidagi 
nomutanosiblikni yumshatish;
■ narx bilan aholi daromadlari va korxonalar foydasi o'rtasidagi 
mutanosiblikka erishish;
■ investitsion tovarlar, iste’mol tovarlari va xizmatlar narxlarining 
oqilona nisbatini ta'minlash;
■ ishlab chiqarish vositalari, xalq iste’mol tovarlari, bajarilgan ishlar 
va xizmatlarning erkin narxlari hamda ta’riflariga o'tish;
■ milliy bozor narxlarini jahon bozori narxlariga yaqinlashtirish.
159

---

Narxlarni erkinlashtirish yo'llari:
■ narxlarni birdaniga yoki «esankiratadigan» tarzda qo'yib yuborish;
■ narxlar o'sishini sun’iy ravishda to'xtatib qo'yish;
■ narxlarni davlat tomonidan tartibga solish va nazorat qilishni 
ma’lum darajada saqlab qolish;
■ narxlarni asta-sekinlik bilan va bosqichma-bosqich erkinlashtirish.
O'zbekistonda iqtisodiyotni isloh qilishning o'ziga xos ta m o yilla ri^ 
mamlaktdagi iqtisodiy vaziyat va aholining turm ush darajasi hisobga 
olinib, narxlarni bosqichm a-bosqich erkinlashtirish yo'li tanlab olindi.
я
O'zbekistonda narxlarni erkinlashtirish bosqichlari: 
e 1-bosqich (1992 у II bosh Ida n ) -
bu davrda ancha keng 
turdagi investitsion tovarlar, ayrim iste’mol tovarlari va 
xizmatlarning erkin narxlari va ta’riflariga o'tildi. Cheklangan 
doiradagi xalq iste’mol tovarlari narxlari ayrim turdagi xizmatlar 
ta’riflarining yuqori chegarasi belgilab qo'yildi.
• 2-bosqich (1993 yil) da 
ulgurji narxlarni davlat tomonidan 
tartibga solish to'xtatildi. Davlat tomonidan qat'iy belgilanadigan 
va tartibga solib turiladigan tovar (xizmat) lar soni ancha qisqardi.