T. U. Usmonov, B. C. Mirzayev, I. S. Hasanov mutaxassislikka

Jag‘li maydalagichlar. 
Turli xil maydalash uskunalari orasi­
da j a g ii maydalagichlar ko‘plab qo‘llaniladiganlardan biridir.
279

---

0
‘lc h a m -tu rig a qarab ushbu m ashinalardan materialni yirik, 
o'rta va mayda o'lcham li qilib maydalash uchun foydalaniladi. 
M ashinaning keng tarqalishiga ularning konstruksiyasi, xizm at 
ko'rsatish va ta'm irlashning soddaligi, ba'zi turdagi maydalagichlarni 
o'rta ham mayda maydalash uchun ishlatish imkoni borligi yordam 
qilmoqda. Kinematik xususiyatlarga qarab jag ‘li m aydalagichlarni 
ikki asosiy guruhga b o iish mumkin:
- q o vzglaiuvchan ja g ‘i oddiy harakatli j a g ii maydalagichlar, 
ularda harakat krivoshipdan qo‘zgla!uvchi ja g ‘ga aniq kinem atik 
zanjir orqali uzatiladi. bu holda qo'zg'aluvchan jag 'ning harakatdagi 
nuqtalari traektoriyalari aylanalar yoyining bir qism idan iborat 
b o lad i (4.41-rasm a);
-m u ra k k ab harakatli qo'zg'aluvchan ja g ‘, ularda nuqtalar 
harakatining traektoriyasi berk egri chiziqlarni, ko‘p hollarda 
ellipslardan iborat bo‘ladi (4.41-rasm b).
4.41-rasm.
Jag'li maydalagichning kinematik chizmalari: a -ja g 'la ri oddiy harakat 
qiiadigan; b —jag'lari murakkab harakat qiladigan.
Maydalagich turi va katta-kichikligi qabul qilish tuynuk kengligi 
«V»
bilan ta’riflanadi (qo‘zg‘aluvchan ja g ‘ning m aksim al uzoqlashgan 
holatida maydalash kam erasining yuqori qismi bo‘ylab maydalovchi 
plitalar orasidagi masofa). Ushbu o‘lcham maydalagichga tushgan 
bo‘laklarning eng yuqori yirikligi 
D
ni belgilaydi. U qabul qilish 
tuynugi kengligiga b o g iiq bo‘lib, 0,85 
V
ga teng.
Boshqa muhim ko‘rsa tk ic h -b u qabul qilish tuynugining uzun- 
ligidir, ya'ni maydalash kam erasining uzunligi 
L.
Bu bir vaqtning
280

---

o‘zida solinishi m um kin bo‘lgan, diam etri