|
URUG‘LARNING UNISHI. O‘sish asosan urug‘larning unish jarayonida boshlanadi. Urug‘da asosan uchta muxim qism mavjud:
1) urug‘ni qoplab turadigan va uni tashqi sharoitning noqulay omillari ta’siridan saqlaydigan qobiq. 2) boshlang‘ich murtakdan iborat embrional qism (bargcha, ildizcha va poyaning dastlabki qismi); 3)g‘amlab qo‘yiladigan moddalarning to‘planish joyi. Bir pallali o‘simliklarning urug‘ida g‘amlab qo‘yiladigan moddalar asosan endospermida joylashgan bo‘ladi. Endosperm urug‘ning deyarli hammasini to‘ldirib turadigan bir turdagi parenximatik to‘qimadan iborat, murtak esa bir chetga surilgan bo‘ladi.Masalan, bug‘doy donida buni yaxshiko‘rish mumkin. Urug‘ning unishi, suvni shimib olib bo‘rtishi, embrional to‘qimalarning o‘sa boshlashi qobiq yorilishiga bog‘liq. O‘sish jarayonida fermentlar ishtirokida murakkab organik moddalarning (oqsillar, polisaxaridlar, yog‘lar) oddiy moddalarga (aminokislotalar, monosaxaridlar, yog‘ kislotalar va boshqalar) parchalanishi sodir bo‘ladi. Buning hisobiga murtakning o‘sishi boshlanadi.. Murtakdan o‘sib chiqqan urug‘bargchalar va ildizchalar mustaqil oziqlana boshlaydi. Urug‘barglar yer ustiga chiqqandan keyin yashil tusga kiradi (chunki xlorofill hosil bo‘ladi) va havodan oziqlanish boshlanadi. Ildizchalar esa tuproqdan oziqlana boshlaydi.
Dostları ilə paylaş: |
