Tabiiy tolalarni dastlabki ishlash texnologiyasi

O‘zgaruvchan tok zanjirida sig‘im
Kondensatorning kismlariga quyidagi sinusoidal kuchlanish berilgan bulsin
U_c = U_m sin (t +)

U holda kondensator zanjiridan
i = C dU_c /dt = C U_m sin (t + yoki
i = I_m sin (t + + 90⁰)
tok utadi.Bu tokning amplitudasi I _m = C U_m

Tok kuchinig kuchining effektiv qiymati

I _m = C U_m = U_c /x_c
Boglanish Om qonuniga uxshash, bunda x_c= 1 /x_c kattalik qarshilik urnida turibdi: bu kattalik kondensatorning sig‘im qarshiligi deb ataladi. U (Om) larda ulchanadi.
Sigim qarshiligi va o‘zgaruvchan tokning chastotasi teskari proportsional. Chastota f = 0 dan …f =. gacha o‘zga rganda sig‘im qarshiligi x_c = .. дан …x_c = 0.. gacha o‘zgaradi.
Sigimli zanjirdagi oniy quvvat ikkilangan chastota bilan o‘zga rib gox musbat Р=I² / C. maksimumga, gox shunday kattalikdagi manfiy maksimumga erishib turadi .

Kuchlanish ortayotganda elektr maydonining energiyasi generator energiyasi xisobiga noldan maksimal qiymatgacha ortadi.

W_m = CU_m² /2 = CU²
Shunday qilib zanjir iste’molchi rejimida ishlaydi va rejim quvvatning musbat qiymatiga mos keladi . Kuchlanish kamaya boshlaganda elektr maydonining energiyasi maksimal qiymatidan nolgacha kamayadi . Shunday qilib davrning bu kismlarida zanjir generator rejimida ishlaydi va bu rejim sig‘imli zanjir quvvatining manfiy qiymatiga mos keladi.
Elektromagnitmaydon haqida umumiy tushuncha. Elektr maydon Ma’lumki, ikki jism bir-biriga faqat sirtlari orqali ta’sir etadi. Lekin, agar jismlar zaryadlangan bo‘lsa, ya’ni jismlar sirtida ortiqcha manfiy yoki musbat zaryad to‘plangan bo‘lsa, ular bir-biridan ma’lum masofada turganda ham ta’sir ko'rsatadi. Bu ta’sir moddiy muhit — elektr maydon orqali amalga oshadi. Qo‘zg‘almas zaryadlangan zarracha yoki jism atrofida elektr maydon hosil bo‘ladi (1.1- rasm). Fransuz fizigi Kulon 1785- yilda ikkita elektrlangan zarracha (jism) ning o'zaro ta'sir kuchini ifodalovchi qonunni yaratdi. Bu kuch olim nomi bilan — Kulon kuchi deb ataladi.
bu yerda: F — zaryadlar orasidagi o'zaro ta’sir kuchi, N, q{ va q2 — o‘zaro ta’sir etuvchi zaryadlar qiymati, C, r— zaryadlar orasidagi masofa, m, k — proporsionallik koeffitsiyenti, e a — muhitning absolut dielektrik singdiruvchanligi. Bu kattalik zaryadlar orasidagi elektr maydon muhitini xarakterlaydi.
Elektr maydonni xarakterlovchi kattaliklardan yana biri elektr maydon kuchdon kuchlanganligi vektor kattalik bo‘lib, uning qiymati musbat zaryadlangan zarrachaga ta’sir etuvchi kuchning uning zaryadiga nisbatiga tengdir.
Elektr maydon potensiali elektr maydon har bir nuqtasining energetik imkoniyatini ifodalovchi kattalikdir. Elektr maydon kuchlari ta'siri ostida biror-bir sinov zaryadini ko‘chirish uchun sarflangan ish miqdorining shu zaryad miqdoriga nisbati elektr maydon potensiali deyiladi, ya’ni A (p = _ , 9 bu yerda: A — ish miqdori, J, q — zaryad miqdori, C. Birlik zaryadni maydonning bir nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga ko'chirish uchun 1 Joul ish bajarilsa, shu ikki nuqta orasidagi kuchlanish 1 Voltga teng bo‘ladi. Ikki nuqta orasidagi potensiallar ayirmasi shu nuqtalar orasidagi kuchlanish deyiladi va U bilan belgilanadi:
Foydalanilgan adabiyotlar
M. T. TURDIYEV- ELEKTROTEXNIKA VA ELEKTRONIKA ASOSLARI