▪ o'g'irlash yoki suiiste'mol qilish, shuningdek mahsulotga zarar
etkazish faktlari aniqlanganda (bunday dalillar aniqlangandan
keyin darhol);
▪ yong'in va boshqa tabiiy ofatlar yuz berganda (darhol tugashi
bilan);
▪ korxona tugatilgan va qayta tashkil etilganida;
▪ joriy
▪ qattiq;
▪ tanlangan;
▪ rejalashtirilgan;
▪ rejadan tashqari (to'satdan);
▪ davriy - davr oxiridagi zaxiralar hajmi (ya'ni mahsulotlar soni)
aniqlanadi va sotilgan tovarlarning qiymati davr oxiridagi zaxira
hajmini sotiladigan mahsulotlar sonidan chegirib tashlanadi;
▪ doimiy - xaridorlarga haqiqatan yuborilgan mahsulotlar miqdori
o'lchanadi.
Inventarizatsiya qilishning afzalliklari: 1.
yillik
jismoniy
zaxiralarni
ishlab
chiqarish
ehtiyojlarini
qondirishda uzilishlardan himoya qilish;
2.
yillik zaxiralarni tuzatishdan himoya qilish;
3.
xodimlarga zaxiralar darajasini to'g'ri baholash qobiliyatini berish;
4.
buxgalteriya hisobidagi xatolar sabablarini aniqlash va ularni
bartaraf etish choralarini belgilash;
5.
inventarizatsiya yozuvlarining aniqligini ta'minlash.
Omborda saqlanayotgan mahsulotlarni boshqarish usullari: 1. Saqlangan mahsulotlarning joylashishini kuzatish:
▪ taglik bilan;
▪ ikkita paletdan iborat "bir birining ustiga";
▪ qutining joylashgan joyida (qutilarga buyurtma berilganda);
▪ mahsulot nomi birligining joylashgan joyida (bitta bo'lak
konfiguratsiya holatida);