Ta’lim, madaniyat, ilm-fan, adabiyot, san’at va sport sohalarini-hozir.org
Demakki, madaniyat ham ma’naviyat kabi milliy va umuminsoniy shaklida namoyon bo‘ladi va rivojlanadi.Milliy ma’naviyat, madaniyat tarixiy hodisa sifatida bir kun, bir yilda, balki bir asrda ham mukammal shakllanmaydi. O‘rta Osiyo xalqlari ma’naviy va madaniyat tarixining ibtidosi asrlar qa’riga singib ketgan bo‘lib, ularning necha ming yillik ma’naviy kamol pilla poyalarini bosib o‘tganligini aniqlash bugun uchun anchay murakkab muammo.
O’zbekiston madaniyati Sharqning eng yorqin va o’ziga xos madaniyatidan biridir. Bu-beqiyos xalq ijodiyoti, raqsi va rassomchilik, betakror milliy oshxona va kiyimkechagidir.
O’zbek xalq ijodiyotining san’ati ko’pqirrali tematika va xilma xil janri bilan tafsiflaydi. O’z vazifalari va shakllariga muvofiq ashula va cholg’u asbob kuylari ikki quruhdan iborat: belgilangan vaqt va vaziyatlarda ijro etuvchi va har qanday vaqtda ijro etuvchi. Birinchi guruhga urf-odat, mehnat jarayoni, turli marosimlar, sahnalashtirilgan tomosha namoyishlar va o’yinlarga tegishli bo’lgan ashulalar kiradi.
O’zbek xalqi o’z musiqasi bilan mashhurdir. Qoshiq — she’riy matnning dir yoki ikki baytni qamrab oluvchi katta bo’lmagan kuy bilan tuzilgan kuplet ashulasidir. Shu jumladan, qo’shiq turlari bilan bir qatorda kupletli tuzilgan ashulalar bo’lgan «lapar» hamda «yalla» sana’ti mavjud. Maskur kuyning raqsga tushuvchi sana’tining janri xazil raqsni ijro etishda ko’zda tutilgan. Lapar — bu ashula so’zlashuvidir. Xorazmda ashulalarni-yakka tartibga ijro etuvchi ijrochilar deb ataladi. Ayrim tumanlarda «lapar» atamasi to’y bazmlarda «Ulan» qo’shig’i (ayollar va erkaklar so’zlashuvi sifatida ijro etiladi) qo’llaniladi. «Yalla» janri ikki turli ashulalardan iborat: qisqa diapazonli kuyi, qo’shiq esa — raqs bilan bir vaqtda yakka tartibda ijro etish.
Qo’shiqlarning she’riy matnlar Sharq shoirlarining xalq va kasbiy she’riyatlari qo’llaniladi. Ashulalarning yanada rivojlangan namunalari mohiyati bo’yicha og’zaki urf-odatlarning professional musiqasi hisoblanadi. O’zbek musiqiy meroslaridagi asosiy joyini-badiiy nutq tarzida hikoya rivoyatlarni ifodali etuvchi-doston asari egallaydi.