àrk , shahar hîkimi qàl’àsi,
uning àtrîfidà –
shàh ristîn , àsîsiy àhîli yashàydigàn
guzàrlàri bilàn qurilgàn. Shahar àtrîfidà
ràbîd bo‘lib,
undà hunàr
màndlàr guzàr và màhàllàlàri joylashgan. Sharq
shaharsoz
ligida àsîsiy qurilish àshyolari tîsh và g‘ishtdan
iborat edi. Hukmdîrlàr, bîylàr o‘z sàrîylàri, hîvli-jîylàrini
pishiq g‘isht và màr
màrlàrdàn, kàmbàg‘àllàr esà pàõsà, gu-
vàlàdàn qurgànlàr. Kàmbà
g‘àllàrning uylàri pishiq, mustàh-
kàm bo‘lmày, tez-tez ta’mirlàshni tàlàb qilgàn. Mårîsgà
qîldirilgàndà, îdàtdà, buzilib, o‘rnigà yangisi qurilgàn.
Hunàrmàndchilik. Sharq hunàr
màndlàri iðàk gàzlamalàri,
zåb-ziynàt buyumlàrining kàttà qismini chåt màmlàkàtlàrgà
sîtish uchun ishlàb chiqàrgànlàr.
Îsiyo và Shimoliy Àfrikà shaharlàridà hàm hunàr-
mànd
chi
lik sexlari shaharlàr bilàn bir pàytdà vujudgà
kål
gàn. Sharqdà dàstlàb shahar àhîlisi sîliqlàrdàn îzîd
qilingàn. Vàqt o‘tib sàvdîgàr và hunàrmàndlàrdàn hàm
turli sîliq
làr îlinà bîshlagan. Àràb õàlifàligi, Yaponiya,
Õitîydà ustà và sàv
dîgàrlàrdàn sîliqlàrni såx îqsîqîllàri
yig‘ib bårgàn.
Õitîydà bàrchà ustàlàr sex a’zîsi bo‘lishlàri màjburiy
etib qo‘yilgan. Hunàrmàndchilikning eng muhim sîhàlàri
Õitîydà yuksàk tàràqqiyotgà erishgàn. Õususàn, fàqàt
õitîyliklàr 600–700 kishi và yanà ko‘plàb yuk sig‘àdigàn
yirik kåmàlàr –
jînkàlàr ni qurishgàn.
Buyuk Ipàk yo‘li chîrràhàsidà
jîylàshgàn O‘rtà Îsiyo shaharlàri
trànzit sàvdî màrkàzlàri edi. Chåt
ellik sàvdîgàrlàr Sàmàrqànd qîg‘îzi
và gàzlamalàrini, G‘ijduvîn kulîl-
chiligi buyumlàri-yu, màrvlik ustàlàr
gàzlamalàri va kiyimlàrini yuqori
bàhîlàgànlàr.
O‘rtà àsrlàrdà erînlik ustàlàr
pàr
chà, iðàk gàzlàmà
làri, jun gilàmlàri bilàn shuhràt
qîzîngàn. Erîndàn sàvdîgàrlàr po‘làtdàn yasàlgàn qurîl-
àslàhà, mis và kumush idishlàrni õàrid qilgànlàr.
62-rasm. Jonka
