Tasdiqlayman” Navoiy Abu Ali ibn Sino nomidagi jamoat salomatligi texnikumi direktori t f. d., V. A. Ergashev

Genotiplarni nomlash bo’yicha topshiriqlar

Har qaysi organizmdagi barcha genlarning yig'indisi lining genotipini tashkil qiladi. Allel genlar bir xil half bilan, dominant geni - katta (A), ictsessiv geni esa kichik liarf bilan belgilanadi. Bir-birini inkor etuvchi belgilarni yuzaga chiqaruvchi genlar— allel genlar deyiladi. Ular gomologik M omosomalarning bir xil lokuslarida joylashadi.

Gomozigota organizmlar deb cliatishtirilganda belgilarida ajralish kuzatilmaydigan organizmlarga aytiladi. Gomozigota organizmlar bir xil allellardan tashkil topgan boiib, 2 xil:
I) AA - gomozigota dominant; 2) an - gomozigota retsessiv sluiklda bo’ladi.
Har xil allellardan (bitta dominant, bitta retsessiv -Aa) taslikil topgan organizm geterozigota organizm deyiladi.
Keltirilgan organizmlarning genotipini nomlasli jarayoni quyidagi bosqichlarda kechadi.
Masalan: Genotipi AaBBccDd bo‘lgan organizmni nomlaydigan bo‘lsak, dastlab bir xil turkumdagi -gomozigota dominant, gomozigota retsessiv va geterozigotalarni belgilab olamiz:
AaBBccDd so‘ng
Bir turkumga (gomozigota yoki geterozigotalar) kiruvchilar soni;
Holati - gomozigota yoki geterozigota ekanligi, so‘ng agar organizmning geterozigota belgisi bo'lsa nomlasli jarayoni tugatiladi, agar gomozigota liolatda bo'lsa;
Dominant yoki retsessiv liolatda ekanligi o‘qiladi.
AaBBccDd - Ikki belgisi bo‘yicha geterozigota, bir belgisi bo'yicha
gomozigota dominant, bir belgisi bo'yicha gomozigota retsessiv (lotinclia digeterozigota, monogomozigota dominant, monogomozigota retsessiv)
Nonilashga doir topshiriqlar
AA, Aa, aa genotipli organizmlar genetik jihatdan qanday nom- lanadi?
aaBB va AaBb genotipli organizmlarni nomlang.
auBbCcDDff genotipli organizmni nomlang. _u
HpHpCcZyzyprpr genotipli organizmni nomlang. ^
aaPrprololHjhjCsCs genotipli organizmni nomlang.
HphpbbpiprQrqr genotipli organizmni nomlang.
AaCcZZQrQr genotipli organizmni nomlang.
S. BrBrPrPrololHjhj genotipli organizmni nomlang.
WcwcHHI^AI" genotipli organizmni nomlang (qon guruhining belgilanishiga e’tibor bcring), ushbu genotipda geterozigotali genlar soni nechta?
AABbX'X^a genotipli organizmni nomlang. Belgilarning neclitasi autosoma, nechtasi jinsiy xromosoma orqali irsiylanganligini aniqlang.
Quyidagilardan birxil genetik nomlanishga ega bo'lgan genotiplarni aniqlang.
a) SSDdFfGG; b) OlolBrBrCC; с) А а В В Oil; dhiaBbCcDD; e) RpRpEENndd.
** Genotipi ikki belgisi bo‘yiclia geteiozigota, bir belgisi bo‘viclia gomozigota retsessiv bo'lgan organizm quyidagi shartlardan qaysi birini bajarmaydi (barcha belgilar autosomada joylashgan)?
a) 4 ta gameta liosil qiladi; b) undan abc ko‘rinislidagi gameta olish mumkin; c) undan ABC ko'rinishdagi gameta olish mumkin.