Tasdiqlayman” O'quv ishlari bo'yicha prorektor, professor Teshaev O. R

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI

SOG'LIQNI SAQLASh VAZIRLIGI

TOShKENT TIBBIYoT AKADEMIYaSI

“TASDIQLAYMAN”

O'quv ishlari bo'yicha prorektor,

professor Teshaev O.R._________

“____” _______________2012 yil

Kafedra: SUD TIBBIYoTI VA TIBBIYoT HUQUQI
Fan: Sud tibbiyoti
DAVOLASh, TIBBIY PEDAGOGIKA, TIBBIY PROFILAKTIKA

VA STOMATOLOGIYa FAKULTETI

4-KURS TALABALARI UChUN

YaGONA USLUBIY TIZIM

MAVZU: ZAHARLANISh HOLLARIDA SUD-TIBBIY EKSPERTIZA

mavzusi bo'yicha amaliy mashg'ulot
TA'LIM TEXNOLOGIYaSI
Toshkent – 2012

Tuzuvchilar :

G'iyosov Z.A. - sud tibbiyoti va tibbiyot huquqi kafedrasi professori

Jumaniyozov.E.X. - sud tibbiyoti va tibbiyot huquqi kafedrasi dostenti

Beknazarov J.Sh. - sud tibbiyoti va tibbiyot huquqi kafedrasi assistenti


Ko'rib chiqildi va kelishildi.
Azizova F.X. - TTA o'quv bo'limi boshlig'i, professor

Muhokama qilindi va tasdiqga tavsiya etildi

TTA “Tibbiy-biologiya fanlari

stiklopredmet sekstiyasi” raisi, professor______________ B.M. Mamatqulov
“-------” -------------------- 2012 yil

Mavzu: ZAHARLANISh HOLLARIDA SUD-TIBBIY EKSPERTIZA

1. Mashg'ulot o'tiladigan joy

- TTA sud tibbiyoti va tibbiyot huquqi kafedrasi, auditoriya, Toshkent sh. STE byurosi morfologiya bo'limi

Kerakli asbob va xom ashyolar:

1. 
   Kompyuter, mavzu bo'yicha turli rasmlar.
   
2. 
   Murdalar.
   
3. 
   Albom, slaydlar.
   
4. 
   Mulyajlar
   

Tarqatma material:

1. 
   I darajali testlar
   
2. 
   II darajali testlar
   
3. 
   Vaziyatli masalalar.
   
4. 
   Ekspertiza xulosalari.
   

2. Mavzuni o'tish davomiyligi

Mashg'ulot davomiyligi : - 4 soat.

3. Mashg'ulotning maqsadi

Zahar hamda zaharlanish haqida tushunchaga ega bo'lish, zaharlanishlarning sud-tibbiy tasnifini bilish;

- zaharlanishni belgilovchi 4 ahamiyatli omillar guruhini o'rganish:

- zaharlanishda toksikodinamika va toksikokinetika tushunchalari;

- turli xil moddalar bilan zaharlanishda vujudga keladigan klinik va morfologik o'zgarishlarni bilib olish;

- zaharlanish holatlarida sud-tibbiy ekspertiza o'tkazish;

- etil spirti va uning surrogatlari, giyohvand va gangituvchi moddalar bilan zaharlanishda sud-tibbiy ekspertizaning xususiyatlarini anglash;

- zaharlanish hollarida sud-tibbiy ekspertiza materiallaridan profilaktika maqsadida foydalanishni bilib olish.

- murdadagi zaharlanishga xos belgilar, zaharlanishdan yuz bergan o'lim hollarida ekspertiza xususiyatlari, zaharlanishdan yuz bergan o'lim hollarida murdalar ekspertizasi bo'yicha ekspert xulosasini tuzish.

- tibbiy amaliyotda keng uchraydigan turli xil moddalar bilan zaharlanishlarning klinik va morfologik belgilarini, bu holatlarda sud-tibbiy ekspertiza o'tkazishning xususiyatlari, tirik shaxslarda, o'lim holatlarida murdalarda zaxarlanishni sud-tibbiy baholash, og'irlik darajasini aniqlash talabalarni kasbiy tayorlash tizimida muhim ahamiyatga ega.

Vazifa:

Talaba bilishi kerak:

1) Zahar va zaharlanish nima?

2) Zaharlanishning vujudga kelishida ahamiyatli omillar:

a) zaharning o'zi bilan bog'liq?

b) organizm bilan bog'liq?

v) zaharning kirish yo'li bilan bog'liq?

g) zaharlanishning vujudga kelishidagi shart-sharoitlar bilan.

3) Zaharlarning sud-tibbiy tasnifi.

4) Toksikokinetika nima?

5) Toksikodinamika nima?

6) Zaharlanish holatlarida tanatogenez?

7) Etil spirti va uning surrogatlari bilan zaharlanishda vujudga keladigan kliniko-morfologik o'zgarishlar?

8) Giyohvand va gangituvchi moddalar bilan zaharlanishda vujudga keladigan kliniko-morfologik o'zgarishlar?

9) Zaharlanish holatlarida o'tkaziladigan sud-tibbiy ekspertizalarning xususiyatlari?

10) Zaharlanish hollarida sud-tibbiy ekspertiza materiallarining profilaktik ahamiyati.

Talaba bajara olishi kerak:

- makro-, mikropreparat, mulyajlar va sekstion autopsiyalarda qanday a'zo va to'qima ekanligini aniqlash;

- zaharlanish holatlariga xos o'zgarishlarni topish va sud-tibbiy tashhis qo'yish.

-makro- va mikropreparatlar, mulyajlar va sekstion autopsiyada ichki a'zolar va to'qimalardagi o'zgarishlarni aniqlash;

- zaharlanishlarning vujudga kelish mexanizmi va bu hollarda tanatogenez masalalari;

- zaharlanishda klinik o'zgarishlar;

- zaharlanish hollarida sud-tibbiy ekspertizaning xususiyatlari;

- zaharlanish holatlarida rasmiylashtirilgan tibbiy hujjatlarning sud-tibbiy ekspertiza uchun ahamiyatini.

4. Motivastiya

Bo'lajak umumiy amaliyot shifokorlarida zaharlanish hollarida sud-tibbiy ekspertiza bo'yicha ma'lumotlarni bilish talabalarni tibbiyotning ushbu sohasiga bo'lgan qiziqishini orttiradi. Zaharlanishlarning kelib chiqish tafsilotlari, unda vujudga keladigan o'zgarishlar va noxush holatlar talabalarda insonparvarlik hisini kuchaytiradi. Ayni paytda mazkur holatlarning keyinchalik sud-tibbiy ekspertiza ob'ekti bo'lishi mumkinligini bilish ularning kelajak faoliyatida bunday bemorlarga nisbatan mas'uliyatni oshiradi hamda zaharlanish holatlari bo'yicha aholiga tushuntirish ishlarini olib borishga qaratilgan tadbirlar o'tkazish imkoniyatini yaratadi.

5. Fanlararo va fan ichida bog'liqlik

Mazkur mashg'ulotning mavzusi farmokologiya, kimyo va bioximiya, normal anatomiya, patologik anatomiya, patologik fiziologiya, reanimatologiya va boshqa klinik fanlardan tashqari yuridik fanlar bilan o'zaro bog'liq bo'lib, kelajakda umumiy amaliyot shifokori uchun muhim ahamiyatga ega.

Darsning mazmuni

0. 
   
   
1. 
   6.1 Nazariy qism
   

Mashg'ulot nazariy qismida asosan quyidagi savollar echiladi:

1) Zahar va zaharlanish nima?

2) Zaharlanishning vujudga kelishida ahamiyatli omillar:

a) zaharning o'zi bilan bog'liq?

b) organizm bilan bog'liq?

v) zaharning kirish yo'li bilan bog'liq?

g) zaharlanishning vujudga kelishidagi shart-sharoitlar bilan.

3) Zaharlarning sud-tibbiy tasnifi.

4) Toksikokinetika nima?

5) Toksikodinamika nima?

6) Zaharlanish holatlarida tanatogenez?

7) Etil spirti va uning surrogatlari bilan zaharlanishda vujudga keladigan kliniko-morfologik o'zgarishlar?

8) Giyohvand va gangituvchi moddalar bilan zaharlanishda vujudga keladigan kliniko-morfologik o'zgarishlar?

9) Zaharlanish holatlarida o'tkaziladigan sud-tibbiy ekspertizalarning xususiyatlari?

10) Zaharlanish hollarida sud-tibbiy ekspertiza materiallarining profilaktik ahamiyati.

Mashg'ulotlarni nazariy qismida tablista va slaydlar yoki mavzu bo'yicha rasmlar namoyish etiladi, talabalarning boshlang'ich bilimlari tarqatma materiallar, masalalar va vaziyatli masalalar yordamida aniqlanadi va shundan so'ng mavzuning amaliy qismi murdalar ekspertizasi bilan olib boriladi va talabalar ekspert xulosasini tuzadi.

Amaliy mashg'ulot davomida quyidagi yangi pedagogik texnologiyalar qo'llaniladi:

- vaziyatli o'yinlardan «Qopdagi mushuk», «Ari uyasi», va «Aukstion» usullari ko'proq foydalaniladi.

«Qopdagi mushuk» usulini amalga oshirish uchun oldindan guruhdagi barcha talabalarga etarli sonda variantlar tayyorlanib qo'yiladi va yashirin holda tarqatiladi.

1-variant: Zahar va zaharlanish tushunchasi?

2-variant: Zaharlanish vujudga kelishida zaharli modda bilan bog'liq omillar?

3-variant: Zaharlanish vujudga kelishida makroorganizm bilan bog'liq omillar?

4-variant: Zaharlanish vujudga kelishida zaharli moddaning kirish yo'li bilan bog'liq omillar?

5-variant: Zaharlanish vujudga kelishida atrof shart-sharoitlar bilan bog'liq omillar?

6-variant: Zaharli moddalarning sud-tibbiy tasnifini keltiring?

7-variant: Toksikodinamika nima va biron-bir modda bilan bog'liq zaharlanish holatida misol keltiring?

8-variant: Toksikokinetika nima va biron-bir modda bilan bog'liq zaharlanish holatida misol keltiring?

9-variant: Etil spirti va uning surrogatlari bilan zaharlanishlarda vujudga keladigan o'zgarishlar?

10-variant: Giyohvand va gangituvchi moddalar bilan zaharlanishlardva vujudga keladigan o'zgarishlar?

«Ari uyasi» usuli qo'llanilishida guruh bir nechta mayda guruhlarga bo'linadi va har biriga alohida vazifa berilib, 10 minut muhokamadan so'ng eshitiladi.

1-vazifa: qon zaharlari guruhiga kiruvchi moddalarning turlari va ularning ta'sir mexanizmi, vujudga keladigan o'zgarishlarni baholash.

2-vazifa: etil spirtining sifat va miqdoriy aniqlash usullari va ularning natijalarini baholash.

3-vazifa: zaharlanish holatlarida sud-tibbiy ekspertizaning qanday xususiyatlari bor.

«Aukstion» usulini makro- va mikropreparatlarni ko'rib o'rganishda foydalanilsa maqsadga muvofiq. Bunda ushbu mavzuga tegishli makro va mikropreparatlarni kim tez va to'liq ta'riflab berishini talabalar orasida aukstion usulida konkursga qo'yiladi va kim yaxshi, to'liq ta'riflab bersa, unga yuqori ball beriladi.

“Qora yashik” usulini qo'llash

Usul har bir talabani amaliy mashg'ulotga aktiv qatnashishini ta'minlab, o'qituvchi har bir talaba bilan ishlash imkoniga ega bo'ladi.

Har bir talaba “Qora yashik”dan o'ziga noma'lum savolni yoki voqea joyida tushirilgan rasmni olib, so'ngra savolga javob berishi yoki rasmni batafsil tasvirlashi kerak.

Talaba o'ylashi uchun 3 daqiqagacha vaqt beriladi. Undan keyin to'g'ri javob bilan solishtiriladi va shu orqali talabani faolligi darajasi aniqlanadi.

Mazkur usul talabaning nutqini rivojlantirishga, fikrlashini rivojlantirishga asos bo'lishdan tashqari guruhdagi boshqa talabalarga ham fikrni asoslashga, tahlil qilishga imkon beradi.

6.2. Analitik qism

1-darajali test

1. To'q qoramtir rangli murda dog'i:

A. gemolitik zaharlardan o'lim

B. anilindan zaharlanish*

V. benzoldan zaharlanish

G. is gazidan zaxarlanish

D. sinil kislotadan zaxarlanish
2. Etil spirti qanday zaharlar guruhiga kiradi:

A. narkotik-alkaloidlarga

B. yog' qatorli narkotiklarga*

V. enstefalopatik

G. motor-paralitik

D. kon zaxarlari

3. Etil spirti asosan so'riladi:

A. oshqozonda

B. ichaklarda*

V. kizilungachda

G. xikildokda

D. buyrakda

4. Vidmark koeffistenti (etil spirti bilan zaharlanishda. normada qanchaga teng: A. 0,5 – 0,6

B. 0,13 – 0,14*

V. 0,20 – 0,21

G. 0,30 – 0,35

D. 0,35 – 0,40

5. Zaharning ta'siri nimaga bog'liq:

A. zaharning kimyoviy va fiziko-kimyoviy xususiyatlariga

B. zaharning a'zolarga kirish yo'liga va kirish tezligiga

V. a'zolarning holati va xususiyatlariga

G. zaharning dozasi va konstentrastiyasiga

D. yuqorida ko'rsatilgan barcha omillarga*

6. Qanday zaharlar ichki a'zolarda keskin morfologik o'zgarishlar keltirib chiqaradi:

A. destruktiv*

B. qon zaharlari

V. funkstional

G. motor-xarakatlantiruvchi

D. asab-falajlovchi

7. Murda dog'lari to'q-qizg'ish (olcha. rangida:

A. limon kislotasidan zaharlanish

B. sinil kislotasidan zaharlanish*

V. xlor kislotasidan zaharlanish

G. ogir metal tuzlaridan zaxarlanish

D. alkogoldan zaxarlanish

8. Qanday moddalar joyli ta'sir etuvchi zaharlarga taalluqli:

A. destruktiv

B. qon tarkibiga ta'sir etuvchi

V. Funkstional

G. kislota va ishqorlar*

D. umumfunkstional

2-darajali test

9. Zaxarlarning a'zolarga ta'sir shartlarining 4 guruxini keltiring:

zaxarning uzining xususiyati*

tashki muxit omillarining ta'siri*

zaxarning kirish yuli*

organizmning xususiyatlari*

zaxar konstitustiyasi;

zaxarning elektr xususiyatlari;

mexanik omillarning ta'siri;

yil mavsumi.

10. Zaxarning xususiyatlariga kura uning organizmga ta'sir etish 5 ta mezonini kursating:

zaxar mikdori va uning a'zolarda eruvchanligi*

zaxarning fizik xususiyatlari*

zaxar konstentrastiyasi*

vexikulum*

zaxarning saklash muddati*

zaxarning ta'sir etish muddati;

zaxarning ta'sir etish mexanizmi;

zaxar konstitustiyasi;

xavo xarorati;

yil mavsumi.
11. Zaxarlanish xolatlarida utkaziladigan ekspertizalarda xal etiladigan 5 ta asosiy savollarni sanang:

zaxarlanish xolati mavjudmi*

kanday modda bilan zaxarlangan*

zaxarning kirish yuli*

zaxar mikdori*

zaxarlanish ulim sababi bulganmi*

zaxarlanish ta'siri;

zaxarlanishni kim sodir etgan;

zaxarlanish xolati;

zaxarlanishning koldik asorati;

zaxarlanish kachon muddati.

12. Toksikologiyaning 5 ta turini kursating:

sud toksikologiyasi*

xarbiy toksikologiya*

maishiy toksikologiya*

sanoat toksikologiyasi*

kishlok xujalik toksikologiyasi*

kriminal toksikologiya;

yongin toksikologiyasi;

kucha toksikologiyasi;

fabrika toksikologiyasi;

uy toksikologiyasi.

13. Funkstional ta'sir etuvchi zaxarlarning 3 ta kurinishini kursating:

MNS tizimini falajlovchi*

MNS faoliyatini tuxtatuvchi*

kuzgatuvchi va talvasa xolatini yuzaga keltiruvchi*

ichki a'zolarni falajlovchi:

OIT faoliyatini tuxtatuvchi;

jinsiy a'zolarni kuzgatuvchi.

14. Zaxarlanish xolatini aniklashning 3 boskichini kursating:

tergov amaliyotlarida ishtirok etish (vokea joyini kuzdan kechirishda)*

murdani tekshirish*

kushimcha laboratoriya tekshiruvlari*

zaxarlanish sababini aniklash;

xodisa guvoxlarini surok kilish;

kasallik tarixini tuzish.

15. Murdada alkogol mavjudligini aniklash uchun olinishi lozim bulgan 4 ta ob'ektni kursating:

kon*

siydik*

miya*

mushaklar*

oshkozon;

ut;

perikard suyukligi;

buyrak.

16. Alkogoldan mastlik xolatiga ta'sir etuvchi 4 ta omilni kursating:

organizmning konstitustiyasi*

kasallikning mavjudligi*

oshkozondagi moddalar xarakteri va mikdori*

alkogolli moddaning xususiyatiga*

oshkozonda yara mavjudligiga;

oyoklar mushaklarining rivojlanganligiga;

kurish va eshitish utkirligiga;

xonaning jixozlanishiga (kaxvaxona, bar).

17. Etil spirti iste'mol kilganda yuzaga keladigan ulimning zxtimoliy 3 ta sabablari:

bevosita etil spirti bilan zaxarlanish*

mavjud surunkali kasalliklarining zurikishidan*

yurakning reflektor tuxtashi*

ovoz boylamining reflektor sikilishi;

kusuk moddalari bilan nafas yullarining berkilishi;

tulgan siydik kopining yorilishi.

18. Zaxarlanishning vujudga kelishiga ta'sir etuvchi 3 ta asosiy tashki muxit omillari:

xarorat*

namlik*

shamolli muxit*

bulutli xavo;

kun vakti;

radiastiya.

19. Alkogol ta'sirini kuchaytiruvchi 4 ta modda:

opiatli giyoxvand moddalar*

marixuana, nasha*

uxlatuvchi dorilar*

trankvilizatorlar*

antibiotiklar;

kokain;

MNS kuzgatuvchi moddalar;

kofe.

20. Alkogol ta'sirini susaytiruvchi 3 ta modda:

kokain*

MNS kuzgatuvchi moddalar*

kofe*

marixuana, nasha;

uxlatuvchi dorilar;

trankvilizatorlar.

6.3. Amaliy qism :

ZAHARLANISh HOLLARIDA SUD-TIBBIY EKSPERTIZA

Maqsad : zaharlanish holatlarida murdalar sud-tibbiy ekspertizasini o'tkazish

Ko'rsatma : mashg'ulotni o'tkazish uchun auditoriya yoki morfologiya bo'limida o'tkaziladi.

Mashg'ulotni yoritilishi: murda agar bo'lmasa mulyajlar, slaydlar yoki rasmlar.

№	Tadbir ketma-ketligi	To'liq bajarsa	Bajarmasa
1.	Zaxarlanishning tashqi belgilarini aniqlash	15	0
2.	Zaharlanish turini aniqlash	15	0
3.	Zaharlanish belgilarini to'liq tavsiflash	20	0
4.	Qo'shimcha tekshiruvlar uchun materiallar olish	15	0
5.	Alohida zaharlanishga xos belgilarni aniqlash	15	0
6.	Ekspert xulosasi tuzish	25	0
	Jami	100	0

7. Malaka, ko'knikma va bilimni tekshirish usullari

- og'zaki;

- yozma;

- test yordamida;

- vaziyatli masalalar echish;

- talabani interaktiv usulda qatnashishi:

8. Joriy nazoratni baholash mezoni

№	O'zlashtirishi (%) va ballarda	Baho	Talabani bilim darajasi
1.	96-100	A'lo «5»	Amaliy mashg'ulot ma'lumotini to'liq umumlashtiradi va tahlil qiladi. STE ob'ektlarini to'liq baholaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va ko'rsata oladi Vaziyatli masalalarni hal qiladi O'rgatuvchi testlarni to'g'ri echadi Amaliy mashg'ulotlarga tayyorlanishda internet va qo'shimcha ma'lumotlardan foydalanadi Mashg'ulot muhokamasida faol qatnashadi To'liq tashabbuskor
2.	91-95		Amaliy mashg'ulot ma'lumotini to'liq umumlashtiradi va tahlil qiladi. STE ob'ektlarini to'liq baholaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va ko'rsata oladi Vaziyatli masalalarni hal qiladi O'rgatuvchi testlarni to'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida faol qatnashadi To'liq tashabbuskor
3.	86-90		Amaliy mashg'ulot ma'lumotini to'liq umumlashtiradi va tahlil qiladi. STE ob'ektlarini to'liq baholaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va ko'rasata oladi Vaziyatli masalalarni hal qiladi O'rgatuvchi testlarni to'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida faol qatnashadi Qisman tashabbuskor
4.	81-85	Yaxshi «4»	Amaliy mashg'ulot ma'lumotini qisman umumlashtiradi va tahlil qiladi. STE ob'ektlarini qisman baholaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va ko'rasata oladi Vaziyatli masalalarni hal qiladi Uyga berilgan topshiriqlarga juda yaxshi tayyorlangan O'rgatuvchi testlarni to'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida faol qatnashadi Qisman tashabbuskor
5.	76-80		STE ob'ektlarini qisman baholaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va qisman ko'rasata oladi Vaziyatli masalalarni qisman hal qiladi O'rgatuvchi testlarni qisman to'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida faol qatnashadi Qisman tashabbuskor
6.	71-75		STE ob'ektlarini qisman baholaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va qisman ko'rasata oladi Vaziyatli masalalarni qisman hal qiladi O'rgatuvchi testlarni qisman to'g'ri echadi Nazorat qiluvchi testlarni to'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida faol qatnashadi Qisman tashabbuskor
7.	66-70	Qoniqarli «3»	STE ob'ektlarini baholay olmaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va qisman ko'rasata oladi Vaziyatli masalalarni qisman hal qiladi O'rgatuvchi testlarni qisman to'g'ri echadi Nazorat qiluvchi testlarni noto'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida passiv qatnashadi Qisman tashabbuskor
8.	61-65		STE ob'ektlarini baholay olmaydi Amaliy ko'nikmalarni biladi va qisman ko'rasata oladi Vaziyatli masalalarni hal qila olmaydi O'rgatuvchi testlarni noto'g'ri echadi Nazorat qiluvchi testlarni noto'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida passiv qatnashadi Qisman tashabbuskor Konspekti to'liq Darsda intizomi qoniqarli
9.	55-60		Amaliy ko'nikmalarni biladi:ko'rasata olmaydi Vaziyatli masalalarni hal qila olmaydi Amaliy mashg'ulotda qisman faol O'rgatuvchi testlarni noto'g'ri echadi Nazorat qiluvchi testlarni noto'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida passiv qatnashadi Qisman tashabbuskor Konspekti to'liq emas Darsda intizomi qoniqarli
10.	54 va undan past	Qoniqarsiz «2»	STE ob'ektlarini baholay olmaydi Amaliy ko'nikmalarni bilmaydi::ko'rasata olmaydi Vaziyatli masalalarni hal qila olmaydi O'rgatuvchi testlarni noto'g'ri echadi Nazorat qiluvchi testlarni noto'g'ri echadi Mashg'ulot muhokamasida passiv qatnashadi Tashabbuskorlik yo'q Konspekti qisman to'liq Darsda intizomi qoniqarli

9. Mashg'ulot xronologik xaritasi

№	Mashg'ulot bosqichlari	Mashg'ulot shakli	Minut
1	O'qituvchining kirish so'zi. Mavzu mazmunini asoslab, ma'no va mohiyatlarini tushuntirish. Maqsad va vazifalarni aniqlash.		20
2	Amaliy mashg'ulot mavzusiga taalluqli ma'lumotlarni talabalar bilan muhokama qilish, o'rgatuvchi nazorat testlaridan foydalanib, talabalarning bilim darajasini tekshirish.	So'rov, tushuntirish	70
3	Muhokamaga yakun yasash. O'qituvchi tomonidan talabalarning mavzuga tayyorgarlik darajasini e'lon qilish.	Tushuntirish va xulosa qilish	10
4	Talabalarga mavzuni o'zlashtirish uchun belgilangan ko'rgazmali qurollar yordamida zaharlar va zaharlanish bo'yicha tushuncha berish.	Tushuntirish	30
5	O'qituvchi bilan birgalikda murdalar ekspertizasini o'tkazish. Zaharlanishning belgilarini mustaqil aniqlash va tavsiflash. Ekspert xulosasini tuzish.	Morfologiya bo'limida zaharlanish holatlarida murdalar ekspertizasida qatnashish.	90
6	Yakuniy muhokama		20

10. Tekshiruv savollari

1. Zahar va zaharlanish nima?

2. Zaharlanishning vujudga kelishida ahamiyatli omillar:

a) zaharning o'zi bilan bog'liq?

b) organizm bilan bog'liq?

v) zaharning kirish yo'li bilan bog'liq?

g) zaharlanishning vujudga kelishidagi shart-sharoitlar bilan.

3. Zaharlarning sud-tibbiy tasnifi.

4. Toksikokinetika nima?

5. Toksikodinamika nima?

6. Zaharlanish holatlarida tanatogenez?

7. Etil spirti va uning surrogatlari bilan zaharlanishda vujudga keladigan kliniko-morfologik o'zgarishlar?

8. Giyohvand va gangituvchi moddalar bilan zaharlanishda vujudga keladigan kliniko-morfologik o'zgarishlar?

9. Zaharlanish holatlarida o'tkaziladigan sud-tibbiy ekspertizalarning xususiyatlari?

10. Zaharlanish hollarida sud-tibbiy ekspertiza materiallarining profilaktik ahamiyati.

11. Tavsiya etiladigan adabiyotlar

Asosiy :

1. J.J.Jalolov «Sud tibbiyoti», Toshkent, 1996, b. 205-245.

2. «Sudebnaya medistina», pod redakstiey V.N. Kryukova, Moskva, «Medistina», 1998, S. 282-352.

3. V.L.Popov, V.S.Babaxanyan, G.I.Zaslavskiy. «Kurs lekstiy po sudebnoy medistine». S-P., «Dean», 1999, S. 199-220.

4. A.O. Yo'ldoshev “Huquq tibbiyoti”, Toshkent, 1996 y.

Qo'shimcha :

1. «Atlas po sudebnoy medistine» pod redakstiey A.A.Soloxina, Moskva, «Medistina», 1998.

Qo'shimcha saytlarning nomlari :

www.forens-rus.net;

www.sudmed.ru;

www.dundee.co.uk;

www.forensicmed.uk

www.medline.ru